حجت الاسلام ابوالحسن نواب رئیس مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب قم در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه دین پایه تمدن است و نمی توان تمدنی متصور شد که دین در زیرساخت آن نقش اساسی برعهده نداشته باشد، گفت: برای مثال تمدن هند بدون نگاه به دین هندو قابل بررسی نیست، تمام آثاری که در آن تمدن مشاهده می شود، متأثر از دین است. اگر اساس تمدن دین نباشد، اولویت با ادیان است.
وی همچنین به اعتقاد دکتر سید حسن نصر اشاره کرد و گفت: دکتر نصر نیز طی سخنرانی که درباره گفتگوی ادیان بر فرهنگها و تقدم گفتگوی فرهنگها بر گفتگوی ادیان تصریح کرده است که دین قلب تمدن است.
حجت الاسلام نواب گفت: اگر بخواهیم با فرهنگها و تمدنها گفتگو کنیم باید نسبت بین دین و فرهنگ و یا دین و تمدن را بررسی کنیم. هیچ کس به عدم رابطه این دو اعتقادی ندارد اما درجه این رابطه مورد بحث است. برخی معتقدند پایه تمدنها براساس ادیان شالوده ریزی می شود برخی دیگر اظهار می دارند که دین جزئی از تمدنها است. اما حتی اگر دین را جزئی از تمدن محسوب کنیم، جزئی مهم و اصلی تمدن محسوب می شود، چرا که بشریت دورانی را بدون تمدن گذرانده اما بدون دین نبوده است.
رئیس مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب قم افزود: از آنجا که نخستین انسان روی زمین پیامبر بوده است، نمی توان دوره ای، مرحله ای، روزی یا لحظه ای از بشریت را به یاد آورد که دین در آن نقشی نداشته باشد. اما می توان دوره ای را به انسانهای ابتدای، عصر حجر، بی تمدن و بی فرهنگ متصور شد اما انسان بی دین متصور نیست. از دیدگاه ما انسانیت انسان با دین گره خورده و شناخت فرهنگ و تمدن بدون شناخت دین و نقش آن در آن تمدن بی فایده است.
وی یادآور شد: در اصطلاحات عربی جدید از عبارت الحضارة الاسلامیة الحضارة المسیحیة، الحضارة الیهودیة استفاده می شود و بدین معنی است که تمدن را آن دین برای ملت آورده است. عصر شکوفایی اسلام در ایران در قرون هفت و هشت را در نظر بگیرید این عبارت به معنای تمدنی است که اسلام برای ملت ایران آورده است.
حجت الاسلام نواب گفت: تمدن در سایه دین مطرح است بنابراین اول باید اصل را شناخت تا بتوان سایه را بررسی کرد. ادیان شرق آسیا عرفانی است و مردم آن اخلاقی بوده و به ارزشهای انسانی، اخلاقی توجه می کنند و این ارزشها را وامدار آئین و یا دین واره های خود هستند.
نظر شما