به گزارش خبرنگار مهر، شاید مهمترین هنر سازنده این فیلم ایجاد لحظاتی لطیف، خنده دار و عاشقانه همراه با بیان مسائلی عمیق و معنوی در بستری خشن، پربرخورد و حتی ناراحت کننده است. به عبارت دیگر، آنچه این فیلم را تا حدود زیادی می تواند از دیگر ساخته های ژانر دفاع مقدس متمایز کند، تضاد و چندگانگی است که به صورتی کاملا داستانی مطرح می شود.
حرف لطیفی در این فیلم به هیچ وجه جدید نیست، حتی زاویه دیدی که او انتخاب می کند برای نخستین بار ارائه نمی شود. چه بسا استفاده از همین مولفه ها یعنی طرح مسائل خنده دار یا به کارگیری مفاهیمی لطیف و عاشقانه که با روح جنگ و خونریزی در تضاد است، به شکلی هنرمندانه در آثار دیگر فیلمسازان این ژانر انعکاس یافته؛ هنر این کارگردان در شیوه استفاده از این مولفه ها بروز می یابد.
مسئله اینجاست که سازنده "روز سوم" به خوبی فضای کار را شناخته و با ایجاد یک گره ساده و در عین حال تعلیق برانگیز و برخوردار از هیجان درونی مخاطب را به تماشای اثر فرامی خواند. نکته بسیار مهم انتخاب است که باید شخصیت های اصلی داستان میان عشق و انجام وظیفه یکی را انتخاب کنند. این موضوع در مثلثی که میان سمیره، رضا و جاسم به وجود می آید، شرایط پیچیده ای در قصه به وجود می آورد.
در ابتدای حمله عراقی ها به خرمشهر سمیره و رضا، خواهر و برادری که همراه نیروهای مردمی از شهر خود دفاع می کنند، در حمله همه جانبه و محاصره دشمن قرار می گیرند. سمیره که پای رفتن ندارد، به اجبار درون چاله ای داخل حیاط خانه شان مخفی می شود تا برادرش شب هنگام او را از این محل ببرد. در این بین جاسم که زمانی خواستگار سمیره بوده، همراه با نیروهای نظامی عراق به خرمشهر آمده تا بتواند او را با خود ببرد.
رضا و جاسم هر دو برای عشق خود می جنگند. رضا در این نبرد از خاک و ناموسش دفاع می کند و جاسم برای به دست آوردن عشق خود تن به مبارزه می دهد. هر دو آنها سمیره را عشق و ناموس خود می دانند. در این میان سمیره دل در گرو همکار سابق خود دارد. هر چند می داند او با بعثی ها در یک جبهه قرار دارد و پیش از آغاز جنگ در راه ایجاد آشوب تلاش کرده و مقصر اصلی در ایجاد معلولیت وی محسوب می شود.
سازنده فیلم بی آنکه خود قضاوت کند، دیدگاه هر کدام از این افراد را در طول اتفاقات داستان مطرح می کند. هر چند شرایط قصه به گونه ای است که مخاطب در هر صورت رای به حقانیت رضا می دهد و به این مسئله اعتقاد دارد که جاسم بی جهت خود را محق می کند. هر چند وقوع اتفاقات قصه به گونه ای است که هر دو شخصیت تعریف خاص خود از عشق را ارایه می دهد.
"روز سوم" از ویژگی های بومی منطقه نیز استفاده خوبی کرده و این موضوع ویژگی بسیار منحصر بفردی برای فیلم محسوب می شود. چون پیش از این بیشتر فیلمسازانی که به مسئله دفاع مردمی اشاره کرده اند سعی در اشاره به این مسئله داشته اند که همه اقشار مردم از تمام ایران برای دفاع اقدام کرده اند و این مسئله نقش و شرایط فعالیت مردم جنوب کشور را تاحدودی کمرنگ کرده است.
اما در این فیلم بر حضور گسترده جنوبی ها تاکید می شود و ویژگی های قومی و محلی ساکنان خرمشهر مورد توجه قرار می گیرد. همین مسئله باعث می شود فیلم از طنز نرم و پنهان خاصی برخوردار شود که در افزایش جذابیت فیلم بسیار موثر است. توجه و استفاده از همین خصوصیات قومی است که اتفاقات پایانی فیلم را در وجهی ماندگار و جذاب مطرح می کند.
نکته قابل توجه دیگر اینکه آخرین ساخته سینمایی لطیفی با بودجه تلویزیون ساخته شده و به همین خاطر از امکانات و ادوات نظامی زیادی نمی تواند استفاده کند، چون بودجه قابل توجهی می طلبد. اما استفاده بسیار خوب و حرفه ای لطیفی از جلوه های ویژه این فیلم باعث شده این سکانس ها بسیار خوب و حرفه ای ساخته شوند و حس لحظات موجود در قصه را به خوبی انعکاس دهد. این اتفاق در حالی به وجود می آید که این اثر نخستین ساخته کارگردانش در این ژانر است.
کارگردان این فیلم در استفاده خوب و موثر از بازیگران نیز تبحر خاصی از خود نشان می دهد. آشنایی قبلی او با ویژگی های بازیگری پوریا پورسرخ، باران کوثری، برزو ارجمند و استفاده از توانمندی های بازیگری حامد بهداد، شهرام قائدی و مهدی صباحی و حتی بازیگرانی که برای بیننده شناخته شده نیستند، حس همذات پنداری مخاطب را برمی انگیزند و در لحظاتی که پرتعلیق و غم انگیز است، بر لبان بیننده خنده می نشانند.
در این فیلم از بازی فوق العاده باران کوثری به سبب شخصیت نه چندان پیچیده قصه اثری نمی توان یافت. به خصوص بیننده ای که ابتدا فیلم "خون بازی" را دیده حضور کوثری در این فیلم را بسیار معمولی ارزیابی می کند. هر چند وی وقتی حاضر می شود درون چاله حضور سوسک روی پا و هزارپا روی صورت خود را تحمل کند، نشان می دهد که بازیگران زن ایرانی نیز توانایی اجرای صحنه های غافلگیر کننده را دارند.
در مجموع ساخت این فیلم نشان می دهد به مدد استفاده از خلاقیت و شناخت خوب ابزار تولید می توان فیلمی درخور توجه و مخاطب پسند تولید کرد. این اثر شاید از ماندگارهای سینمای دفاع مقدس محسوب نشود، اما بدون تردید در این عرصه اثری قابل اعتناست که موفقیت نسبی آن را باید در ایجاد حس صمیمیت و صداقت در فیلم جستجو کرد.
فیلم سینمایی "روز سوم" از بیست و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین فیلم، طراحی صحنه و لباس، بازیگری نقش اول زن و به صورت مشترک بهترین کارگردانی را به دست آورده است.
نظر شما