مجید سرسنگی درباره چگونگی تحقق شعار "تئاتر برای همه" در جشنواره تئاتر فجر امسال به خبرنگار مهر گفت: "این شعار جدید نیست و در اصل مربوط به ریشه تئاتر می‌شود. هر چند در طول زمان این هنر به صورت قشری‌تر و برای گروههای خاص اجرا شده است. بنابراین در اصل ما این شعار را در طول جشنواره فجر تکرار کرده‌ایم."
وی ادامه داد: "ما در تلاشیم تا به نوعی تئاتر را با همه سلیقه‌ها و طبقه‌های اجتماعی مرتبط کنیم. البته بر این اعتقاد هم نیستیم که با برگزاری جشنواره در یک سال این اتفاق می‌افتد. باید شرایطی فراهم شود که مردم ما در هر سن و گروه اجتماعی به تماشای تئاتر احساس نیاز کنند. همانطور که در چند سال اخیر برای خانواده‌ها عادت شده بیرون از خانه غذا بخورند. مردم هر هفته باید به تماشای نمایش، دیدن فیلم، تماشای آثار تجسمی در گالری‌ها و رفتن به سالن موسیقی احساس عادت کنند."
دبیر جشنواره تئاتر فجر با تاکید بر اینکه یک گردهمایی فرهنگی به تنهایی توان ایجاد عادت در مخاطب را ندارد، اظهار داشت: "جشنواره ها می توانند موجب تشویق مخاطب به استقبال از آثار هنری شوند. ما برای اینکه مخاطبان استقبال بیشتری کنند، در بخش‌های مختلف تنوع ایجاد و سطح تماس خود را با مردم بیشتر کرده‌ایم. ضمن اینکه برای سلیقه‌های مختلف نیز برنامه در نظر گرفته‌ایم."
وی با اشاره به طراحی بخش اقماری در جشنواره تئاتر فجر به عنوان بستری برای ارتباط اقشار مختلف با تئاتر گفت: "در بخش اقماری 40 نمایش در میان افرادی که به صورت سنتی تماشاگر تئاتر نیستند روی صحنه می‌رود. مراکز بهزیستی، آسایشگاه سالمندان، کارگران و سایر اقشار که به طور عام تئاتر نمی‌بینند. این کار نوعی ایجاد عادت در بین مخاطب عام است که در راستای شعار تئاتر برای همه قرار می‌گیرد."
سرسنگی درباره تمهیداتی که برای جلوگیری از ازدحام مردم و ایجاد مشکل در تماشای آثار انیشیده شده افزود: "مسئله اینجاست که هر کاری هم بکنیم، این اتفاق می‌افتد و این مشکل را در جشنواره فیلم فجر هم داریم. در ایام جشنواره تعداد مراجعه‌کنندگان و حجم مخاطبان بیشتر است. از سوی دیگر، برای برخی سالن‌ها تعداد بلیت بیشتری توزیع می‌شود. چون نمی‌توان حدس زد چه تعداد مخاطب برای تماشای یک اثر مراجعه می‌کند که البته تعداد زیاد تماشاگران برای برخی آثار باعث ازدحام می‌شود."
وی خاطرنشان ساخت: "البته ما امسال برای توزیع بلیت‌ها اقدام به تعیین درصد برای هر بخش کردیم. یعنی جدولی تعیین کردیم که بر اساس آن میزان بلیت گیشه برای فروش، تعداد بلیت مهمان و سایر بخش‌ها مشخص باشد. در خصوص خبرنگاران هم تلاش کردیم به گونه‌ای اقدام کنیم که امکان حضور نمایندگان رسانه‌ها فراهم شود. البته صدور کارت خبرنگاری با توجه به میزان حضور سایر اقشار مردم بوده است."
قائم مقام سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران درباره تاثیرگذاری میزان مخاطبان تئاتر به دلیل همزمانی جشنواره‌های تئاتر و فیلم فجر اظهار داشت: "این همپوشانی ناگزیر بود. به خاطر همزمانی ماه محرم و صفر با بهمن‌ماه، چند سال با محدودیت‌هایی در زمان برگزاری مواجه می‌شویم. امسال هم به خاطر همراهی با برگزاری مراسم سوگواری امام حسین (ع) و یارانش، برگزاری جشنواره را به دهه سوم محرم منتقل کردیم."
