۱۶ بهمن ۱۳۸۶، ۱۳:۳۰

گزارش نشست خبری جایزه /

جایزه کتاب سال نیازمند بازنگری است / برخی رشته‌ها برگزیده ندارند

جایزه کتاب سال نیازمند بازنگری است / برخی رشته‌ها برگزیده ندارند

نشست خبری بیست و پنجمین دوره کتاب سال و پانزدهمین دوره کتاب سال جهانی صبح امروز با حضور معاون فرهنگی وزارت ارشاد، دبیر علمی جایزه و مسئول بخش جهانی این جایزه برگزار شد.

به گزارش خبرنگار مهر، در ابتدای این نشست محسن پرویز معاون فرهنگی ارشاد با اشاره به سنت 30 ساله برگزاری این جایزه، گفت: رخداد برگزاری جایزه کتاب سال اکنون به یک سنت دیرینه تبدیل شده که همه ساله و در ایام دهه فجر انقلاب اسلامی و با حضور رئیس جمهور برپا و جوایز به برگزیدگان در عرصه های مختلف علمی، ادبی، فرهنگی و هنری اهدا می شود. شاید این رویداد گسترده ترین فعالیت فرهنگی است که در کشور انجام می شود.

جایزه کتاب سال بعد از ربع قرن نیازمند بازنگری است

وی با بیان اینکه جایزه کتاب سال به همراه جایزه جهانی آن 18 تا 20 بهمن و در تالار وحدت برگزار می شود، افزود: به نظر می رسد بعد از ربع قرن برپایی جایزه کتاب سال باید در آن نوعی بازنگری و کنکاش مجدد صورت گیرد و شاید هم لازم باشد جایزه ای به آن اضافه یا از آن کم شود.

معاون فرهنگی وزیر ارشاد اضافه کرد: با توجه به اینکه انتخاب و داوری آثار و معرفی برترینها بر اساس رده بندی دیویی صورت می گیرد، ممکن است در بعضی حوزه ها آثار خوب زیاد باشد و وقتی اثری در این میان برگزیده می شود به نوعی یک ظلم ناخواسته در حق دیگر آثار شاخص همان حوزه اعمال شود و یا برعکس ممکن است در بعضی رشته ها آثار چاپ شده مناسب زیاد نباشد و به همین خاطر داوران به سختی بتوانند اثری را به عنوان برگزیده انتخاب کنند. وقتی نکاتی از این دست را کنار هم می گذاریم ضرورت این بازنگری را می فهمیم.

پرویز ادامه داد: با دیدن نتایج داوریها و مقایسه بخشهای مختلف با هم می توان تدبیری اندیشید که وضعیت بهتر شود؛ به این معنا که ممکن است از یک حوزه 100 اثر بالا آمده باشد و از این میان 4 اثر میانگین 90 امتیاز را که لازمه برگزیده شدن است، کسب کنند و برعکس در حوزه دیگری امتیاز اثرهای برتر به زحمت به 90 برسد. این نشان می دهد که در اهدای جایزه و تقسیم بندی برای این حوزه ها باید تجدیدنظر کنیم. اگرچه می توان به این نکته هم رسید که در فلان حوزه که می توان رشته های مختلف علوم انسانی را برای آن مثال زد، آثار خوب کمتر چاپ شده است. می توان تدبیری اندیشید که این کمبودها با حمایتهای لازم از انتشار کتابهای آن حوزه، جبران شود.

سعی شده و می شود که داوریها به عدالت نزدیکتر باشد

وی درباره روند داوریها هم گفت: اتفاقی که درخصوص آئین نامه داوری افتاده بر روال ثابتی بوده است و سعی شده و می شود که داوریها به عدالت نزدیکتر باشد. این کار در سال گذشته و امسال انجام گرفته است. 

معاون فرهنگی وزیر ارشاد همچنین از دستور اکید این معاونت برای خریداری کتابهای برگزیده این جایزه در تیراژ حداقل هزار نسخه، درخصوص دلیل این اقدام گفت: این آثار باید به جامعه معرفی شوند و با خریدی که می شود، کتابها به کتابخانه های عمومی ارسال می شوند و بخشی از آنها هم به حوزه خودمان در معاونت فرهنگی بر می گردد و نشستهایی که در سرای اهل کتاب و یا در مجلات کتابهای ماه برگزار می شود می تواند به معرفی و نقد و بررسی این آثار اختصاص یابد.

در این نشست خبری همچنین منوچهر اکبری دبیر علمی جایزه کتاب سال در گزارشی که از بیست و پنجمین دوره آن ارائه داد، گفت: از تیرماه 86 کار جایزه کلید خورد و گردآوری آثار منتشره در سال 85 در دستور کار دبیرخانه قرار گرفت و حتی پیش از آنکه همکاران من کارهای اولیه جایزه را انجام دهند، فعالیت بانک کتابهای موجود از مرداد ماه آغاز و کتابها در زمینه های مختلف گردآوری شد.

