به گزارش خبرنگار مهر، دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی نگارنده کتاب « نصیر الدین طوسی، فیلسوف گفتگو» نیز در پایان نشست بررسی این کتاب که در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد، به ارائه توضیحاتی درباب کتاب پرداخت و گفت: خواجه فیلسوف گفتگوی فلسفی است و در گفتگوی فلسفی گاهی دو انسان و گاهی یک انسان در تنهایی به تامل می پردازد و طرح سوال برایش پیش می آید و به آن پاسخ می دهد.
این استاد با سابقه فلسفه اسلامی در دانشگاه تهران به ویژگی گفتگوهای خواجه نصیر اشاره کرد و گفت: نصیرالدین با هر کس مطابق شان او وارد گفتگو می شود و راز موفقیت او در تاریخ فلسفه اسلامی نیز همین است که توانسته با هر کس به زبان خود او سخن بگوید.
دکتر دینانی در ادامه به اهمیت کارهای سیاسی نصیرالدین تأکید کرد و گفت: البته من به بعد علمی و سیاسی او خیلی نپرداخته ام، اما زندگی سیاسی او بسیار عزیز است و او کسی است که توانسته تشیع را از خطر قطعی نجات دهد.
وی با اشاره به ماجرای فکر فلسفه اسلامی گفت: در زمینه آثار کلامی نصیر الدین نیز باید توجه کرد که فلسفه اسلامی در تمدن ما ماجرای غم‌انگیز و خواندنی دارد. ضربه‌ای که غزالی با کتاب "تهافت" به فلسفه اسلامی وارد کرده است مهلک و کشنده است و برای همیشه تفکر فلسفی را در سرزمینهای اسلامی خشکانده است و تنها در ایران است که به دلیل ویژگی های خاص فلسفه زنده است.
دکتر دینانی تأکید کرد: بنیان همه ادیان قشری بر اشعریت است و اشعریت هم ریشه‌های عمیقی دارد و حتی امروز در غرب اشعریت بیداد می کند و خواجه می داند که اشعریت چه بلایی بر سر تفکر می آورد و از این رو با اشاعره وارد گفتگو می شود و با بزرگترین آنها یعنی فخر رازی وارد گفتگو می شود.
وی گفت: خواجه اندیشه های ایشان را حلاجی کرده است و با کسانی چون شهرستانی نیز که سخنانی سطحی در کتاب "مصارعه الفلاسفه" گفته، وارد جدال شده است و کشتی گرفتن او با شهرستانی بسیار جالب و زیباست. او همچنین در کتاب "تجرید الاعتقاد" نشان می‌دهد که اعتقاد باید تجرید شود و تحریر شود و مثل تیغ اکام خواسته نشان دهد که اندیشه باید فارغ از حشو و زواید ارائه شود.
دکتر دینانی در پایان گفت: خواجه کتاب کلامی نوشته است و می دانسته که در عالم اسلام بدون ورود به کلام نمی توان به فلسفه پرداخت و از این رو کتاب کلامی او فلسفی است. همچنین او با همه فلاسفه زمانه خود وارد گفتگو شده است که به تازگی در کتاب اجوبه المسائل آمده است و من در کتاب خود کوشیده ام که این گفتگوها را ترجمه و تحلیل کنم.
نظر شما