خبرگزاری مهر - گروه استانها - نیره شفیعی‌پور: نساجی و صنعت پوشاک از صنایع ریشه‌دار در کشور هستند و قدمت این صنعت در برخی استان‌های صاحب‌نام در این عرصه از جمله یزد به بیش از ۱۵۰ سال می‌رسد.
وجود کارخانه‌های بزرگ نظیر کارخانه افشار، کارخانه جنوب، کارخانه روشن و چندین کارخانه بزرگ دیگر نساجی در یزد نشان از روزهای پررونق صنعت نساجی در نیم قرن گذشته دارند اما واقعیت این است که از این کارخانه‌ها اکنون به جز یک نام چیزی باقی نمانده است.
از کارخانه‌های بزرگ نساجی یزد تنها یک نام باقی مانده
از کارخانه جنوب که روزگاری در منطقه جنوب و جنوب شرق کشور در صنعت نساجی یکه‌تازی می‌کرد اکنون تنها یک ساختمان بزرگ باقی مانده که آن هم نصیب یکی از سازمان‌های وابسته به شهرداری یزد شده و از آن همه جلال و جبروت نساجی، حتی یک نخ در این ساختمان یافت نمی‌شود.
این کارخانه‌های بزرگ نساجی روزگاری اشتغال بخش بزرگی از مردم یزد را تأمین کرده بودند و تولیدات آنها به تمام نقاط کشور و حتی خارج از کشور صادر می‌شد و تولیدات با کیفیت، یزد را به قطب نساجی کشور تبدیل کرده بود اما ناگهان ورق برگشت و قاچاق پوشاک، بخش عظیمی از این ظرفیت را از ریشه خشکاند.
لقمه چرب دلالان واردکننده، افت کیفیت تولیدات داخلی، برند زدگی مصرف کنندگان به دنبال تبلیغات گسترده فرهنگی، نداشتن یک برنامه استراتژیک توسط دولت و ده‌ها دلیل دیگر سبب شد تا کارخانه‌های نساجی یکی پس از دیگری دچار ورشکستگی و برای همیشه تعطیل شوند به نحوی که تلاش برای احیای بسیاری از آنها هرگز نتیجه نداد و این واحدهای بزرگ و خوشنام به تاریخ یزد پیوستند.
اکنون مدتی است دغدغه‌هایی در مورد صنعت پوشاک و نساجی استان یزد مطرح شده و این دغدغه‌ها مسئولان و بخش خصوصی را به سمت رفع چالش‌های این بخش هدایت کرده و در طول یک دهه گذشته اتفاقات خوبی در این حوزه رقم خورده و کارآفرینان موفقی نیز به این عرصه ورود کرده‌اند.
یکی از افراد دغدغه‌مند در صنعت پوشاک که تحلیل‌های آماری درست و قابل تأملی در زمینه صنعت پوشاک دارد، امام جمعه یزد است.
آیت‌الله محمدرضا ناصری، مدت‌هاست که توسعه صنعت پوشاک را به عنوان یک دغدغه جدی مطرح کرده و تقریباً در تمام دیدارهای خود با مسئولان و وزرا و معاونان آنها این موضوع را بیان می‌کند.
نیاز به حداقل ۳۲۰ میلیون قطعه لباس در سال
وی در مورد این صنعت می‌گوید: هر ایرانی در پایین‌ترین شرایط درآمدی در سال حداقل به چهار تکه لباس نیاز دارد که با احتساب جمعیت ۸۰ میلیونی، این میزان در طول یک سال به ۳۲۰ میلیون قطعه می‌رسد که اگر این میزان تولید در داخل کشور انجام شود، اتفاق بزرگ اقتصادی در کشور رخ می‌دهد.
آیت الله ناصری بر این باور است که صنعت پوشاک، سرمایه هنگفت و دانش پیچیده و خارق العاده‌ای نیاز ندارد و حتی با سرمایه‌های خرد مردم و آموزش می‌توان کار در این حوزه را آغاز کرد.
وی می‌گوید: این میزان تولید پوشاک، توان ایجاد اشتغال برای ۱۰ میلیون نفر در سراسر کشور را داراست و در کنار صنعت پوشاک، تمام صنایع زیرمجموعه آن از کشت پنبه تا ریسندگی و پارچه بافی‌ها دوباره احیا می‌شوند.
آیت الله ناصری با ابراز نگرانی از اینکه اکنون در برخی کارخانه‌ها و تولیدی‌ها، زنان با دستمزدهای اندک و در مشاغلی که در شأن بانوان نیست به کار گرفته می‌شوند، معتقد است: اگر صنعت پوشاک پا بگیرد، بسیاری از زنان می‌توانند حتی در خانه‌های خود به کار آبرومندانه و با درآمد خوب بپردازند.
صنعت پوشاک چالش جدی اشتغال زنان در یزد را رفع می‌کند
در شرایطی که بزرگترین مشکل حوزه اشتغال استان یزد، اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی و زنان است، این صنعت می‌تواند گره‌گشای مشکلات بسیاری نه فقط در استان یزد بلکه در سطح کشور باشد.
گرچه اکنون نیز واحدهای تولیدی پوشاک در استان یزد فعال شده‌اند اما مشکلات موجود در مسیر این صنعت هنوز آنگونه که باید نتوانسته به این صنعت جان دهد و به نظر می‌رسد در مرحله اول ایجاد یک شهرک ویژه صنعت پوشاک و در مرحله دوم رفع مشکلات موجود در این مسیر می‌تواند به دستیابی به شرایط مطلوب در این صنعت کمک کند.
