اغلب نویسندگان پیشرو افغان روزگاری در ایران اقامت داشته اند

به گزارش خبرنگار مهر، محمد صادق دهقان - شاعر و منتقد افغانی، در نشست نقد و بررسی کتاب « فرهنگ داستان نویسی افغانستان » در مهر گفت: یکی از ویژگی های ادبیات فارسی افغانستان این است که پس از جنگ رشد جهشی یافته و نقطه عطف آن هم رویداد 11 سپتامبر است. صاحب نظران اعتقاد دارند از این پس نویسندگان با نقش آفرینی فعال خود آنچه بر مردم رفته را بازگو خواهند کرد. داستان نویسی انتقادی و یا روایی صرف دو شیوه بازگو کردن آن چیزی است که رخ داده و در افغانستان هم شاهد رشد چنین جریانی هستیم.

وی افزود: هم اکنون فکر می کنم ادبیات افغانستان به آثار ضد جنگ میل بیشتری داشته و بیشتر مضامینی که در داستان ها مطرح می شود همین مساله است و نگاه تیره و انتقادی به جنگ هم اکنون به چشم می آید. رویدادهای زمان حضور طالبان و حتی پیش از آن در زمان اشغال شوروی ها بیشترین مضمون داستان ها را تشکیل می دهد. اغلب کارهایی که منتشر می شود به همین مساله می پردازد و تکرار این داستان ها شاید به نوعی باعث جلب توجه افکار عمومی نیز به ادبیات شده باشد.

این شاعر و منتقد با اشاره به تاثیر و نقش رسانه های ایران و افغانستان در معرفی و شناساندن ادبیات داستانی معاصر این کشور، تصریح کرد: رسانه های داخلی و حتی جهانی ادبیات ضد جنگ را به شدت گسترش داده اند و در کنار آن می توان از توجه صنعت سینما هم به این مقوله یاد کرد. سینما در حقیقت بسیار به ادبیات داستانی ما کمک کرده است. بخشی از ادبیات افغانستان در 30 سال گذشته در تبعید و خارج از این کشور رشد کرده است که نمی توان از کنار این بخش به سادگی گذشت. ایران هم خوشبختانه بستر خوبی را فراهم کرد تا این استعدادها رشد کنند. من می توانم از نویسندگان بسیاری یاد کنم که هم اکنون ادبیات داستانی کشورم را به پیش می برند و روزگاری در ایران اقامت داشته اند.

وی ادامه داد: در دوره اشغال شوروی ها شعر افغانستان با درونمایه پایداری بسیار مشهور و تاثیرگذار بود و بعد از 11 سپتامبر داستان نویسی افغانستان رشد یکباره پیدا کرد. هم اکنون حتی تاثیر ادبیات داستانی از شعر آن دوران هم بیشتر است و بازتاب بیشتری نسبت به شعر دارد.

دهقان خاطرنشان کرد: در دوره جدید ما از شعر عبور کرده ایم و یکی از خوبی های پایان جنگ همین بود که فرهنگ داستان نویسی ما به ویژه در میان جوانان مهاجر افغان به یک تکانه ای رسید. این تکانه هیچ وقت ایجاد نمی شد و ما همیشه معتقد بودیم که نویسندگان باید همان رکودی را که وجود دارد تحمل کنند ولی این دگرگونی سیاسی در کشور بر داستان نویسان ما اثر گذاشت. هم اکنون ناشران زیادی آثار جوانان داستان نویس افغان را در دست انتشار دارند.