پیشگیری اصلی ترین راهبرد در مبارزه با اعتیاد است

به گزارش خبرنگار مهر ، دکتر ابوالحسن فقیه در نشست پژوهشی با عنوان رویکردهای مختلف پیشگیری از اعتیاد که صبح امروز در مجتمع فرهنگی شقایق برگزار شد ، گفت: اگر برنامه پیشگیری از اعتیاد همراه باتوسعه همه جانبه اجتماعی نباشد  شاهد نتیجه مثبت نخواهیم بود.

رئیس سازمان بهزیستی کشور اشاره کرد : برای مثال منطقه عسلویه از نظر توسعه اقتصادی در سطح بالایی در کشور است ولی به دلیل عدم توسعه اجتماعی از بعد نیروی انسانی در وضعیت نامناسبی به سر می برد.

فقیه ادامه داد: درواقع همه فعالیتهایی که در کاهش تقاضا نقش دارند به گونه ای جزء پیشگیری اولیه اعتیاد هستند. در بحث درمان اعتیاد باید به تمام ابعاد اجتماعی ، اقتصادی ، روانی و غیره توجه داشت.

وی با اشاره به اهمیت موضوع پیشگیری در جامعه گفت: خود اعتیاد در سطح جامعه باعث آسیب های اجتماعی  دیگر می شود برای مثال اعتیاد افراد در خانواده باعث طلاق و در پی آن خود طلاق باعث معتاد شدن افراد می شود و مسائل دیگری مانند بیکاری و فقر نیز در ارتباط تنگاتنگی با اعتیاد قرار دارد.

رئیس سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر لزوم توجه  همه جانبه و موثر برای مبارزه با مواد مخدر گفت: مبارزه با مواد مخدر و اعتیاد تنها به دست یک گروه یا سازمان دولتی میسرنخواهد بود. البته یک سری تعاملات موثر و مناسب بین ستاد مبارزه با مواد مخدر با سازمانهای مربوطه انجام شده است.

فقیه با اشاره به اینکه بعضی از دستگاهها ادعا می کنند آنها تنها مسئول مبارزه با مواد مخدر هستند ، گفت: با توجه به فراگیر بودن این موضوع قطعا یک دستگاه دولتی یا خصوصی نمی تواند اقدام خاصی انجام دهد در نتیجه برای حل این مشکل باید تمامی ارکان جامعه حتی سازمانهای بین المللی دست به دست هم دهند.

وی تصریح کرد: راهبردهایی که در این مقوله از نگاه سازمان بهزیستی تعریف می شود در سه عرصه ، کاهش عرضه ، کاهش تقاضا و کاهش آسیب است که گاهی یکی بر دیگری و بر اساس شرایط ارحجیت دارد.

رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به اینکه ایران در شاهراه ترانزیت  مواد مخدر قرار دارد ادامه داد: ما در شرایطی به سر می بریم که سالانه شاهد گسترش مواد مخدر هستیم و این نشانه اهمیت توجه به راهکار کاهش تقاضا است، البته در دسترس بودن مواد تنها یکی از عوامل خطر است و عواملی دیگری هم وجود دارد.

فقیه تصریح کرد: البته در مبارزه با اعتیاد روش پیشگیری اصلی ترین راهبرد است چرا که اثرات آن بسیار مفید تر از درمان است. و حتی هزینه های پیشگیری نیز کمتراز درمان شده است.

وی گفت: در حال حاضر بحث پیشگیری بیشتر در حد صحبت بوده و اقدامات فراگیری انجام نشده است البته در آخرین جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر راهبرد پیشگیری در برنامه های اصلی سال آینده ستاد معرفی شده است.

رئیس سازمان بهزستی ادامه داد: ما می توانیم انواع پیشگیری را در چند گروه تعریف کنیم که گروه اول " همگانی " که مخاطب آن همه مردم جامعه است  گروه دوم " انتخابی " است در مورد کسانی که در معرض خطر اعتیاد هستند و گروه آخر " ویژه " که توجه به این سه حوزه از اهمیت زیادی برخوردار است.

فقیه با تاکید بر اینکه مسئله پیشگیری از اعتیاد باید از همان دوران کودکی آغاز شود ادامه داد: پیشگیری از اعتیاد حتی باید از مهد کودک ها آغاز شود که  مدارس نیز با گسترش بحث مهارتهای زندگی نقش اساسی در این مسئله دارند. چراکه هزینه این برنامه ها بسیار کمتراز هزینه های درمان اعتیاد خواهد بود.

وی افزود: آموزش و آگاه سازی ، پژوهش ، مهارت پروری ، حمایت گری ، اقتدار افزایی ، پرورش نیروی انسانی متخصص و غیره از جمله راهبردهای اساسی و پیشگیری از اعتیاد است.

رئیس سازمان بهزیستی تاکید کرد: در حال حاضر در سازمان بهزیستی در مورد مقوله پیشگیری، به رویکرد اجتماع محور از اعتیاد توجه بسیاری شده است که از طریق کاهش عوامل خطر و افزایش امنیت می تواند اقدامات اساسی انجام داد.

فقیه گفت: از جمله مزایای اصلی این رویکرد حمایت بیشتر، هزینه پایین ، مسئولیت پذیری های بیشتر، ناامنی  برای رفتارهای ضد اجتماعی ، افزایش سرمایه اجتماعی ، افزایش سرعت بهبودی خواهد بود.

وی افزود: در بین این مسائل ایجاد تحول در شرایط محیط  و سبک زیستن می تواند نقش اساسی در پیشگیری از اعتیاد در جامعه داشته باشد.

رئیس سازمان بهزیستی ادامه داد: در حال حاضر تعداد 3 میلیون و 260 هزار و 744 نفر در سازمان بهزیستی تحت پوشش برنامه پیشگیری قرار دارند که البته این تعداد کم است.

فقیه با اشاره به افزایش افراد تحت پوشش در مراکز سازمان بهزیستی گفت: در موضوع پیشگیری از اعتیاد تشکلهای مردمی اصلی ترین هواداران ما بوده اند که اگر مردم  در این عرصه حضور نداشته باشند قطعا ما در مبارزه با اعتیاد موفق نخواهیم بود.

وی افزود: البته حمایت اجتماعی نیز به نوعی در مقوله پیشگیری قرار می گیرد معتادانی که بعد از گذراندن دوره درمان بهبود می یابند مطمئنا احتیاج به حمایت های اجتماعی دارند چرا که در غیر این صورت دوباره به آن فضا باز می گردند که توجه به این مسئله خود یک نوع پیشگیری است.

رئیس سازمان بهزیستی در پایان افزود: در این زمینه  یک طرح پیشنهادی، اختصاص یافتن بودجه جدیدی در مورد حمایتهای اجتماعی به سازمان است که از این طریق با حمایت های اجتماعی مانع از بازگشتن افراد بهبود یافته به اعتیاد شوند.

فقیه تصریح کرد: البته سازمان بهزیستی در این مورد قدمهایی برداشته است که از جمله آن اختصاص یک سری کمکهای مردمی و بن هایی به خانواده معتادین بهبود یافته است که امیدواریم با اختصاص بودجه بیشتر این طرح گسترده تر شود.