نگاهی به فیلم اولی‌ها؛ پتانسیل بالقوه سینمای ایران

به گزارش خبرنگار مهر، از نخستین فیلم فیلمسازان جوان و تازه‌کار به واسطه سابقه فعالیت در دیگر عرصه‌های سینمای حرفه‌ای یا کوتاه و مستند انتظارات خاص می‌رود و مخاطب پیگیر در پی تماشای نخستین گام‌های یک فیلمساز تازه‌کار است. کارگردانانی که در وجهی خوش‌بینانه به پتانسیل بالقوه سینمای ایران افزوده می‌شوند و با نگاه واقع‌بینانه، در بیشتر مواقع اولین اثر آنها به عنوان آخرین کارشان در سینمای ایران ثبت و از این عرصه حذف می‌شوند.

حذفی خاموش که هیچ کجا ثبت نشده ولی گریبان کارگردانانی چون مهدی نوربخش، حمید نعمت‌الله، پرویز شهبازی، محمد رسول‌اف، مونا زندی حقیقی، حمید رحمانیان و ... را گرفته است. فیلمسازانی مستعد که در کارهای اول خود درخشیدند ولی  هنوز اندر خم پیش‌تولید کارهای بعدی خود مانده‌اند. اولین فیلم این فیلمسازان پس از نمایش در جشنواره فجر، به ندرت اکرانی مهجور داشته و در اکثر موارد بی‌بهره از نمایش عمومی مانده است.

"صندلی خالی" نخستین تجربه سینمایی سامان استرکی فیلمسازی است که از دنیای فیلم کوتاه به سینمای حرفه ای روی آورده است. فیلم نیمه بلند "نامه‌ها" از کارهای قبلی این فیلمساز است که سال 82 ساخته شد. "صندلی خالی" روایتی است از داستان‌های موازی در ژانرهای مختلف سینمایی که در فضایی آمیخته به تخیل و واقعیت رخ می‌دهد.

صندلی خالی

رضا عطاران و همسرش فریده فرامرزی (در نخستین حضور سینمایی) نقش دو جوان شهرستانی را در این فیلم بازی می‌کنند. محمدرضا شریفی‌نیا نیز در قالب چند نقش در فیلم همکاری دارد. فریبرز عرب‌نیا، پانته‌آ بهرام، رعنا آزادی‌ور، یوسف صیادی و علی مردانه از دیگر بازیگران فیلم هستند. علیرضا شجاع‌نوری تهیه‌کننده فیلم در یکی از آخرین گفتگوها از حضور این فیلم در جشنواره فجر خبر داد.

"قرنطینه" اولین ساخته منوچهر هادی است. او که تجربه بازیگری در "پشت دیوار شب" و "دوشیزه" و دستیار کارگردانی "ازدواج صورتی" و "چهارشنبه سوری" را در کارنامه دارد، نخستین فیلم بلند سینمایی خود را بر اساس فیلمنامه‌ای از سعید دولتشاهی جلو دوربین برده است.

"قرنطینه" درباره دختر و پسری جوان است که دل در گرو یکدیگر دارند، اما برای ازدواج با مشکلات بسیار رو به رو هستند. حمید گودرزی، رضا عطاران، افسانه بایگان، رضا رویگری، خاطره حاتمی و نیوشا ضیغمی در این فیلم بازی کرده‌اند. تدوین این فیلم به تازگی به پایان رسیده، رضا صادقی مشغول تنظیم آهنگ‌هاست و ناصر چشم‌آذر ساخت موسیقی را آغاز کرده است.

"تنها دو بار زندگی می‌کنیم" نخستین فیلم بلند بهنام بهزادی بروجنی است. او پیش از این ساخت چند فیلم کوتاه همچون "تلافی"، "رفتیم لب رودخانه" و مستند "حرف‌هایت را پنهان کن" را در کارنامه دارد. طرح مستند "شهر کوچک، یک انتخاب" بهزادی هم که در نخستین دوره جشنواره سینما حقیقت به عنوان طرح برتر پذیرفته شد، به هشتمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی می‌پردازد.

