خبرگزاری مهر، گروه استانها - ملیحه شاه ولی*: مدت‌ها بود که زمزمه تبدیل و تغییر کاربری خیابان مزار شهر شاهرود به پیاده‌راه در گوش کوچه و پس‌کوچه‌های قدیمی و فرسوده این خیابان و ساکنین آن طنین‌انداز می‌شد و سوالات زیادی در ذهن شهروندان به ویژه کسبه ایجاد کرده بود.
اکثریت مشاغل متمرکز در این خیابان، مشاغل ارائه‌دهنده خدمات عمده‌فروشان مواد غذایی و بهداشتی، پوشاک، عمده‌فروشان مواد و وسایل پلاستیکی و از این قبیل اقشار هستند. علاوه بر استقرار این مشاغل در خیابان مزار تعدادی از شعب و همچنین بناهای تاریخی ارزشمندی از جمله بازار تاریخی سرپوشیده که در دل خود حجره‌های خشتی و گرمابه‌ای قدیمی دارد، کوچه چهل پیچ، تکیه قلعه، مدرسه قلعه، گرمابه حاج تقی و مسجد شیخ علی اکبر در این محل قرار دارند.
اکنون پاسخ به این سوال که چرا این خیابان به‌عنوان محلی برای اجرای طرح پیاده‌راه انتخاب شده است، روشن شد.
استفاده از فضاها
هدف اجرای طرح پیاده‌راه در این مسیر استفاده عامه مردم از فضا و ترویج فرهنگ پیاده‌روی و مراجعه گردشگران به این خیابان به‌منظور گردشگری است، حال سوالی که مطرح می‌شود بر این مبنا است هنگامی که این خیابان چنین پتانسیل‌هایی برای مراجعه شهروندان و جاذبه‌های گردشگری اعم از بنای تاریخی با قدمت برای مراجعه گردشگران دارد چرا باید نسبت به اجرای این طرح در این خیابان تردید وجود داشته باشد؟
ناگفته نماند اجرای یک طرح جامع شهری پیش از اجرا نیاز به مطالعه‌ای دقیق و کامل از فضا و برآورد نقاط ضعف و قوت طرح پس از اجرا دارد، لازمه اجرای طرح انسداد یک خیابان، بررسی موقعیت جغرافیایی و برآورد حجم تردد و کنترل ترافیکی آن منطقه است که در مورد خیابان مزار می‌توانیم بگوییم با وجود مسیرهای جایگزین، پارکینگ در دست احداث و تعیین ساعات ورود و خروج خودروهای حمل بار مشکل ترافیکی این خیابان قابل حل بوده است اما لازمه آن فرهنگ سازی، تغییر ذائقه و ارتقا سطح فکری مردم منطبق با پیشرفت شهرهای کشور است.
در عامیانه‌ترین حالت تحلیل مردم و کسبه برای مراجعه به این خیابان آن هم به صورت پیاده و برای انجام کارهای شخصی اینگونه است که بدون خودروی شخصی دستیابی به مراکز مورد نظر و انجام فعالیت‌های مربوط به مشاغل این حوزه آسان نیست، که این به وضوح عدم وجود فرهنگ سازی قبل از اجرای پروژه را نشان می‌دهد.
این مسیر از ظرفیت‌های معقولی برای تبدیل شدن به یک پیاده‌راه برخوردار بوده اما اینگونه اقدامات نباید با عجله به اجرا برسند اما عدم آگاهی از قوانین، تقابل‌ها و بازی‌های بعضاً سیاسی باعث جلوگیری از طرح پیاده راه شده است.
بافت تاریخی و اصیل
بسیاری از بناهای مستقر در خیابان مزار شهر شاهرود بناهای تاریخی و اصیل محسوب می‌شوند که برای اجرای این طرح گام مؤثر دیگری که باید به انجام می‌رسید. مرمت بناها و بازگشایی آنها به عنوان بناهای جذاب گردشگر در پیاده‌راه است که امکان استقبال مردمی و موافقت کسبه در اجرای موفق چنین پروژه‌ای در راستای برند سازی شهری را بیش از پیش میسر می‌کند.
بازار تاریخی شهر شاهرود یکی از بهترین اماکن مورد نظر و دارای ظرفیت برای اجرای طرح پیاده‌راه در شهر شاهرود محسوب می‌شوند همچنین بازار سرپوشیده شهر شاهرود از ساعت ۹ شب تا هشت صبح تعطیل و فضای مرتب و مطلوب آن بلااستفاده است.
فضای این بازار به لحاظ تاریخی، اقتصادی و تجاری یکی از قوی‌ترین اماکن مرکزی شهر محسوب می‌شود که اگر در سراهای این مرکز برخی کاربری‌ها را مستقر سازیم و در آنها فعالیت تعبیه و حیات شبانه را در این منطقه ساماندهی کنیم می‌توانیم بهره‌وری بسیار بالایی داشته باشیم و مردم نیز برای پیاده‌روی در این فضا جذب می‌شوند.
کمبود فضای گردشگر پذیری
متأسفانه بازار تاریخی شهر شاهرود آنگونه که باید رونق شبانه ندارد و با توجه به اینکه شهر شاهرود از محیط‌هایی برای گردش شبانه برخوردار نیست مردم شهر برای تفریح به اماکن نامطلوبی مانند بلوارها برای نشستن مراجعه می‌کنند، اما با ساماندهی اینگونه ظرفیت‌ها علاوه بر خدمت‌رسانی به مردم می‌توانیم حداقل استفاده را از فضای شهری داشته باشیم.
شهر شاهرود به شدت با کمبود فضاهای گردشگری و تفریحی مواجه و این اقدام شهرداری شروع یک رویکرد جدید است اما اینگونه اقدامات باید بسیار سنجیده انجام پذیرند تا بازخورد منفی نداشته باشند زیرا اگر این طرح‌ها با شکست مواجه شوند سبب می‌شود تا طرح‌های بعدی نیز عملکرد موفقی نداشته باشند.
متأسفانه مجموعه شهرداری در حال حاضر اقدامات را خودسرانه به انجام می‌رساند و ما نیز قصد تقابل با آن را نداریم اما اینگونه فعالیت کردن نتایج مطلوبی بر جا نمی‌گذارد و امیدواریم با آغاز به کار شورای شهر تازه نفس، طرح‌هایی که قرار است در سطح شهر به انجام برسد با بررسی کامل موقعیت، انجام مطالعات دقیق و نظرخواهی و بررسی در کمیسیون‌های مربوطه به فاز اجرایی راه یابد تا ضعف طرح‌ها مورد نارضایتی مردم نشود.
*کارشناس شهرسازی و کنشگر حوزه شهر انسان محور و معماری شهری
۰۹:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۳/۲۶
نظر شما