وی تاکید کرد: "البته مخاطبان تئاتر و سینما تا حدودی متفاوتند. به خصوص با توجه به تنوعی که در هر کدام از این بخش‌ها وجود دارد، امکان استفاده مخاطبان از هر دو جشنواره امکانپذیر است. تماشاگران هم این حق انتخاب را دارند که از آثار نمایشی یا سینمایی استفاده کنند. ولی به هر حال ما باید به فرهنگ جامعه در برگزاری مراسم سوگواری محرم احترام بگذاریم."
دبیر جشنواره تئاتر فجر درباره زیاد بودن بخش‌های جشنواره در مقایسه با سایر جشنواره‌های تئاتری دنیا گفت: "در هر کشور با توجه به خصلت‌های فرهنگی شیوه برگزاری و بخش‌های مختلف جشنواره مطرح می‌شود. اگر بخواهیم در مورد زیاد یا کم بودن بخش‌های جشنواره فجر نظر بدهیم باید مقایسه‌ای در شرایط فرهنگی کشورمان داشته باشیم. هر چند جشنواره معتبر ادینبورو در طول یک ماه برگزار می شود."
سرسنگی یادآور شد: "جشنواره فجر به مناسبت پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی برگزار می‌شود و این ایام به همه مردم تعلق دارد. بنابراین وظیفه داریم آن را هر چه باشکوهتر برگزار کنیم. جشنواره‌های هنری به عنوان مولفه‌های اصلی جشن‌های انقلاب با شور و حال خاص برگزار می‌شود که در نوع خود زیبنده است. ما در ایام دهه فجر راهپیمایی باشکوه 22 بهمن را داریم و جشنواره‌های هنری به این ایام جلوه می‌دهد."
وی با تاکید بر تعلق جشن‌های دهه فجر به همه مردم اظهار داشت: "وقتی معتقدیم این جشن‌ها متعلق به همه مردم است، نباید جشنواره‌های هنری به صورت تخصصی برگزار شود. به همین خاطر ما تئاتر دانش‌آموزی داریم تا این جشن‌ها در خاطره آنها نیز بماند یا خانواده‌ها نیز در این زمینه مشارکت کنند. بنابراین جشنواره باید چنان گسترده باشد که تمام اقشار جامعه بتوانند از جشن‌ها و برنامه‌های جشنواره‌های فجر استفاده کنند و در آنها مشارکت داشته باشند."
دبیر جشنواره تئاتر فجر ادامه داد: "تئاتر ما با وجود سابقه طولانی جوان است. ما ناچار به تجربه کردن هستیم تا به استانداردهای بین‌المللی نزدیک شویم. جشنواره باید شرایط ایجاد محک و توسعه را فراهم کند. جشنواره تئاتر فجر در یک دوره دچار تکرار شد و ما احساس کردیم اکنون باید شیوه برگزاری آن تغییر کند. دیگر اینکه ما در تلاشیم جشنواره روی توسعه و شکوفایی تئاتر کشور تاثیر بگذارد و فقط منوط به برگزاری کوتاه‌مدت نباشد. همان شعار دوم جشنواره درباره تبدیل از کاربردی به راهبردی."
این مدیر فرهنگی با بیان اینکه اعتقادی به تغییر هر سال جشنواره ندارد، عنوان کرد: "به نظر من باید تجربه کرد و به حد تعادل رسید. سپس می‌توان بررسی کرد که کدام بخش ها برای جشنواره مفید است و آنها را نگه داشت و کدام بخش‌ها باید از جشنواره حذف شود. به نظر من جشنواره تئاتر فجر باید به اندازه ای گسترده شود که فقط در تهران برگزار نشود و در طول یک ماه به طور همزمان آثار جشنواره در چند مرکز استان نیز اجرا شود. ما باید یک تور جشنواره‌ای داشته باشیم."
وی درباره ضمانت اجرایی تداوم همین بخش‌ها در سال‌های آینده جشنواره تئاتر فجر در صورت تغییر دبیر گفت: "ما برنامه‌های جشنواره را بر اساس طرحی ارائه کردیم و بخش‌های مختلف آن در شورای عالی تئاتر تصویب شد. با این شرایط در سال‌های بعد امکان اجرایی شدن آن فراهم است. البته ما نیازمند یک دبیرخانه دائمی هستیم که روی جشنواره‌های هنری کار کند. یعنی باید شرایط و امکانات فراهم باشد و فقط دبیر جشنواره تغییر کند؛ نه تمام سیاست‌ها و شرایط اجرایی جشنواره."
