نقد تند متفکران عرب به نظرات جدید محمد عابد الجابری

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روزنامه الرأی، چندی پیش در قطر نشستی برگزار شد که اندیشمندان عرب در حاشیه این نشست به بررسی نظرات و ایده های محمد عابد الجابری نویسنده کتاب مناقشه برانگیز " ورود به قرآن" پرداختند . در این نشست که محمد عابد الجابری نیز حضور داشت، وی ضمن گوش دادن به نظرات دیگر نویسندگان و منتقدان دیدگاهها و آراء خود را با دلایل و مستنداتی مطرح کرد.

جورج طرابیشی نویسنده سوری مقیم لبنان درباره کتاب اخیر محمد عابد الجابری به نام " ورود به قرآن" که طی مقاله ای آن را مورد نقد و بررسی قرار داده، اظهار داشت: محمد عابد الجابری با نوشته های خود خواننده را فریب می دهد تا میان مقولات ارسطو و قالبهای نحو عربی مقارنه ایجاد کند تا بتواند استنتاج کند و عقل یونانی را مدح و عقل عربی را هجو گوید. حال آنکه این مقارنه صحیح نیست؛ چرا که قالبهای نحوی برای هر زبان اعم از یونانی و عربی متفاوت است .

وی معتقد است که محمد عابد الجابری با هیچ یک از اندیشمندان عرب چون حسن حنفی، عبدالله عروی، طیب تیزینی هماهنگ و دارای یک نظر نیست. از این رو خود را در میان پایتخت کشورهای عربی تنها و یکه می پندارد. چرا که با انتشار کتاب وی با عنوان " مدخل به قرآن کریم" موجی از انتقادات را بر انگیخت که حتی ضمن هشدار به وی، کتاب او را خطرناکتر از سخنان پاپ بندیکت شانزدهم رهبر کاتولیکهای جهان معرفی کردند.

در این میان هر یک از منتقدان نظری راجع به دیدگاههای محمد عابد الجابری داده و اندیشه ها، افکار و کتب او را مورد نقد و بررسی قرار دادند.

در این میان دکتر طیب تیزینی اندیشمند سوری تصریح کرد: آنچه که جابری به عنوان فلسفه بنیانی در میان ملتهای اسلامی و عربی ارائه کرده و حاصل آن فلسفه مرگ انسان است به کتاب روژه گارودی " بنیان فلسفه مرگ انسان" اشاره می کند. هزار کتاب در نقد افکار محمد عابد الجابری نوشته شده‌ا‌ند، از شرق شناسان غربی گرفته تا غرب شناسان مغربی که اندیشه های وی را مورد نقد قرار داده اند و چگونگی تعامل این اندیشمند را با میراث مسلمانان و اعراب بررسی کرده اند.

محمد عابد الجابری که تاکنون شنونده بوده، بدون آنکه از انتقادات عصبی شود، می گوید: به خودم اجازه نمی دهم که به دوستانم که هر یک دارای یک اندیشه و تفکر هستند، پاسخ گویم؛ چرا که من یکی از شماها به شمار می روم. طرح من در تجدید عقل عربی بهره گیری از ادوات عقلانی و برگرفته از میراث انسانی است . من دارای 31 تألیف درباره نگرشها و دیدگاههای مارکسیستی هستم که ممکن نیست آنها را فراموش کنم که در دوره ای از زندگی که به آن معتقد بودم، باز می گردد در حالی که اینک نسبت به اندیشه عربی و اسلامی متحول شده ام. من گفته بودم که مارکسیست شیوه بیداری است و اینک تجدید میراث عربی و اسلامی را عامل بیداری می دانم.

محمد مختار المهدی استاد دانشگاه الازهر در ادامه این بحث به عواقب تعرض به قداست قرآن کریم اشاره می کند و آن را بسیار وخیم می داند و می افزاید: به رغم اینکه وی به تجدید میراث عربی و اسلامی معتقد است، اما گمان می رود که نسبت به اسلام کینه می ورزد. چرا که کتاب اخیر او این مسئله را به خوبی نشان می دهد که تعرض به قرآن شده و میلیونها مسلمان در جهان را خشمگین ساخته است.

استاد دانشگاه الازهر در ادامه یاد آور شد: همچنین وی در کتاب "ریشه های اسلام در قلب تاریخ دینی" مفاهیمی درباره قرآن آورده که آنها را سهل انگاشته است . او می گوید که قرآن تحریف شده است، می گوید قرآن مقلوب خوانده می شود، مفسران قرآن را نادرست تفسیر می کنند و شرایط نزول را در نظر نمی گیرند. اما باید بداند که قرآن از 14 قرن پیش تاکنون برای ما مقدس است و کسی نمی تواند به این قداست تعرض کند.

عابد الجابری پاسخ می دهد من نمی خواهم وارد این بحث شوم . من مفسر قرآن نیستم، اما تأویلهای متعددی از قرآن وجود دارد.