خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه : سهروردی رویکردی عظیم نسبت به قرآن کریم و حدیث دارد و این دو از مهمترین منابع اندیشه او در سلوک فلسفی و عرفانی است. او بیش از هر فیلسوف مسلمان دیگر به قرآن و سنت توجه کرده است. وی با تفصیل بیشتری به ماهیت وحی پرداخت. به نظر او صورغیبی و فرشته وحی و الفاظ مسموع در القای وحی، مربوط به عالم مُثُل مُعلقه یا خیال منفصل است. در عالم مثال، صدق تجربههای شهودی و مشاهدات نبوی و مکاشفات عرفانی ثابت و قطعی شده و رموز و اشارات، تحقق مییابد.
سهروردی در کلمه التصوف فصلی را به «لزوم تمسک به کتاب و سنت» اختصاص داده و در آن، ضمن توصیه « دوستان» خود به تقوای الهی و توکل به خدا که موجب حفظ انسان از شکست و ناکامی و سقوط در ورطه هلاک میشود، به حفظ شریعت و رعایت قوانین الهی تأکید میکند و در ادامه میگوید « هر سخنی که شاهدی برای آن در کتاب خدا و سنت [رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم] نباشد بیهوده است و کسی که به رشته محکم قرآن اعتصام نجوید در چاه ضلالت و گمراهی سرنگون خواهد شد.
به نظر او در پرتو نور منبعث از وحی قرآنی و نورمحمدی میتوان به حقیقت ادیان و حکمت پیشینیان از هرمس و فیثاغورس تا زردشت و حکمای فرس دست یافت. لذا حکیمی که پایه گذار حکمت اشراق و احیاکننده فلسفه ایران باستان است بیش از تمام فلاسفه مسلمان قبل از خود به آیات قرآنی و احادیث نبوی توجه کرده است. او پس از طرح مسائل فلسفی، مانند وجود، واجب الوجود، عقل و نفس و انسان به قرآن کریم به عنوان موید استناد میکند.
قرائت قرآن کریم و تسریع در بازگشت به خداوند و توبه از گناه، از شرایطی است که سهروردی برای وصول سالک طریقت به مقام توحید که غایت حکمت و عرفان است، مفید دانسته است. به رغم این که شهرزوری یکی از مهمترین مورخان و شارحان آثار سهروردی در فهرست مصنفات وی از رسالهای با عنوان تفسیر آیات من کتاب الله و خبر عن رسول الله نام میبرد اما چنین اثری در دست نیست. سهروردی ضمن سایر آثارخود به تأویل یا تفسیر آیات بسیاری از قرآن کریم پرداخته است. این معنویت در رسالههای کوتاهتر وی مثل پرتونامه، بستان القلوب، کلمه التصوف، قصه الغربه الغربیه وخصوصاً الالواح العمادیه بیشتر مشهود است.
کتاب حاضر تأویلی حِکمی از آیات قرآن کریم است که در آن برخی از مهمترین اصول اشراقی توأم با تفسیر دقیق کلام الهی بیان شده و بنا بر تصریح وی سعی بسیار کرده تا آرای فلسفی را پس از مستدل کردن به برهان توسط شاهدی از قرآن کریم تایید کند.
در این اثر ابتدا آیات به ترتیب سور تنظیم شدهاند. پس از ذکر آیه، ترجمه آن داخل کروشه آمده و سپس عین عبارت سهروردی که تفسیر یا تاویل و یا صرفاً شاهدی از قرآن کریم است به ترتیب از مجموعه مصنفات مجلد 1، 2، 4 و3 آمده است. در این کتاب از چهار مجلد مجموعه مصنفات شیخ اشراق تصحیح هانری کربن و دکتر سیدحسین نصر و دکتر نجفقلی حبیبی و متن عربی هیاکل النور تصحیح محمدعلی ابوریان به عنوان منبع اصلی استفاده شده است.
نظر شما