سرسنگی ادامه داد: "در حال حاضر دانش و تجربه دبیران جشنواره به دوره‌های بعد انتقال پیدا نمی‌کند و دبیر جشنواره باید از نقطه صفر آغاز کند. ما اکنون اداره کل هنرهای نمایشی داریم. اگر روزی بحث تغییر باشد، مدیر کل عوض می‌شود، نه اینکه همه ساختارها تغییر کند. جشنواره‌های هنری نیز نیازمند چنین شرایطی هستند. اگر دبیرخانه دائمی و سیاستگذاری مدون باشد، دیگر دبیران جشنواره‌ها بر اساس سلیقه نمی‌توانند فعالیت کنند."
وی با تاکید بر اینکه از جشنواره‌های گذشته تئاتر فجر مدارک قابل دسترس وجود ندارد، اظهار داشت: "ما امسال اقدام به انتشار اطلاعات 25 دوره گذشته جشنواره کردیم. همچنین با راه‌اندازی سایت جشنواره که در دوره‌های قبل وجود نداشت، مطالب مختلف درباره این جشنواره را انتشار دادیم تا در اختیار همه علاقمندان قرار بگیرد. به نظر من باید سازمان جشنواره‌های هنری ایجاد و شخصی برای نگهداری و دسته‌بندی اسناد و اطلاعات جشنواره‌های مختلف هنری استخدام شود."
دبیر جشنواره تئاتر فجر درباره حضور کارگردان های ایرانی در جلو هتل مهمانان خارجی و ارائه دی وی دی آثارشان برای حضور در دیگر جشنواره‌ها گفت: "این موضوع ناگزیر است و ما نمی‌توانیم این مسیر را اصلاح کنیم. ما در تلاشیم تا با ایجاد نشست‌های صمیمانه میان گروههای ایرانی و خارجی شرایط آشنایی آنها را فراهم کنیم. هر چند دادن سی دی کار بدی نیست."
وی در مورد امکان برگزاری بازار بین المللی تئاتر در کنار جشنواره فجر افزود: "جایگاه این مسئله در اداره کل هنرهای نمایشی است و این مرکز باید از کارگردان‌ها دی وی دی آثارشان را بخواهد. همیشه در این اداره کل باید سی دی 50 اثر ایرانی وجود داشته باشد تا به دبیران جشنواره‌ها و مدیران تئاترهای خارجی داده شود. کاری که از سوی مدیران تئاترهای خصوصی در دیگر کشورهای جهان انجام می‌شود. در این صورت امکان برگزاری بازار بین المللی تئاتر هم فراهم خواهد شد."
سرسنگی درباره به وجود آوردن بخش چشم‌انداز و مسائل مربوط به آن گفت: "تئاتر ما نیاز به گام‌های بلند دارد. ما تصمیم داشتیم در جشنواره آثار تازه تولید شده نیز وجود داشته باشد. در صورتی که می‌توانستیم مانند سال‌های قبل بدون ایجاد اعتراض مسئله اجراهای جدید را برگزار کنیم. اما با توجه به همه مشقات سعی کردیم شرایطی تازه به وجود بیاوریم. هنرمندان تئاتر نیز باید به این موضوع توجه کنند که ظرفیت جشنواره محدود است و ما امکان پاسخ به همه نیازها را نداریم."
وی با تاکید بر توجه هنرمندان به نتیجه برنامه‌های ارائه شده در جشنواره اعلام کرد: "باید این موضوع را در نظر گرفت که برآیند این برنامه‌ریزی‌ها تا چه اندازه به نفع تئاتر کشور است و در صورتی که نتیجه نهایی باعث گسترش تئاتر می‌شود، منافع گروهی را به منفعت شخصی ترجیح بدهیم. مسئله اینجاست که توان ما همین قدر است. از باب خدمت و بی‌هیچ منت عرض می‌کنم ما حدود یکسال است که برای برگزاری جشنواره کار می‌کنیم و به صادقانه و تخصصی بودن گروههای انتخاب ایمان دارم."
دبیر بیست و ششمین جشنواره تئاتر فجر درباره اینکه با اعلام ظرفیت هر بخش می‌توان از میزان دلخوری‌ها می توان کاست، گفت: "نمی‌توان ظرفیت جشنواره را اعلام کرد. چون تمام شرایط دست دبیر جشنواره نیست. محل تمرین، میزان بودجه، سالن اجرا و سایر مسائل ممکن است در آخرین لحظات دچار تغییر شود. دیگر اینکه امکان دارد گروه بازبین تعداد نمایش کمتر یا بیشتری نسبت به سقف تعیین‌شده در نظر بگیرد. در این صورت کاهش یا افزایش آثار نیز دلخوری‌هایی به وجود می‌آورد."
نظر شما