دیوان دوجلدی مسعود سعد سلمان به چاپ دوم رسید

به گزارش خبرگزاری مهر، دیوان مسعود سعد سلمان همراه با مقدمه، تصحیح و تعلیقاتِ محمد مهیار براساس نسخه حکیم اوغلو پاشا و مقابله با هشت نسخه کهن دیگر و استفاده از هفده جُنگ کهن پس از ۱۰ سال با ویراست جدید توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به بهای ۴۱۰ هزار تومان در دو جلد به چاپ دوم رسید.

مسعود سعد سلمان(۴۳۹– ۵۱۵ ق) شاخص‌ترین شاعر دورهٔ دوم غزنویان و یکی از ارکان استوار ادب فارسی محسوب می شود. دوران زندگی ادبی او که بیشتر در زندان های سو، دهک، نای و مرنج سپری شد، مصادف بود با آغاز حکومت سلطان ابراهیم تا پایان زمامداری بهرام شاه غزنوی. شکوائیه‌های جانسوز و تأثیرگذاری که وی در ایّام تحمّل این زندان ها، به سبکی دلپذیر و با کلامی بلیغ سروده است وی را به عنوان شاعری صاحب سبک، نزد شاعران زمان خود و قرون بعد مطرح کرده است.

علاوه بر آن، آگاهی و اشراف وی بر علوم متداول زمانش، همچون نجوم، فلسفه و سیاست، موجب آن شد تا در شعر وی علاوه بر بار عاطفی، رنگ و بوی خردورزی هم بتواند جلوه گری کند. این ویراست از دیوان مسعود سعد که بر اساس کهن ترین و معتبر ترین دست‌نوشته ها و جُنگ‌های متعدد و آخرین یافته ها دربارهٔ شعر و زندگی وی، تدوین شده است، نزدیک به شانزده هزار بیت می شود که مشتمل است بر اشعار فارسی و عربی مسعود سعد و سروده های دیگر شاعران در مدح و نقد شعر وی.

در بخش مقدمه این اثر، سخن درباره این چاپ، سال شما روزگار مسعود سعد، تحقیقات پیشینیان، گزارش کار، دست نوشته های دیوان مسعود سعد، حکومتگران دوره مسعود سعد، منابع تحقیقاتی درباره زندگانی مسعود سعد، خاندان، زندگانی و مرگ مسعود سعد، مذهب مسعود سعد، آرامگام مسعود سعد، شاهانی که مسعود سعد آنها را مدح گفته است، امرا و بزرگانی که مسعود سعد آنها را مدح گفته است، مسعود سعد و شاعران قبل از وی، مسعود سعد و شاعران هم عصرش، مسعود سعد و شاعران بعد از وی، اشعار مسعود سعد در کلیله و دمنه، اشعار، عربی مسعود سعد، وسعت اطلاعات مسعود سعد و فهرست اشعار.

اما متن اثر شامل قصاید، قطعات، شهرآشوب ها، نام روزهای فرس،نام روزهای هفته، نام ماه های فارسی، غزل ها، مثنوی، ترجیع بندها، مسمط ها، مستزاد، رباعی ها و پراکنده هاست.

در بخش پیوست ها هم تعلیقات، فرهنگ لغات، اختلاف نسخ، اعلام و منابع چاپی آمده است.

در بخشی از سخنی درباره چاپ اول این کتاب آمده است: چاپ اول این اثر در اسفند ماه سال ۱۳۹۰ منتشر شد؛ نگارنده در طول این مدت پیوسته در تلاش بوده است تا ویراست دوم با کیفیت بهتری تقدیم اهل ادب شود؛ با وجود آنکه چند سالی است که این اثر نایاب شده است، تجدید چاپ آن را منوط به زمانی کردم که تغییرات لازم را در اثر ایجاد کنم.
در این ویراست بعضی از اشتباهات و افتادگی های چاپ اول اصلاح شده است. هر چند تلاش شده است ساختار مقدمه محفوظ بماند، نکات نویافته ای بر آن افزوده شده است. تعلیقات و فرهنگ لغات کاملتر و مفیدتر شده است. فشردگی کتاب که در چاپ اول به دلایل متعدد بر اثر، تحمیل شده بود، برطرف کردیم؛ در نتیجه تعداد سطرهای هر هفته به صورت معیار درآمده است.اگرچه در چاپ اول هم از نسخه همدان استفاده شده است، اما نظر به اینکه کیفیت فیلم مطلوب نبود، نتوانستیم استفاده کاملی از این مأخذ کنیم، پس از چاپ اول فیلمی دیگر از این نسخه به دستم رسید که مشکلات قبلی را کاملا حل می کرد، این نسخه که بعد از نسخه حکیم اوغلو، دقیق ترین مأخذ ما محسوب می شود، با وجود فیلم کامل و خوانای جدید، هم ابیاتی نویافته بر دیوان مسعود سعد افزود و هم بسیاری از بدخوانی ها را مرتفع کرد. علاوه بر آن دستیابی به چند جنگ جدید هم ابیات نویافته ای بر دیوان اضافه کرد.
در طول این مدت بسیاری از دوستان و استادان و اهل نقد و نظر نکاتی را چه به صورت شفاهی و تلفنی و اینترنتی چه به صورت نشر در جراید به بنده تذکر داده اند که غالب آنها را به دیده منت پذیرا شدم و تا آنجا که میسر بود در متن اعمال کردم.