به گزارش خبرنگار مهر، دکتر "امل حماده" متفکر مصری در همایش "گفتگوهای ایران و عرب؛ نگاه مصری - نگاه ایران" با اشاره به اشتراکات فرهنگی ایران و مصر گفت: نگاهی به دهه 80 در قرن بیستم می تواند این ادعا را اثبات کند که استفاده از اصطلاح خاورمیانه در محافل دانشگاهی مصری و عرب چندان مرسوم نبوده و اغلب دانشگاهیان عرب بر استفاده از "نظام منطقه ای عرب" در مورد کشورهای این منطقه تاکید داشته اند.
وی افزود: امروز خاورمیانه محل تلاقی تمدن ها و درگیری های شدید خونبار و مسابقه تسلیحاتی تبدیل شده است.
این متفکر مصری تصریح کرد: نقش مستقیم و حضور فیزیکی آمریکا در منطقه خاورمیانه ، پیچیدگی منطقه را بیشتر کرده و باعث ایجاد بحران های جدید شده است.
به گزارش خبرنگار مهر ، "دکتر محمد سعید الدریس دیگر میهمان مصری این همایش با عنوان مولفه های فرقه ای به ایراد سخنرانی پرداخت.
وی با اشاره به تاریخ روابط ایران و مصر، عوامل فرقه ای را یکی از مهمترین مولفه های این روابط توصیف کرد و گفت: بعد از قدرت گرفتن شیعیان در نظام سیاسی جدید عراق و تمرکز رسانه های عرب بر روی مفهوم اسلام شیعه، روابط ایران و مصر وارد عصر جدیدی شده است.
محمد سعید ادریس گفت: آمریکا می خواهد محور شرارت را که ایران ، سوریه و حزب الله را جزء آن می داند به اردوی عمومی شیعیان تبدیل کند و در جهان عرب یک دوقطبی شیعه و سنی ایجاد کند.
دکتر محسن آرمین عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم اسلامی و مطالعات فرهنگی در همایش "گفتگوهای ایران و عرب؛ نگاه مصری - نگاه ایران" با اشاره به آغاز آشنایی مصری ها و ایرانی ها با تمدن غرب آن را تقریبا همزمان توصیف کرد.
وی گفت: اشغال مصر توسط ناپلئون در سال 1797 میلادی اولین مواجهه مستقیم مصر با اروپا در دوره جدید است که سرآغاز بیداری در این کشور محسوب می شود. ایران نیز با یکی - دو دهه تاخیر در جریان جنگ با روسیه تزاری و تحمل شکست های سهمگین اولین مواجهه خود با اروپا را در سطحی گسترده تجربه کرد.
وی افزود: در ایران حرکت اعتدالی اصلاحی دینی که بزرگانی چون آخوند خراسانی و نائینی پایه گذار آن بودند بعد از یک دوره فروغ و شکوفایی و پس از ناکامی مشروطه تضعیف می شوند و با دیکتاتوری رضاشاه به محاق می روند . در مصر هم اندیشه های اصلاحی اعتدالی" محمد عبو" به تدریج با تسلط تفکر سکولاریزم و نقش آفرینی انگلیس رنگ می بازد و به حاشیه می شود.
آرمین تصریح کرد: با سقوط رضاخان بعد از جنگ جهانی دوم ، جنبش های فکری اجتماعی دینی در ایران متولد شد که همزمان در مصر نیز این نهضت های دینی مثل اخوان المسلمین فعالیت خود را احیا کردند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم اسلامی و مطالعات فرهنگی افزود: جریان ماهیت سنی در مصر و تحت تاثیر قرار گرفتن از گرایش های وهابی به تدریج در آرای متفکران دینی پررنگ تر شده است و همین آفت مهم اسلامگرایی در مصر است و این اختلاف را می توان از مقایسه آرای نمایندگان جریان اسلامی ایدئولوژیک و سیاسی دو کشور از جمله مقایسه آرای سید قطب با دکتر شریعتی و آیت الله طالقانی به وضوح دریافت.
دیگر سخنران این همایش دکتر هادی خاموشی بود که مقاله خود را با عنوان ضرورت گفتگوی نخبگان ایرانی و مصری ارائه کرد.
وی گفت: مصر و ایران در فراز ها و فرودهای تمدنی و تاریخی و هم در دگرگونی های مهم فرهنگی و سیاسی دو نقطه مهم رقابت و همکاری در خاورمیانه بوده اند.
خاموشی افزود: با تاسیس دولت فاطمی در مصر در تاثیر پذیری آنان از نهضت اسماعلیان در ایران ریشه های فرهنگی ایران و مصر ، تقویت شد.
وی افزود: جنبش احیاگری دینی و پا گرفتن نهضت ضد استعماری در هر دو کشور همزمان با هم صورت گرفت و متفکرانی چون شیخ محمد عبو، رشید رضا ، عبدالکریم سلمان این احیاگری ها را در مصر انجام می دادند.
وی با اشاره به نقش برجسته سید جمال الدین اسدآبادی تحولات فرهنگی و اجتماعی جهان اسلام، گفت: سید جمال الدین اسدآبادی مدتها در دانشگاه الازهز مصر به تدریس کلام ، فلسفه و فقه پرداخت.
خانیکی ، فتواهای تاریخی آیت الله بروجردی و شیخ محمد شلتوت را سرآغاز همکاری ها نوین ایران و مصر در ابعاد دینی توصیف کرد.
این استاد دانشگاه خواستار سرعت گرفتن گفتگوی نخبگان ایران و مصر برای حل مشکلات جهان اسلام شد.
نظر شما