سماع مولانا؛ زینت‌بخش شبهای رمضان در سوریه

هر کشوری بر اساس سنت دیرینه خود در ماه مبارک رمضان برنامه‌هایی برگزار می کند تا این ماه را به بهترین شیوه از سر بگذراند. در سوریه نیز مانند کشورهای دیگر برنامه های خاصی در نظر گرفته شده‌اند که تنها در این ماه بسیار جلوه‌گری می‌کنند. از جمله انها می‌توان به آیینهای "فرقه مولویه" که فرقه ای از درویشان هستند اشاره کرد که 400 سال است در این کشور فعالیت می کنند. 

این فرقه ها علاوه بر خواندن سرودهای دینی و مدح نبی اکرم (ص)، اذان را نیز به صورت گروه و دسته جمعی می خوانند که البته بر اساس مؤسس گروه و فرقه آنها را می خوانند. یکی از این فرقه ها توسط شیخ عبدالغنی نابلسی تأسیس شده که اشعار صوفیانه را می خوانند و از مشهورترین فرقه های سوریه به شمار می روند. 

آنها تنها  در مساجد و در خیمه های رمضانی یا مراکز دینی فعالیت نمی کنند، بلکه از سوی مراکز فرهنگی غیر سوریه ای در دمشق فعالیت می کنند. به طور نمونه مرکز فرهنگی اسپانیایی از برگزاری جشنهای مولویه از سوی ابو ایوب انصاری دمشقی در ماه رمضان خبر داد.

شکور که مؤسس یک فرقه دیگر از مولویه است برنامه های روزانه خود را در یکی از رستورانهای دمشق برگزار می کند که گروه وی اذان را به صورت گروهی می خواند و سپس در مسجد بزرگ بنی امیه سفره های افطاری را می گستراند. این گروه سرودهای دینی را در مرزهای جهان اسلام ارائه می کند و با دعوت کشورهای دیگر به اروپا و امریکا و استرالیا برای اجرای برنامه به سفر هم می‌روند.

این گروه از هنرمندان سوری هستند که سماع مولانا را با لباسهای سفید و کلاههای مخروطی شکل اجرا می کنند تا میراث مولانا را که قرنها پیش به آنها رسیده حفظ کنند .

یکی از کارشناسان سماع مولانا اظهار داشت: این نوع رقص حدود 400 سال پیش به وسیله محمد قرطل دادا مولوی اشاعه یافت و از آنجا به حلب و دیگر شهرهای سوریه رفت و طی سالهای اخیر تنها گروههای دمشق و حلب در این زمینه فعالیت می کنند.

ماهر جمل که رقص مولانا را بیش از 30 سال است تمرین می کند، تصریح کرد: رقص مولانا را هنگامی که 6 ساله بودم، از پدر و پدر بزرگم فراگرفته ام.

وی افزود: سماع بر دوران از سمت راست به چپ است که هر کدام از حرکات آن دارای رموز دینی است . در سماع دست راست به بالا می رود که نشانه طلب کمک از خداوند بلند مرتبه است و دست چپ به سمت زمین می آید که نشانه زهد و رها کردن دنیا و لذتها و تعلقات آن است. در دمشق مسجدی وجود دارد به نام مسجد مولوی که از400 سال پیش در آنجا قرار دارد و گروههای صوفیه بویژه در شب قدر در آن جمع می‌شوند و به اجرای مراسم می‌پردازند.