به گزارش خبرنگار مهر، موضوعی که در این دوره جشنواره تئاتر کودک بیش از پیش به چشم می خورد، فقدان آسیب‌شناسی تئاتر کودک و نوجوان بود. در جشنواره چهاردهم باز هم مقوله تئاتر نوجوان وجود نداشت و گویا این نوع از تئاتر دیگر از اذهان مدیران و کارگردانان تئاتری رخت بربسته است.
کارهای کودک جز کارهای بخش میهمان که از پیشکسوتان تئاتر کودک بودند و در جشنواره شرکت کردند، در سطح کیفی بالایی قرار نداشت. جالب اینکه وقتی کاری از کشور آلمان با نام "آلبین و لیلا" در جشنواره اجرا شد تمام مخاطبان حتی کارگردانان بنام تئاتر کودک از روانشناسی و مخاطب‌شناسی کودک و دیگر خصوصیات این نمایش شگفتزده شدند و از آن به عنوان کاری در خور توجه یاد کردند.
موضوع کیفی آثار نه تنها در تئاتر بزرگسال بلکه در تئاتر کودک نیز سال‌هاست موضوع قابل بحث محافل هنری است. بارها از این مشکل صحبت شده و راهکاری مناسب از طرف مسئولین، متولیان و برگزارکنندگان جشنواره‌های تئاتر کودک ارائه نشده است. اکثر مسئولین جشنواره سیزدهم و چهاردهم را نقطه عطف تئاتر کودک به ویژه جشنواره آن می‌دانند و این در حالی است که جشنواره سیزدهم را بدون هیچ آسیب‌شناسی و نقد و بررسی پشت سر گذاشته‌ایم.
به طور حتم مشکلاتی در جشنواره سیزدهم وجود داشت که اگر مورد بررسی قرار می‌گرفت در بالابردن سطح کیفی جشنواره چهاردهم تأثیرگذار بود. در فصل بهار یک نشست آسیب‌شناسی با حضور مصطفی رحماندوست دبیر سه ساله جشنواره و برخی هنرمندان فعال این رشته برگزار شد و این گونه به نظر رسید که همان نشست برای کل جشنواره سیزدهم کافی بود و برخلاف برنامه‌ها و قول‌های داده شده، جلسات دیگری در این خصوص برگزار نشد.
در تنها نشست آسیب‌شناسی دوره سیزدهم، از طرف اساتید و شرکت‌کنندگان در آن معضل نبود متون و دید جدی به کار کودک مطرح شد. می‌توان این سئوال را از مسئولین تئاتر کودک داشت که آیا یک سال وقت مناسبی حتی برای تدوین یک برنامه درست با هدف رفع معضلات تئاتر کودک و بالا بردن سطح جشنواره چهاردهم نبود؟
شاید تنها دستاورد جشنواره چهاردهم تئاتر کودک به لحاظ کمی و اجرای 210 اثر نمایشی کودک در سطح کشور بوده که دلیل آن به شرط اجرای عمومی آثار در شهرهای خود برای حضور در جشنواره برمی‌گردد. این موضوع بارها و بارها عنوان و از آن به عنوان قدمی مثبت در جشنواره چهاردهم و تئاتر کودک یاد شد. این درست، ولی آیا می‌شود تنها به لحاظ کمی به یک مقوله دلخوش کرد؟ اگر اینگونه است برگزاری حدود 14 جشنواره موضوعی در کشور می‌تواند نشان از رشد تئاتر داشته باشد، ولی آیا این موضوع می‌تواند رنگی از واقعیت به خود بگیرد؟
جشنواره چهاردهم را پشت سر می گذاریم و در انتظار آسیب‌شناسی تئاتر کودک و به خصوص جشنواره آن می‌مانیم تا زمانی که از طرف مسئولین و متولیان ضرورت آن احساس شد، سراغ راه حل‌هایی برویم که نوشدارو پس از مرگ سهراب است.
9 دوره از جشنواره تئاتر کودک به میزبانی شهر همدان از سال 70 تا 78 برگزار شد که در دوره‌های مختلف آن شاهد برگزاری سمینارهای آموزشی و تخصصی تئاتر کودک بودیم و برای اولین بار به داوری کودک و نوجوان در دوره نهم اهمیت داده شد. اما دوره بعدی جشنواره دستخوش تغییراتی شد که اولین و مهمترین آنها تغییر میزبانی جشنواره بود. دوره دهم از شهر همدان به شهر بم منتقل و دوره یازدهم در سال 80 در استان سیستان و بلوچستان برگزار شد. دوره دوازدهم جشنواره هم سال 81 در وضعیتی نامناسب و مهجور در شهر گچساران برگزار شد.
بین سال‌های 81 تا 85 شاهد وقفه در برگزاری جشنواره تئاتر کودک بودیم که در این بین اکثر آثار نمایشی به لحاظ کیفی نیز در حدی نبود که تأثیری خاص بر روند تئاتر کودک داشته باشد. سال 84 کانون تئاتر کودک و نوجوان اداره کل هنرهای نمایشی تأسیس و مصطفی رحماندوست از طرف حسین پارسایی به عنوان دبیر سه ساله جشنواره منصوب و اصفهان به عنوان میزبان جدید جشنواره تئاتر کودک و نوجوان معرفی شد. این در حالی بود که جشنواره بین‌المللی فیلم کودک به شهر همدان منتقل شد و اصفهان دور جدید جشنواره تئاتر کودک و نوجوان را شروع کرد.
جشنواره سیزدهم تئاتر کودک و نوجوان سال 85 با حضور 14 نمایش داخلی و دو نمایش از کشور صربستان در شهر اصفهان برگزار شد. این دوره از جشنواره که بعد از چند دوره وقفه برگزار شد باید مورد آسیب‌شناسی دقیق قرار می‌گرفت تا جشنواره چهاردهم از نظر کیفی در سطح بالاتری برگزار شود.
اصفهان برخلاف تصوراتی که وجود داشت و میزبانی چند دوره جشنواره فیلم کودک و نوجوان، در دوره چهاردهم جشنواره تئاتر کودک و نوجوان نشان داد هماهنگی مناسب و لازم را در جهت برگزاری جشنواره ندارد. از دیدگاه اکثر شرکت‌کنندگان و حاضران در دوره چهاردهم تعجیل در نحوه برگزاری جشنواره به چشم می‌خورد. اکثر سالن‌های تئاتری این شهر مانند سایر شهرها توسط امکانات و پرسنل تئاتر شهر و تهران تجهیز شد که این مقوله خود قابل توجه است.
البته به لحاظ کمی دوره چهاردهم در سطح بالاتری از دوره‌های پیشین بود و حذف شرط پذیرش آثار از طریق نمایشنامه و افزوده شدن پیش‌شرط اجرای عمومی نمایش‌ها حرکتی مناسب بود. ولی خلاء جلسات نقد و بررسی در ایام برگزاری جشنواره به چشم می‌خورد و تنها چیزی که وجود داشت فکر برگزاری دوره پانزدهم به شکل بین‌المللی بود.
اگر بخواهیم سهمی عمده در بین‌المللی شدن جشنواره تئاتر کودک و نوجوان داشته باشیم باید به صورت جدی و پایه‌ای به آسیب‌شناسی تئاتر کودک و جشنواره آن بپردازیم و از هم اکنون به فکر تقویت متون نمایشی و جدی گرفتن مقوله تئاتر کودک و نوجوان باشیم.
نظر شما