حمید ملک مکان عضو هیئت علمی مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب قم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: هنگام بررسی رابطه گفتگوی فرهنگها و گفتگوی ادیان می توان به دو مبنا اشاره کرد، یکی اینکه فرهنگ با دین و تمدن متفاوت است، فرهنگ عمومیت بیشتری نسبت به تمدن داشته و مسائل معنوی را نیز دربرمی گیرد اما تمدن با آداب و رسوم در ارتباط است.
وی افزود: برخی اظهار می دارند که فرهنگ و تمدن با دین یکی هستند و تفاوتی میان این مفاهیم وحود ندارد. اگر این مفاهیم را جدا تصور کردیم و فرهنگ را عام تراز دین دانستیم که مفاهیم دینی و غیر دینی را شامل می شود بحث سکولار شدن پیش می آید. در آن هنگام برخی مدعی می شوند که اگر گفتگوی دینی به نتیجه نرسید گفتگوی فرهنگی را در پیش بگیریم.
مکان با اشاره به دیدگاه دوم یادآور شد: نگاه دیگر این است که دین همان فرهنگ و فرهنگ همان دین است و نیازی به تعیین پیش شرط برای گفتگو وجود دارد. در این حالت گفتگوی تمدنها همان گفتگوی ادیان است و این دو مفهوم با یکدیگر مترادف می شوند به طوری که تمام مواردی که برای دین صدق می کند در مورد فرهنگ نیز مصداق دارد.
وی تصریح کرد: طبق مبنای اول که فرهنگ را عام تر از دین محسوب می کند، گفتگو درباره دین را به عنوان زیر مجموعه فرهنگ می داند که می تواند در بافت فرهنگ درباره دین گفتگو و بر مشترکات تأکید کرد.
مدرس الهیات و معارف اسلامی دانشگاه قم همچنین نتیجه گیری کرد که خود نیز به دیدگاه و مبنای دوم که گفتگوی فرهنگی و تمدنی را همان گفتگوی دینی تلقی کرده معتقد است و برگزاری گفتگوی فرهنگها را همان برگزاری گفتگوی ادیان می داند.
نظر شما