فیلم "تنها دو بار ..." داستان یک راننده مینی‌بوس چهل ساله است که تصمیم می‌گیرد در یک فرصت چند روزه کارهایی را که همیشه حسرت‌شان را داشته انجام دهد و در روز تولدش از این دنیا برود. در این فیلم علیرضا آقاخانی، نگار جواهریان، عباد کریمی، رایا نصیری و رامین راستاد به ایفای نقش می پردازند. فیلم در مراحل پایانی صداگذاری و آغاز ضبط موسیقی است.

"مدیوم" اولین فیلم سینمایی علی توکل نیا است. وی که تجربه بازی در فیلم هایی چون "حکایت آن مرد خوشبخت"، "خط آتش"، "شیرهای جوان" و ...، نویسندگی "خط آتش" و "پاتک" و دستیار کارگردانی "چند می گیری گریه کنی" را در کارنامه دارد، در اولین تجربه خود به سراغ ژانر وحشت رفته است.

داستان "مدیوم" درباره دختری به نام مهتاب است که پس از مرگ پدرش دچار افسردگی و بیماری روانی شده است. همسرش احسان برای بهبودی او خانه‌ای خارج از شهر می‌سازد، اما بیماری مهتاب با ورود به این خانه شدت می‌گیرد. مریلا زارعی، شهرداد وثوقی، عسگر قدس، سعید جلیلی و محسن غلامی  بازیگران فیلم هستند.

این فیلم اکنون در مراحل پایانی صداگذاری است که شاهین یارمحمدی این کار را به عهده دارد و تا 25 دی ناصر چشم‌آذر کار ساخت موسیقی و ضبط آن را به پایان می‌رساند. حسن توکل‌نیا تهیه کننده نام آشنای فیلم معتقد است فیلم نمونه‌ای راضی کننده در ژانر وحشت است و با استقبال مواجه می شود.

"حس پنهان" نخستین ساخته مصطفی رزاق کریمی است. وی که سابقه ساخت فیلم کوتاه و مستند دارد، مستند "یاد و یادگار" را سال 79 نوشته و با همکاری فرهاد ورهرام کارگردانی کرده است. مرتضی رزاق کریمی برادر وی و تهیه‌کننده فیلم، تاکنون "چه کسی امیر را کشت" را تهیه کرده و مجری طرح "این زن حرف نمی زند" بوده است.

"حس پنهان" فیلم قصه زمانه ماست، زمانه‌ای که در غفلت، دیگران برایمان تصمیم می گیرند. محمدرضا فروتن، مهتاب کرامتی، آتیلا پسیانی، شهره سلطانی، حامد بهداد، نیوشا ضیغمی و شیوا بلوریان بازیگران فیلم هستند. این فیلم در هشتمین جشنواره فیلم‌های آسیایی ان.چی.کی که دهم تا 14 آبان ماه در منطقه شیبویا توکیو برگزار شد، شرکت نمود. "حس پنهان" به تازگی از شورای نظارت و ارزشیابی وزارت ارشاد پروانه نمایش گرفته و اولین نمایش عمومی آن نیز در جشنواره فیلم فجر امسال است.

"ستایش" اولین ساخته محمدرضا رحمانی است. وی سابقه بازیگری در فیلم هایی چون "هور در آتش"، "زیر پوست شهر"، "نیمه پنهان"، "تهران ساعت 7 صبح"، "آفتاب بر همه یکسان نمی تابد" و ... را در کارنامه دارد. "ستایش" داستان زندگی آرام و بدون سر و صدای مادر و دختری را به تصویر می کشد که با ورود غریبه ای به زندگی آنها این آرامش به هم می ریزد. حسن پورشیرازی، حسین محجوب، خاطره اسدی، محمود مقامی و مریم کاویانی بازیگران اصلی فیلم هستند.