اکنون یکی از مشکلات صنعت پوشاک کشور، پوشاک وارداتی است، وارداتی که خود به دو دسته تقسیم می‌شود یا پوشاک برند یا پوشاک ارزان چینی که هر دو به یک اندازه به این صنعت ضربه وارد کرده‌اند.
واقعیت تلخ پشت پرده برندهای به ظاهر خارجی
اما صرف‌نظر از اینکه برندزدگی در حوزه پوشاک نیاز به کار فرهنگی عمیق دارد، پشت پرده برندهای موجود واقعیت‌های جالبی را در این عرصه به نمایش می‌گذارد.
رئیس انجمن صنایع نساجی و پوشاک ایران در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: یکی از مواردی که در دنیا فروش پوشاک را افزایش می‌دهد برندسازی است، اتفاقی که در کشور ما رخ نداده و به‌رغم تولیدات خوب، روی برندسازی کار نکرده‌ایم و در این حوزه غفلت شده است.
مجتبی دستمالچیان بیان کرد: واقعیت تلخی که امروز پوشاک داخلی ما را منزوی کرده، برندهای تقلبی است و برندزدگی عده زیادی از خریداران، تولیدکنندگان داخلی را وادار کرده تا برچسب‌های ارزان قیمت برندهای خارجی را تهیه و روی لباس‌ها درج کنند تا پوشاک تولید خود را به اسم پوشاک خارجی به فروش برسانند.
وی عنوان کرد: امروز بخش قابل توجهی از لباس‌هایی که در بازارهای قشم و کیش به فروش می‌رسد از بازار تهران تهیه می‌شود و با نصب برچسب برندهای معروف، به اسم لباس خارجی فروخته می‌شوند. بخش قابل توجهی از لباس‌هایی که در بازارهای قشم و کیش به فروش می‌رسد از بازار تهران تهیه می‌شود و با نصب برچسب برندهای معروف، به اسم لباس خارجی فروخته می‌شوند
دستمالچیان ادامه داد: جالب اینجاست که این تولیدات داخلی از نظر کیفیت مورد توجه و استقبال مصرف کنندگان قرار گرفته اما اگر این برچسب‌های خارجی روی آنها نصب نمی‌شد، معلوم نبود سرانجام این تولیدات به کجا ختم می‌شد.
وی تصریح کرد: اکنون ۸۰ درصد پوشاک موجود در بازارهای ایران پوشاک ایرانی و تولید داخل است و بیش از نیمی از آنها به اسم کالای خارجی به فروش می‌رسد.
رئیس انجمن صنایع نساجی و پوشاک ایران در پاسخ به این سوال مهر که چرا انجمن تاکنون نتوانسته مشکل برندسازی در این عرصه را حل کند، گفت: در این زمینه برنامه ریزی می‌کنیم اما قدرت اجرا نداریم و یکی از دلایلی که نتوانسته‌ایم در صنایع پوشاک موفق عمل کنیم، نبود برنامه استراتژیک است.
واقعیت این است که فروشندگان در مرحله عرضه پوشاک در واحدهای صنفی، نقش بسیار مؤثری در زمینه معرفی کالای خوب ایرانی ایفا می‌کنند و اگر بتوانند معرفی درستی از پوشاک تولید داخل داشته باشند، بخشی از مشکلات بازار فروش و فرهنگ سازی برای مردم به ویژه طالبان برند، حل می‌شود.
راهکارهای رونق صنعت پوشاک کشور
اما تولیدکنندگان هم در درجه اول باید به جای گله از مردم به خاطر نخریدن پوشاک تولید آنها، کیفیت و طراحی کار خود را ارتقا دهند تا به تدریج اعتماد مشتری جلب شود.
جلوگیری از واردات بی‌حساب و کتاب و افسار گسیخته پوشاک نیز باید در دستور کار مدیران باشد که در این راستا نیز با توجه به اعلام سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، نیاز به اهتمام تولیدکنندگان داخلی برای شناسه‌دار کردن تولیدات آنهاست.
به نظر می‌رسد چند حرکت توأمان و یکپارچه بتواند خیز بلند صنعت پوشاک کشور را رقم بزند؛ نخست ارتقا کیفیت و طراحی پوشاک داخلی، سپس فرهنگ سازی در زمینه استفاده از پوشاک داخلی، بعد از آن جلوگیری از واردات پوشاک و قیمت‌گذاری منطقی و قابل قبول بر پوشاک داخلی.
اگر این اتفاق در صنعت پوشاک کشور رخ دهد، علاوه بر اشتغالزایی بالا، سالانه در مقادیر قابل توجهی از ارز کشور صرفه جویی می‌شود.
صنعت پوشاک جایگزین مناسب صنایع آب‌بر و آلاینده
تلاش در مسیر ارتقای تکنولوژی نیز در این زمینه بسیار اثرگذار است که خوشبختانه در استان یزد مرکز نوآوری نساجی برای نخستین بار در کشور، تا پایان سال در هنرستان نساجی یزد راه‌اندازی می‌شود و امید می‌رود یزد بتواند در آینده‌ای نزدیک نه تنها جایگاه از دست رفته خود در صنعت نساجی را به دست آورد بلکه به جای صنایع آب‌بر و آلاینده، شاهد گسترش روزافزون واحدهای تولید پوشاک و حتی ایجاد شهرک پوشاک باشد.
نظر شما