برخی قرارگرفتن این کالا در سبد حمایتی را مثبت و برخی دیگر آن را به زیان اقتصاد آزاد و رقابتی می دانستند. اما به هر حال امروز با گذشت 447 روز از این تصمیم، بازار همچنان منتظر تشکیل جلسه ای در این نهاد برای تعیین تکلیف موضوع سیمان است.
تولید 42 میلیون تنی سیمان
در همین حال، آمارهای وزارت صنایع و معادن نشان می دهد که در سال گذشته، 35 میلیون تن سیمان در کشور تولید شده که برآوردها مبنی بر افزایش این رقم در سال جاری تا سقف 42 میلیون تن است. ضمن اینکه به گفته معاون امور معادن وزیر صنایع، 10 میلیون تن دیگر نیز به ظرفیت تولید سیمان کشور در سال 1387 اضافه می شود که اندکی می تواند از التهاب بازار بکاهد.
محمد حسین بصیری، معتقد است: سیمان در نهایت باید از سبد حمایتی خارج شود؛ اما هنوز تصمیم نهایی در مورد سیمان گرفته نشده و شورای اقتصاد در حال بررسی است تا زمان آن را مشخص نماید.
به گفته وی، ایجاد تعهد برای این که قیمت این محصول پس از آزادسازی در حد 55 هزار تومان باقی بماند، بی معنا است. از سوی دیگر تولید سیمان کشور با نیاز آن برابری می کند و قرار بود تولید افزایش یابد. بنابراین تا آن زمان، آزادسازی برای حمایت از مصرف کنندگان معنا نخواهد داشت.
اختلاف نظرها
به گزارش مهر، درحالیکه چندی پیش قرار بود طرح مشترکی از سوی وزارت صنایع و معادن، بازرگانی و انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان برای بررسی مخاطرات و مزایای خروج سیمان از سبد حمایتی دولت تهیه شود، این کار صورت گرفت.
اما شنیده ها حاکی از عدم امضای این طرح از سوی وزارت بازرگانی بوده که البته این خبر مورد تایید وزیر صنایع و معادن نیز قرار گرفته به نحوی که طهماسبی از امتناع نماینده وزارت بازرگانی از شرکت در جلسه پایانی تدوین این طرح خبر می دهد و می گوید: وزارتخانه‌های صنایع و معادن، بازرگانی و انجمن تولیدکنندگان سیمان، حدود دو ماه بر روی طرح خروج مجدد سیمان از سبد حمایتی دولت کار کردند، البته باید اشاره کرد که نماینده وزارت بازرگانی از شرکت در جلسات پایانی تدوین این طرح خودداری نمود و این طرح نیز در نهایت با امضای وزارت صنایع و معادن و انجمن یاده شده به هیئت دولت ارسال شد.
اما در این رابطه معاون وزیر بازرگانی معتقد است که چاره ای جز در مدار تولید قرار گرفتن کارخانجاتی که در مراحل نهایی به بهره برداری رسیدن به سر می برند، نیست. بنابراین باید تولید به اندازه کافی صورت گیرد تا بتوان سیمان را از سبد حمایتی خارج کرد.
مهدی غضنفری می گوید: در حال حاضر صادرات تنها برای گروهی امکان پذیر است و برای سایر گروه‌ها نیز امکان پذیر خواهد شد؛ ولی شرط این امر این است که تولید بیشترشده، خروج از سبد حمایتی صورت گیرد و امکان صادرات بیشتر فراهم شود.
طرح خروج دوباره سیمان از سبد حمایتی دولت
به گفته مقام ارشد وزارت صنایع و معادن، در طرح خروج دوباره سیمان از سبد حمایتی منافع تولید و مصرف کنندگان در نظر گرفته شده است.
براساس این طرح، در ابتدا یک محدوده قیمتی برای هر تن سیمان ( حول و حوش 52 تا 53 هزار تومان ) در نظر گرفته خواهد شد، زیرا اگر این کار صورت نگیرد بعید است این طرح با موافقت در ابتدای کار مواجه شود.
همچنین، شبکه نظارتی در راستای طرح خروج دوباره سیمان از سبد حمایتی دولت تشکیل خواهد شد که در این راستا، انجمن تولیدکنندگان سیمان در این طرح متعهد شده که قیمت هر تن سیمان در محدود قیمتی تعیین شده را حفظ کند. در غیر این صورت، اگر قیمت سیمان در مدت دو هفته از این محدود قیمتی بالاتر برود، بلافاصله این طرح متوقف می‌شود.
موافقت رئیس جمهوری
علیرضا طهماسبی خبر از موافقت رئیس جمهوری با کلیات خروج دوباره سیمان از سبد حمایتی می دهد و می گوید: پس از بررسی موضوع خروج دوباره سیمان از سبد حمایتی دولت در شورای اقتصاد، رئیس جمهوری با کلیات آن موافقت کرد و مقرر شد طرحی در این زمینه تهیه و به هیئت دولت ارسال شود.
وی می افزاید: با درنظر داشتن منافع تولیدکنندگان و مصرف کنندگان، سیستم توزیع سیمان باید اصلاح شود. این درحالی است که با توجه به تصویب بازگشت سیمان به سبد حمایتی توسط دولت، خروج دوباره آن نیز باید به تصویب این هیئت برسد.