اکبری با اعلام افزایش 10 درصدی داوران نسبت به سال گذشته، اضافه کرد: از 25 هزار عنوان کتاب چاپ شده در سال 85 حدود 16 هزار عنوان واجد شرایط داوری در جایزه بود و در ریزش اولیه 50 درصد آثار در مرحله نخست از گردونه داوریها خارج و کار داوری با 8 هزار عنوان کتاب در 61 رشته علمی و بر اساس تقسیم بندی دیویی ادامه پیدا کرد. آمار سطح علمی داوران ما هم 20 درصد رشد داشته و 10 درصد از 600 داور جایزه دارای مدرک استاد تمامی، کار داوری را پذیرفتند؛ کسانی که اگر بخواهند در یک ساعتی که کار داوری جایزه را انجام می دهند، یک عمل جراحی انجام دهند 10 میلیون تومان کسب می کنند. 

این حق یک داور است که نخواهد نامش را اعلام کنیم

وی درباره اعلام اسامی داوران هم تاکید کرد: در برگه ای که به داوران می دهیم برای این مورد سوالی داریم با این مضمون که "آمادگی دارید نامتان را اعلام کنیم؟" که برای آن هم سه جواب "آری"، "خیر" و "فرقی نمی کند" گذاشته ایم. ما اسامی داورانی را که دو گزینه اول و سوم را جواب داده اند اعلام می کنیم اما این حق یک داور است که نخواهد نامش را اعلام کنیم که تقریباً 300 داور ما این جواب را داده اند (خیر).

دبیر جایزه کتاب سال گفت: اگر در رشته ای هیچ کتاب خوبی نداشته باشیم، خوف و ابایی از اعلام این خبر نداریم و با وجود این مشکل، آمار کتابهایی که به مرحله نهایی رسیده اند، از سال گذشته بیشتر است. در حدود 800 عنوان کتاب در گردونه داوری نهایی قرار گرفته است. ما برای اینکه آثار را در اختیار داوران قرار دهیم به تعداد آنها نسخه های کتابها را تهیه می کنیم و به آنها می دهیم. اگر هم اثر ترجمه ای باشد علاوه بر خود اثر، کتاب اصلی به زبان مبدا را در اختیار داور می گذاریم. اگر معدل امتیازات یک کتاب از 100 نمره بالای 90 باشد، برای انتخاب نهایی برگزیده می شود و اگر زیر صد و بالای 90 باشد و برگزیده نشود آن اثر این حق را دارد که مورد تقدیر قرار گیرد. اما در رشته ای که برگزیده داریم دیگر تقدیری نخواهیم داشت.

در برخی رشته ها نه تقدیری داریم نه برگزیده

وی با بیان بخشهای سه گانه تالیف، ترجمه و تصحیح در جایزه کتاب سال افزود: ما امسال 26 کتاب برگزیده و 34 اثر تقدیری داریم و در حوزه های دین، ادبیات، تاریخ و کودکان بیشترین کتابها را داشته ایم. برعکس در رشته هایی مانند روان شناسی، منطق و برخی حوزه های ادبیات کودک هم اثر کم است و در واقع نه تقدیری داریم نه برگزیده. بعضی از کتابها هم به صورت مشترک برگزیده شده اند یا از آنها تقدیر می شود.

محمدرضا وصفی مسئول بخش جهانی کتاب سال هم در این نشست خبری گفت: امسال 1500 عنوان کتاب منتشره در سرفصلهای "مطالعات اسلام" و "مطالعات ایران" در سال 2006 را گردآوری و در گردونه داوری قرار داده ایم که این تعداد حجم بالایی را نشان می دهد و حاکی از درک جایزه جهانی کتاب سال توسط ایران پژوهان، اسلام پژوهان و پژوهشگران دنیاست.

وی جایزه جهانی کتاب سال را مهمترین جایزه در بین کشورهای اسلامی به لحاظ معنوی برشمرد و افزود: شاید در کشورهای دیگر جوایزی داشته باشیم که امتیاز مالی آنها بسیار بالاست اما ارزشی که پژوهشگران به جایزه ما می دهند به خاطر پشتوانه علمی آن است.

وصفی تعداد داوران این بخش را 40 نفر برآورد کرد و اضافه کرد: پس از اتمام کار داوریها 20 کتاب برتر انتخاب شدند و همچنین از یک پژوهشگر و مترجم عرب که بیشترین آثار برگزیده به زبانهای غیر فارسی را برگردانده است، تقدیر می شود. همچنین با توجه به نامگذاری سال 2007 به نام مولوی، بخشی از جایزه را به مثنوی پژوهی اختصاص دادیم و در این حوزه نیز 4 اثر تقدیری از کشورهای صربستان، انگستان، بلغارستان و روسیه داریم. 

مسئول بخش جهانی جایزه کتاب سال همچنین گفت: در بخش "اتحاد ملی و انسجام اسلامی" هم آثاری که چه در داخل و چه خارج از کشور تاثیرگذار و درواقع جریان ساز بوده اند و علاوه بر این در میان خالقان این آثار هم پژوهشگران اهل سنت و هم پژوهشگران اهل تشیع هستند، انتخاب شده اند و دو شخصیت فرهنگی تاثیرگذار این حوزه هم معرفی خواهند شد.

کد خبر 633334

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha