به گزارش خبرگزاری مهر؛ روزنامه کیهان نوشت: هراس از بیماری‌های واگیردار همواره همراه بشر بوده است، اما آنچه که می‌تواند امیدبخش باشد این است که هرچه می‌گذرد، انسان در کنترل بیماری‌های واگیردار صاحب دانش و تجربه بیشتری می‌شود. در مورد بیماری ویروسی کرونا باید به شما اطمینان دهیم که چنانچه نکات بهداشتی را جدی بگیرید، تا درصد بالایی مصون خواهید ماند. افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند - فارغ از اینکه در چه سن و سالی به سر می‌برند- بهتراست در خانه بمانند و خود را با مطالعه، هنرهای خانگی، دیدن فیلم و بودن در بین اعضای خانه سرگرم کنند. این روزها می‌تواند روزهایِ شادی‌بخشِ همدلی با اعضای خانواده باشد، فرصتی که روزمرگی‌ها و مشغله‌های مربوط به آن از ما ربوده‌اند.
کافی است از طریق گوشی تلفن همراه وارد یکی از شبکه‌های مجازی شوید؛ فیلمی‌از شهر «ووهان» - مبدا بیماری- همه‌جا نشر داده شده است. آدم‌های قرنطینه‌شده از پشت پنجره فریاد می‌زنند: «دوام بیاورید، ما تنها نیستیم.» از نگاه عینی کرونا نوعی مرض ویروسی با قدرت سرایت بالاست، اما علم پزشکی این نوید را می‌دهد که احتمال مرگ با این بیماری تنها دو درصد است.
شمایی که لحظه به لحظه اخبار کرونا را چک می‌کنید، باید بدانید که قدرت تخریب اضطراب کرونا از احتمال ابتلاء به این بیماری و مرگ و میر ناشی از آن، خیلی بیشتر است. پیچیدگی روانی این موقعیت ممکن است شما را از پا در بیاورد و سطح ایمنی بدنتان را به شدت کاهش دهد.
بیداری ترس در ضمیر ناخودآگاه
ما توسط اخبار اضطراب‌آور مربوط به کرونا احاطه شده‌ایم. این موج رسانه‌ای - لبریز خبرهای منفی- قابلیت صدمه زدن روانی دارد. ما نمی‌دانیم که عامل خطرساز کجاست؟ یا از چه طریقی به سراغمان می‌آید؟ گویی ما در شبی تاریک میان اشباح تسخیرکننده جسم و جان گرفتار آمده‌ایم. در چنین حالتی تمام کهن ترس‌های ناخودآگاه انسان، ناگهان بر سر او آوار می‌شود و آدم‌ها را از رفتار منطقی و واقع بینی دور می‌کند.
محسن قریب یک فعال اجتماعی، برایمان توضیح می‌دهد: «هراس وسواس‌گونه از ابتلاء، نوعی خوفِ از دست دادن است. ما علاوه بر ترس از مرگ، در هراسیم که به‌عنوان ناقل، دیگران را مبتلا کنیم. پس تصرف شدن توسط موج منفی‌بافی‌ها، نه فقط سطح سیستم ایمنی بدن را پایین می‌آورد، بلکه حس بی‌پناهی و احساس گناه را در فردِ مضطرب تقویت می‌کند.»
وی ادامه می‌دهد: «در این حالت ترس وسواس‌گونه، هر همسایه‌ای برای ما یک تهدید بالقوه است! هرکس که به ما نزدیک شود، ممکن است در بطن خویش، بذر مرگ را پرورانده باشد! در نتیجه فاصله می‌گیریم و هر فردی از دیگری دور می‌شود. انزوا در کوتاه‌مدت آسوده خاطرمان می‌سازد، اما اندکی بعد، خود باعث اضطراب و پریشانی می‌شود.»
این مشاور درباره آثار اضطراب کرونا می‌گوید: «اینجاست که آن فیلم کوتاه «ووهان» معنایی واقعی می‌یابد. آن آدم‌های ایستاده در پشت پنجره که به بانگ بلند، یکدیگر را به تاب آوردن و طاقت داشتن فرا می‌خوانند، امید می‌دهند و همراهی می‌کنند؛ مشغول پل زدن بر شکاف انزوا هستند. در تلاش برای بازسازی اعتماد، دوست گرفتن همسایه و دل دادن به زندگی. آنچه از مبتلا شدن به کرونا ترسناک‌تر است، دور شدن ماست از هم، اعتماد نکردن به دیگری و ترسیدن از او. چنین ترسی ممکن است پیوندهای اجتماعی را در حدی تضعیف سازد که پس از پایان بیماری به آسانی مرمتِ روابط انسانی خدشه‌دار شده، ممکن نباشد. ویروس کرونا، دشمن نامرئی مشترکی است که می‌شود برابرش متحد ماند، به واسطه‌اش همدل شد و از فرصت شبکه‌های اجتماعی و امکانات ارتباطی بهره برد تا به عزیزان دور و نزدیک یادآوری کرد، دوستشان داریم، کنارشان هستیم و مهم‌تر از همه، آنها را در ترس رها نمی‌کنیم و تنها نمی‌گذاریم، زیرا در این احوال تنها چیزی که باید واقعاً از آن بترسیم، خود ترس است.»
ویروسی که دل‌ها را به هم نزدیک کرده است
در چین به‌دلیل کرونا احوالپرسی‌های قدیمی دوباره متداول شده است. در گذشته دست نمی‌دادند، بلکه دست روی دست می‌گذاشتند. در ایران، قدیم‌ها دست را جلوی دهان قرار می‌دادند. الان هم نوع سنتی دست روی سینه و کمی خم شدن اجرا می‌شود. دست دادن در واقع بهداشتی نیست.
مرضیه صالحی یک خانه‌دار می‌گوید: «با توجه به توصیه‌های پزشکان رعایت نکات بهداشتی، بهترین شیوه مبارزه با کروناست. برخی افراد ترس دارند، اما نسبت به رعایت نکات بهداشتی بی‌اعتنایند. شاید در نگاه اول نکات بهداشتی کم اهمیت جلوه کند، اما واقعیت این است که رعایت کوچک‌ترین نکات بهداشتی ممکن است، نجات بخش جانمان شود.»
این خانه‌دار می‌افزاید: «مادران به‌عنوان محور اصلی خانواده می‌توانند کنترل‌کنندگان وضعیت بهداشتی اعضای خانه باشند. به محض ورود، باید دست‌ها را شست و حتی‌الامکان از تردد در مکان‌های شلوغ خودداری کرد.»
وی در ادامه می‌گوید: «این روزها می‌تواند جلوه‌کننده نوع دیگری از همدلی‌ها بود. ما با گرد هم آمدن اعضای خانواده در ساعات بیشتری، با هم بازی‌های فکری انجام می‌دهیم، فیلم می‌بینیم، کتاب می‌خوانیم و با هم دقایق بیشتری گفت‌وگو داریم. بیایید نیمه پر لیوان را ببینیم. در واقع کرونا باعث شده دل‌های ما به هم نزدیک‌تر شود.»
صالحی در مورد همدلی بین هم‌محلی‌ها برای تهیه برخی اقلام بهداشتی می‌گوید: «ما بین خانم‌های محله تقسیم کار کرده‌ایم. عده‌ای با آب و شوینده وایتکس، محلول ضدعفونی‌کننده درست کرده‌اند. عده‌ای دیگری هم هرکدام تعدادی ماسک پارچه‌ای دوخته‌اند. این اقلام را رایگان در محله توزیع کرده‌ایم.»
کرونا، شکست‌خورده پیش روی افراد آگاه
چند روزی است به هرجا می‌نگریم، اسم ویروس کرونا را می‌بینیم و این اسم تبدیل به یک سلبریتی شده که مهمان تمام محافل است.
محمد رئوفی یک فرهنگی، برایمان می‌گوید: «به‌عنوان یک بیننده که خبرها را دنبال می‌کنم، متوجه شدم که بهترین روش برای جلوگیری کردن از آثار منفی این ویروس در بدن ما، قوی کردن سیستم دفاعی بدن است؛ یعنی اگر سیستم دفاعی بدن انسان به اندازه کافی قدرتمند باشد، تبدیل به یک سپر ایمنی کارآمد در مقابل این ویروس می‌شود. متخصصین این حوزه پیشنهادهای مختلفی برای قدرتمند کردن سپر ایمنی بدن داده‌اند که دنبال کردن این روش‌ها از منابع معتبر می‌تواند تا حد زیادی به ما کمک کند.»
ثریا بیاتی یک متخصص تغذیه، درباره چگونگی ارتقای سیستم ایمنی بدن با تغذیه سالم می‌گوید: «ارتش سیستم ایمنی هم مثل هر نیروی مبارز دیگر در معده رژه می‌رود. جنگجویانِ یک سیستم ایمنی سالم نیاز به تغذیه خوب و منظم دارند. مدت‌هاست که دانشمندان دریافته‌اند افرادی که دچار سوءتغذیه هستند، نسبت به بیماری‌های مسری آسیب‌پذیرترند. شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه کمبود ریزمغذی‌ها، مثلاً کمبود زینک، سلنیوم، آهن، مس، فولیک اسید و ویتامین‌های A ،B6 ،C و E، سبب تغییر عکس‌العمل سیستم ایمنی می‌شود.»
«اما چه باید کرد؟» وی پاسخ می‌دهد: «اگر شک دارید که رژیم غذایی‌تان ریزمغذی‌های مورد نیاز بدنتان را تأمین نمی‌کند، علت شاید نخوردن سبزیجات یا ترجیح نان سفید به غلات است. مصرف روزانه یک مولتی‌ویتامین یا مکمل معدنی جدای از اینکه احتمالاً تأثیر مثبتی بر سیستم ایمنی می‌گذارد، می‌تواند برای سلامت شما از همه نظر سودمند باشد؛ اما مصرف دوزهای بالا، لزوماً چنین اثری ندارد. پژوهشگران در حال تحقیق بر روی پتانسیل مواد مغذی مختلف برای ارتقا ایمنی بدن هستند.»
کاهش استرس کودکان در مقابله با کرونا
کودکان ممکن است به روش‌های مختلفی نسبت به استرس واکنش نشان بدهند، مثلاً بیشتر به والدین بچسبند، مضطرب و گوشه‌گیر و یا عصبانی و آشفته شوند و حتی دچار شب‌ادراری شوند.
مریم رستگاری یک روانشناس کودک توضیح می‌دهد: «به واکنش‌های کودک‌تان به‌گونه‌ای حامیانه پاسخ دهید، به نگرانی‌هایشان گوش دهید و تا می‌توانید عشق و توجه بیشتری نثارشان کنید.کودکان در شرایط سخت به عشق و توجه بزرگترها نیاز دارند. بنابراین تا می‌توانید به آنها توجه کنید و برایشان وقت بگذارید. به‌خاطر بسپارید که به حرف‌های کودک‌تان گوش کنید، با مهربانی با آنها صحبت کنید و به آنها اطمینان خاطر دهید. حتی‌المقدور فرصت بازی کردن با کودکان و آرامش آنها را فراهم کنید.»
وی در ادامه می‌گوید: «هر چقدر که موضوع کرونا بیشتر عنوان شود، کودکان استرس بیشتری تجربه می‌کنند و باعث «خودبیمارانگاری» در آنها شده به همین خاطر کودک احساس ناتوانی در مقابل این مشکل خواهد کرد و دچار آسیب روانی و احساس حقارت می‌شود. جهت کاهش آسیب‌های روانی در محیط خانه در مورد بیماری بیش از حد صحبت نکنید. برای کودکان، بیماری کرونا را فاجعه‌آمیز و غیرقابل کنترل عنوان نکنید و به‌صورت غیرمستقیم به کودکان رعایت نکات بهداشتی را آموزش دهید. به‌خاطر ماندن طولانی‌مدت در محیط خانه، حتماً وقت کافی برای خندیدن و داشتن سرگرمی با کودکان اختصاص دهید و محیط خانه باید به دور از افکار منفی و باید باعث آرامش کودک باشد.»
حفظ روحیه مهم است
مهم این است که خودمان مراقب خودمان باشیم. هرکدام از ما دست‌هایمان را قبل از شست‌وشوی کامل به چشم و دهان‌مان نزنیم یا توی صورت دیگران سرفه نکنیم. به اطرافیان خود اصول صحیح خود مراقبتی را یاد دهیم، ولی نیازی نیست ادای دانشمندان نکوهش‌گر را در بیاوریم.
به جای فوروارد کردن پست‌های ناامیدکننده، هرچه طنز در چنته داریم به همدیگر بفرستیم. ما این روزها به شاد بودن بیشتر از هر زمان دیگری نیازمندیم. شادی، در عین حال تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن است.
جعفر محمدی یک فعال رسانه‌ای توصیه می‌کند: «مدام از کرونا حرف نزنیم. این کار را به پزشکان، مسئولان و رسانه‌ها بسپاریم. اگر در خانه یا محل کار، کسی شروع کرد به منفی‌بافی درباره کرونا و اینکه «من می‌دونم کار ما تمومه» حرف را عوض کنیم؛ این همه سوژه در دنیاست. حتماً باید خودآزاری و دیگرآزاری کنیم؟! به کودکان و نوجوانان آگاهی‌های لازم را بدهیم ولی باعث وحشت‌شان نشویم؛ آنها در سنی نیستند که بتوانند تهدیدی را که درونش کمی هم مرگ نهفته هست، تحمل کنند.»
وی ادامه می‌دهد: «بسیاری از کسب و کارها دچار رکود شده‌اند. طرف حساب‌های آنها، مانند موجرها، طلبکارها و کسانی که چک دست‌شان است این یکی دو ماه رعایت‌شان را کنند. انسانیت و شرافت این جاها مشخص می‌شود. همه متفق‌القول هستند و قبلاً هم نوشته‌ام: «خانه امن‌ترین جای دنیاست». تا حد امکان در خانه بمانید، استراحت کنید، با اعضای خانواده معاشرت کنید، کتاب بخوانید، مجله بخوانید، آلبوم‌های قدیمی را مرور کنید، فیلم ببینید، سایت‌های مفید ببینید، کارهای عقب افتاده‌تان را سر و سامان دهید، خانه تکانی کنید، به دوستان قدیمی و فامیل‌ها زنگ بزنید و از لحظه لحظه «بودن در خانه» لذت ببرید.»
نظر شما