دو روی سکه خروج سیمان از چتر حمایتی
در مقابل، برخی نیز نگران خروج این کالا از سبد حمایتی و آزادسازی قیمت آن هستند. شاید یکی از اثرپذیرترین بخش اقتصادی کشور از موضوع خروج سیمان از چترحمایتی دولت، انبوه سازان مسکن هستند که قطعا در صورت عدم تامین بازار داخلی این محصول، به مشکلات بسیاری در ساخت پروژه ها و برنامه های زمانبندی برای تحویل مسکن برمی خورند.
رئیس کانون سراسری انبوه سازان مسکن و ساختمان کشورمعتقد است: در شرایطی که تولیدکنندگان سیمان به سودهای چند صد درصدی فکر می کنند، خارج کردن چنین محصول استراتژیکی از سبد حمایتی دولتی به هیچ عنوان منطقی نیست و تنها منجر به شوکه شدن بازار مسکن و بالارفتن قیمت‌ها در این بخش خواهد شد.
مجتبی بیگدلی می گوید: هم اکنون تولید کنندگان سیمان در کشور این محصول را با هزینه‌های بسیار کمتری نسبت به تولید کنندگان سیمان در سایر کشورها تولید می کنند و سپس آن را با سودهای کلان که حتی گاه به 250 درصد هم می رسد، دراختیار مصرف کننده قرار می دهند.
وی قیمت هر تن سیمان در بازار سیاه این محصول 500 تا 600 هزار ریال اعلام کرد و می افزاید: با خروج سیمان از سبد حمایتی در شرایطی احتمال بالاتر رفتن قیمت این محصول از رقم یاد شده وجود خواهد داشت که هزینه تولید هر تن سیمان چیزی حدود 100تا 120 هزار ریال شود.
رئیس کانون سراسری انبوه سازان مسکن و ساختمان کشور صادرات سیمان را امری غیرمعقول می‌داند و با بیان این که هم‌اکنون نیاز سالیانه به تولید یک میلیون و 700 هزار واحد مسکونی در کشور وجود دارد می افزاید: برهمین اساس، سالانه به 45 میلیون تن سیمان نیاز داریم که 30 تا 35 میلیون تن آن در کشور تولید می‌شود. از این رو، صادر کردن این محصول به سود ما نخواهد بود.
بیگدلی با بیان این که نیاز کشورهای همسایه به سیمان ایران که در حال بازسازی هستند یک نیاز کاذب است، خاطرنشان می‌کند: هرگز نباید برای یک نیاز کاذب، بازار داخلی ساخت و ساز کشور را با اختلال روبرو کرد.
وی می افزاید: تجربه توسعه صنعت سیمان در ایران باید دراختیار صنعت فولاد قرار گیرد چرا که رشد تولید سیمان قابل مقایسه با فولاد نیست.
بیگدلی می گوید: خروج سیمان از سبد حمایتی دولت ، بخش مسکن کشور را با شوک بزرگی روبرو می‌کند.
چشم انداز تولید سیمان
قراراست تا پایان برنامه چهارم توسعه، ظرفیت اسمی تولید سیمان به 72 میلیون تن برسد ضمن اینکه میزان تولید 60 تا 65 میلیون تن هدف گذاری شده است.
به گزارش مهر، درسال 2006 بین 2/2 تا 6/2 میلیارد تن سیمان در جهان تولید شد که آسیا با 63 درصد تولید مقام اول و در این میان چین با بیش از یک میلیارد تن تولید نیزدر رده نخست قرار دارد.
این درحالی است که صنعت سیمان با سابقه 73 ساله تولید در ایران، مقام سیزدهم در جهان و مقام هشتم تا دهم در آسیا را به خود اختصاص داده است.
مطابق آمار، میزان تولید سیمان در سال گذشته حدود 5/32 میلیون تن با میزان رشد 9 تا 10 درصدی بوده که تا پایان سال این عدد به حدود 2/35 میلیون تن می رسد.
سرانه مصرف سیمان درکشور بین 400 تا 500 کیلوگرم است که البته در برخی کشورها این میزان بسیار بالاتر است بنابراین با طراحی و تغییر الگوی تولید مسکن و تاسیسات صنعتی و رشد پروژه های عمرانی می توان سرانه مصرف کشور را به حدود 800 کیلوگرم افزایش داد.
به هرحال، آن دسته از دست اندرکاران امر سیمان که در ارتباط مستقیم با مصرف این محصول هستند به دلیل برخورد کردن به مشکلاتی برای تامین سیمان پس از آزادسازی آن، همچنان از مخالفان سرسخت خروج سیمان از سبد حمایتی هستند و عده ای که منافعشان در امر صادرات این محصول نهفته است، خواستار تعیین تکلیف سریع این کالا از سوی دولت هستند. اما به هر حال باید روندی بر کشور حاکم شود که نه سیخ بسوزد و نه کباب. و این خواسته رییس دولت نهم است.
مسئولان دولتی همچنان از رفع نگرانی تامین بازار داخلی سیمان صحبت به میان می آورند و این را مهمترین دلیل عقلانی خود برای نگهداشتن سیمان در سبد حمایتی خود می دانند و قطعا این نیز، امری منطقی است زیرا با حرکت شتابان کشورهای منطقه و همسایه ایران به سوی توسعه و از سوی دیگر جذابیت برای صادرات و فروش این کالا با قیمت‌هایی گول زننده به کشورهای در حال ترمیمی چون عراق، نمی توان امیدی به تامین بازار داخلی با میزان تولید فعلی این محصول داشت.
حال باید به انتظار مصوبه نهایی هیئت دولت درباره خروج دوباره سیمان از سبد حمایتی بمانیم.
نظر شما