"پوست موز" نخستین ساخته سینمایی علی عطشانی است. فیلمسازی جوان که تجربه ساخت فیلم مستند و کوتاه و تله فیلم دارد و  در نخستین فیلم خود سراغ موضوعی ماورایی رفته است. "پوست موز" فیلمی طنز درباره جوانی متمول به نام حمید است که به کما می‌رود و روحش در عالم برزخ عاشق روح دختری جوان می‌شود. حمید فرخ‌نژاد، بهنوش طباطبایی، بهزاد فراهانی، هوشنگ حریرچیان، مهران رجبی و کیومرث ملک‌مطیعی در فیلم بازی کرده‌اند.

این فیلم پس از "حلقه سبز" دومین تجربه فرخ‌نژاد در ایفای نقش یک روح است که می تواند در نوع خود جالب توجه باشد. البته "آتشکار" هم در ارتباط با ارواح است و نکته دیگر اینکه فرخ‌نژاد قرار بود نقش روح فیلم "اینجا چراغی روشن است" را هم بازی کند که سعید پورصمیمی به جای او این نقش را ایفا کرد.

به نظر می‌آید ارواح سینمایی ارتباط و علاقه‌ای خاص به این بازیگر سینمای ایران دارند! "پوست موز" به دلیل مضمون خاص خود از جلوه‌های ویژه رایانه‌ای بهره برده و به گفته فیلمساز مطمئناً با استقبال بسیار در جشنواره فجر و اکران عمومی مواجه می شود: "چون نخستین‌بار است که فیلمی با این فضا در سینمای ایران ساخته می‌شود."

"دلشکسته" اولین فیلم علی روئین‌تن است که تجربه بازی در "اشک سرما" و نگارش طرح اولیه "دنیا" را در کارنامه دارد. فیلم داستان دختری به نام نفس است که در دانشگاه خود با مشکلات عاطفی رو به رو می‌شود. فریبا کوثری، آفرین عبیسی، اکبر عبدی، خسرو شکیبایی، شهاب حسینی، بیتا بادران، رضا رویگری، شقایق فراهانی و مجید مشیری بازیگران این فیلم هستند.

پوست موز

"چراغی در مه" نخستین تجربه فیلمسازی بلند پناه برخدا رضایی یک کار اجتماعی است. فیلم نگاهی تازه به حاشیه‌های جنگ دارد و پریوش نظریه و مسعود حشمت بازیگران اصلی آن هستند. فیلمی که به گفته تهیه کننده با مخاطب این ژانر ارتباطی خوب برقرار می کند.

گروه تولید این فیلم ششم آذرماه در مسیر بازگشت از شمال به تهران دچار حادثه شدند که منجر به فوت بهروز جلیلی یکی از بازیگران فیلم و به کما رفتن اصغر شاهوردی صدابردار حرفه ای سینما شد. خوشبختانه شاهوردی این روزها به هوش آمده و وضعیت عمومی مناسب دارد. به گفته تهیه کننده، رضا خسروی هم اکنون موسیقی متن این فیلم را می‌سازد و محمدرضا یوسفی همزمان کار صداگذاری را انجام می‌دهد. پیش بینی می شود که "چراغی در مه" تا اول بهمن ماه آماده نمایش ‌شود.

"کتاب قرمز" اولین فیلم بلند سینمایی مزدک میرعابدینی است. وی که نقش اصلی فیلم "آنجا" عبدالرضا کاهانی را در کارنامه دارد، در فیلم خودش هم نقش آفرینی کرده و با این دو فیلم در جشنواره فجر حضور دارد. "کتاب قرمز" درباره مردی است که پس از مدت‌ها زندگی در آمریکا به ایران باز می‌گردد و تصمیم می‌گیرد با تدریس زبان انگلیسی زندگی خود را بگذراند. او در این میان معلم با دختری جوان آشنا می‌شود.

ماندانا یداللهی، سیروس همتی، محسن حسینی، رضا افشار، شقایق احمدی، مریم صادقیان، نیوشا حدادی و ساناز قطب از دیگر بازیگران فیلم هستند. بخشی از فیلمنامه "کتاب قرمز" بر اساس تجربه شخصی میرعابدینی نوشته شده و برای نمایش در جشنواره فیلم فجر آماده است.