به گزارش خبرنگار مهر، نعمت الله ایران زاده - مدرس دانشگاه علامه طباطبایی - صبح امروز در نخستین روز از این همایش که در دانشگاه تهران برگزار می شود، در سخنانی با محوریت "صلح در آثار قیصر امین پور" گفت: "قیصر" یکی از شاعران صلح و صبح بود. همچنین می توان از وی به عنوان شاعر جنگ، شاعر متعهد و وفادار به مضامین دفاع مقدس یاد کرد. وی از معدود شاعرانی بود که هرگز خود را از ملت ایران جدا ندید. او عقیده داشت چطور هنرمند می تواند دنبال عیش و نوش خود باشد، وقتی مردم در خاک و خون می غلتند.
وی افزود: شعر قیصر نمودار واقعیتهای اجتماعی است؛ به طوری که در رباعیات و غزلیات وی به خوبی می توان مفاهیمی چون حماسه، ایثار، آزادگی، دوری از ریا و مهم تر از همه، صلح را مشاهده کرد. به بیان ساده تر، در اشعار قیصر همواره بن مایه های واحدی از صلح و آرامش مورد تاکید قرار دارد، به خصوص وقتی می گوید "به امید پیروزی واقعی نه در جنگ که بر جنگ" نشان می دهد او شاعری است که سعی در تصویر کردن جهانی راستین در برابر جهانی دروغین دارد.
این مدرس دانشگاه تاکید کرد: "قیصر" در زمره شاعرانی بود که اعتقاد دارند با سرودن شعر باید تغییر و تحولی در جامعه حاصل شود. وی به قدری به تاثیرات شعر ایمان داشت که می گفت "شعر می تواند دلی را بشکند یا دل شکسته ای را پیوند دهد". در دفتر "دستور زبان عشق" او به محورری ترین مسائل که دغدغه های او را تشکیل می دهند، برمی خوریم.
ایران زاده ادامه داد: مفاهیمی چون دلایل جنگ، دشمنی، صلح، مرگ، زندگی، عشق، حق خواهی و توحید این نکته را اثبات می کند که قیصر شاعر جامعه خویش بوده و سعی در ترسیم ملموس ترین موضوعات داشته است. شعر "پرنده نشسته روی دیوار، گرفته قفس به منقار" گواه این ادعاست. او خواننده را به مدد بلاغت تصویر به روایتی تازه در اثر پیوند می دهد.
این محقق ادبی افزود: به هرحال یکی از ویژگیهای شعری "قیصر امین پور" را می توان این نکته دانست که او گزاره های منطقی توام با تصاویر شاعرانه را در شعر برای مخاطب مطرح می کرد.
در ادامه همایش، دکتر مهدی کاظم اف با موضوع "شعر فارسی در اواخر قرن بیستم" به سخنرانی پرداخت و گفت: ادبیات فارسی درغنا و قوت، قدمتی طولانی دارد و در تاریخ نیز مهم جلوه می کند. یکی از مهم ترین ابعاد ادبیات معاصر، پرروش استعدادهای فراوان است. به هر حال راه ادبیات به خصوص شعر فارسی در قرن بیستم راهی دراز است که با اتفاقات و حوادث سیاسی اجتماعی بسیاری گره خورده است.
وی افزود: وجود دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی موجب پدید آمدن آثار ادبی مهمی در ایران شد. این ادعا به خوبی در آثار شخصیتهایی چون محمد علی جمالزاده، عبدالحسین صنعتی زاده، محمد حجازی و... مشهود است. درواقع سیر وقایع تاریخی توانست نقش سازنده ای در بروز داستان کوتاه، رمان و شعر ایفا کند.
کاظم اف اضافه کرد: پیدایش شعر نو موجب تجدید رسوم گذشته شد. با ظهور "نیما" مضامین تازه ای به ادبیات اضافه شد و کیفیت آن ارتقا داده شد و شعر به تناسب تحولات اجتماعی رشد و تکامل یافت. همچنین تزریق کردن الگوهای دینی و پاره ای تحولات، شعر این دوره را به تکامل و پیشرفت رساند.
این محقق ادبی تصریح کرد: شاعران جوانی در بستر پیروزی انقلاب پدید آمدند که مهارتهای خود را متناسب با شرایط زمانی گسترش دادند. به هر تقدیر در جریان پیروزی انقلاب و حتی بعد از آن، امکانات بدیعی در شعر به وجود آمد. البته عواملی نیز در این امر دخیل بودند. یکی از آنها این بود که شعر هرگز در این دوره، وابستگی خود را با دستاوردهای کلاسیک قطع نکرد. همچنین از میراث ادبی گذشته مانند ماخذ و ثروتی گرانبها استفاده شد و شاعران علاوه بر حفظ این میراث و تاثیر از دستمایه های آن برای انتخاب سوژه، کوشیدند با مراجعه دائمی به اشعار شاعران کلاسیک، اهمیت آنها را خاطرنشان کنند.
کاظم اف در پایان گفت: پیوند میان شاعران پیشکسوت و جوان از مهم ترین دستاوردهای شعر اواخر قرن بیستم ایران بوده که این تعامل در آثار شاعرانی چون منوچهر آتشی، محمد علی سپانلو، موسوی گرمارودی و... تبلور یافته است. اخلاق، انسان، طبیعت و موضوعاتی از این دست، مضامین شعرهای اواخر قرن بیستم را تشکیل می دهند. در این دوره توجه ویژه ای هم به موضوع جنگ و مقاومت می شود. اگرچه در لابلای این موضوعات، گاه جهان بینی فردی شاعر نیز به چشم می خورد.
نظر شما