علی مختاری مجاز در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: چاپ کتاب با تیراژ پایین میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد که میتوان به این موارد اشاره کرد: هزینههای بالای چاپ کتاب عمده ترین مانع برای چاپ کتاب است.
وی ادامه داد: آنهایی که پشتیبانی مالی خوبی ندارند عملاً جایی برای فعالیت اثر گذار در این عرصه ندارند مانند دانشجویانی که توانستهاند یک اثر علمی و دانشگاهی را گردآوری و تألیف نمایند اما به خاطر کمبودهای مالی نمیتوانند آنها را به چاپ و نشر برسانند.
مختاری تشریح کرد: بسیاری از دانشجویان برحسب نیاز خود برای مصاحبههای علمی از جمله مصاحبه گزینش هیئت علمی و مصاحبه پذیرش دوره دکتری نیاز به چاپ کتاب دارند و یا بسیاری از افراد قصد چاپ دست نوشتهها و اشعار و داستانهای خود را دارند و میخواهند در قدم اول با تیراژ پایینی کار را به انجام برسانند اما میتوان گفت در این مورد نمیتوان پیشبینی خاصی از موفقیت اثر خود در این عرصه انجام داد.
کارشناس مسئول حوزه قرآن و عترت اداره کل آموزش و پرورش استان همدان با بیان اینکه نویسنده کتابی را با تیراژ بالایی چاپ نماید و چون اولین تجربه نویسندگی را سپری میکند کتاب نتواند توجه و استقبال لازم را از نظر مخاطبین کسب کند خاطرنشان کرد: بدین جهت دچار زیان زیادی میشود و این خود دلیلی است که نویسندگان به چاپ کتاب با تیراژ پایین روی آوردهاند.
مختاری بیان کرد: یکی از عمده دلایل افزایش کتابهایی با تیراژ چاپ پایین، افزایش عناوین و نویسندگان حوزه کتاب است، در عین حال آمار کلی چاپ کتاب به نسبت سالهای قبل افزایشی است و تیراژ پایین چاپ برخی کتب را نباید به آمار کلی چاپ کتاب تعمیم داد و در نتیجه پایین بودن سرانه مطالعه را از آن نتیجه میتوان گرفت.
وی در ادامه تصریح کرد: تعداد تولیدات این حوزه در سال گذشته بیش از ۱۱۱ هزار عنوان بوده است، سال گذشته ۱۲۰ میلیون نسخه در کشور منتشر شده است یعنی به ازای هر نفر در جامعه ۱ و نیم نسخه به چاپ رسیده است.
وی با تاکید بر این موضوع که امروزه شاهد این هستیم که کتابهای بسیاری توانستهاند نظر مخاطبان را جلب کنند و مورد استقبال جامعه واقع شدهاند و با تیراژهای بالا و به چاپهای متعدد رسیدهاند افزود: این یعنی توقع مردم از حوزه نشر بالا رفته است و سطح علمی و دانش عمومی جامعه افزایش یافته و هر کتابی را برای خواندن انتخاب نمیکند.
مختاری گفت: در حوزه نشر کتابهایی را میبینیم که هیچ ارتباط و سنخیتی با شاخصهای فرهنگی و اجتماعی ما ندارد و در نتیجه مورد توجه و استقبال هم قرار نمیگیرد.
وی با بیان اینکه بنده فکر میکنم در حوزه کتابخوانی پیشرفت خوبی داشتیم خاطرنشان کرد: وقتی که شاخصها را نسبت به قبل مقایسه میکنیم سرانه تولید عناوین کتاب، تعداد جلدهای چاپ شده و مطالعه مردم بیشتر شده است اما با نقطه مطلوب یقیناً فاصله داریم اما هر سال مردم ما کتابخوان تر میشوند و احساس نیازشان به دانایی بیشتر شده است.
این کارشناس متذکر شد: مشکل فعلی ما این است که کتاب خوب را به مردم خوب معرفی نکردهایم و یا مردم کتاب خوب را نمیشناسند و این امر به یک حلقه مفقوده تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه رسانهها، نهادهای دولتی و حاکمیتی برای این معضل باید برنامهریزی جدی کنند چون مشکل عمده ما فرهنگ کتابخوانی است و گرانی کتاب مسئله نیست و باید یاد بگیریم موضوع کتاب خواندن و کتاب خریدن را با هم تفکیک کنیم.
مختاری با بیان این مطلب که هر بار که گفته میشود چرا مردم کتاب نمیخوانند در پاسخ گفته میشود چون کتاب گران است یادآور شد: این میتواند یکی از دلایل کتاب نخریدن باشد اما دلیل کتاب نخواندن نیست چون کسی که به دنبال خواندن کتاب است راههای زیادی غیر از خریدن کتاب برایش وجود دارد.
مختاری تصریح کرد: امروزه در جامعه ما کتابخانه های زیادی در حال فعالیت هستند که میتوان به اداره کتابخانه های عمومی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کانونهای فرهنگی هنری مساجد، فرهنگسراهای شهرداری، آموزش و پرورش اشاره کرد که در حال فعالیت هستند.
مختاری افزود: یکی از شاخصهای سرانه مطالعه و میزان کتابخوان بودن مردم میتواند میزان خرید کتاب باشد اما این نباید تنها برآورد ما از میزان مطالعه افراد جامعه باشد چرا که با توجه به روحیات و سلایق و حتی سبک یادگیری افراد جامعه میتواند روشهای مطالعه متفاوت باشد.
وی در ادامه گفت: بسیاری از افراد از فضای مجازی، پیامرسان ها و کتابهای الکترونیک برای مطالعه و یادگیری استفاده میکنند.
این کارشناس اضافه کرد: بسیاری افراد را میبینیم که از کتابهای صوتی بهره میبرند، ضمن اینکه کتاب نسبت به سایر اقلام مصرفی خانوار گران نیست.
وی تشریح کرد: اینکه میگوئیم تورم ۵۳ درصد حوزه کتاب زیاد است در قیاس با چه چیزی زیاد است، آیا کتاب در نسبت با بقیه کالاها افزایش قیمت بیشتری داشته است.
مختاری با بیان اینکه عدهای میگویند تورم ۵۳ درصد کتاب خیلی زیاد است اما مردم در ۱۱ روز نمایشگاه کتاب سال جاری ۲۵۰ میلیارد تومان کتاب خریدند و این مطلب جای تعجب دارد.
این کارشناس با بیان اینکه راهکار کتابخوان کردن مردم صرفاً نمایشگاه نیست یادآور شد: اتخاذ بحثهای دائمی در این زمینه میتواند کارساز باشد.
مختاری افزود: به نظر من ایرانیان کتابخوان هستند و وضعیت مطالعه خوب و بسترهای خوبی فراهم شده است و کنشهای مردم در مباحث فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه نشان میدهد که وضعیت مطالعه مردم بد نیست.
کارشناس مسئول حوزه قرآن و عترت اداره کل آموزش و پرورش استان همدان در پایان افزود: وضعیت کتابخوانی جامعه کنونی ما با آرمانهای ما فاصله دارد و باید برای ترویج فرهنگ کتابخوانی و دانایی بیش از پیش هزینه و کار کنیم چون این موضوع رابطه مستقیم با بلوغ، توسعه جامعه و شکل گیری تمدن نوین اسلامی خواهد داشت و این کار باید از مدارس شروع شود.
نظر شما