توجه ویژه به دین اسلام در دانشگاه کمبریج

دانشگاه کمبریج در شهر کمبریج انگلستان واقع شده و دومین دانشگاه قدیمی در جهان انگلیسی زبان محسوب می شود و یکی از با اعتبارترین دانشگاه های جهان است.

این دانشگاه از انجمن دانشمندان شهر کمبریج در سال 1209 پدید آمد که پس از اختلاف با ساکنان آکسفورد آن را تأسیس کردند. از دانشگاه های آکسفورد و کمبریج اغلب به طور مشترک و با واژه " آکسبریج " یاد می شود. علاوه بر انجمنهای فرهنگی این دودانشگاه بخشی از تاریخ انگلستان را تشکیل داده اند.

مطالعات دین و الهیات در کمبریج از اواسط قرن نوزدهم شکل گرفت و از آن زمان تاکنون در هر قرن در رابطه با پاسخ به چالشهای الهیاتی جامعه معاصر روند رو به رشدی طی کرده است.

حدود سه و چهار میلیارد نفر از جمعیت جهان به طور مستقیم پیرو ادیان بزرگ هستند. تقویت درک بین ادیان تأثیر مهمی دربردارد که نه تنها در راه متقاعد کردن ارزشها و جهان بینی مردم دنیا، بلکه برای شکوفایی جوامع، مؤسسات و کل نظامهای اجتماعی مؤثر است.

دپارتمان الهیات دانشگاه کمبریج طلایه‌دار پاسخ به این وضعیت پیچیده است، چرا که مطالعات دینی و الهیاتی امروز در کمبریج پرسشهای معنا، حقیقت و عمل را در رابطه با ادیان دنیا دنبال می کند و در قبال رشته های آکادمیک بسیار و همچنین جوامع دینی و جوامع مدرنی که نگران تحولات اطراف خود هستند احساس مسئولیت می کند.

سه سال اول مقطع لیسانس در این دانشگاه دامنه متنوعی از موضوعات مختلف را تبیین می کند و در عین حال راه های انسجام آنها را نیز مورد بررسی قرار می دهد. مطالعات انجیلی، تاریخ کلیسا، الهیات تاریخی و سیستماتیک، مطالعات دینی و فلسفه دین که هر کدام به عنوان رشته، واحد درسی و همچنین سمینارهای تحقیقاتی ارائه می شوند و مهمترین پرسشها را در فضای تعامل میان رشته ها مطرح می کنند.

دانشجویان در بخش مطالعات انجیلی با تفسیر عهد قدیم و جدید رو به رو می شوند. مطالعه تاریخی و زبان شناسی این رشته تقویت کننده آن است که از رشته های دیگری چون انتقاد ادبی، جامعه شناسی و باستان شناسی نیز سود می برد.

تحقیقات اخیر نشان می دهد یهودیان و نخستین مسیحیان چقدر تحت تأثیر دنیای یهودی بودند که در آن بزرگ شده بودند، دنیایی پس از کشف طومارهای دریای مرده برای دانشمندان نمایان شد. ازاین رو یک پروژه تحقیقاتی در دپارتمان الهیات دانشگاه کمبیریج اخیراً جلد سوم از متون یهودی را که بسیاری کمتر با آن آشنایی دارند را به اتمام رساند تا مفهوم دین را میان مردم عادی و غیر روحانی آن زمان را به وضوح نشان دهند.

ویرایش و ترجمه متون کلاسیک سنتهای مسیحی و همچنین تفسیر کتب انجیل مهمترین سهم مطالعه سنتهای مسیحی در این دانشگاه است، مورخان این دپارتمان که به ارزیابی جنبشها و حرکتهای برجسته در کلیسا توجه دارند، اصلاحات و جنبشهای تبلیغی کلیسا را مورد تأکید قرار می دهند.

مسائل مدرن از جمله نکات مورد توجه این دپارتمان است که پرسشهای بسیاری را در رابطه با دین مطرح می کند که در آن میان می توان به روابط میان علم و دین، تفسیر نظریه اجتماعی و الهیات و مسائل مربوط به صلح و عدالت و همچنین ضرورت توجه به تکثر ادیان اشاره کرد که متألهان و فیسلوفان دین در این عرصه مورد تحقیق و تحلیل قرار می دهند.

در سالهای اخیر این دپارتمان نقش مهمی در توجه دانشگاه کمبریج به ادیان و فرهنگهای شرقی ایفا کرده است که با همکاری دپارتمان مطالعات شرقی آموزش و تحقیق درباره یهودیت، هندوئیسم و بودیسم را از آغاز تا دوره معاصر توسعه داده است.

همچنین اخیراً در سه سال اول تحصیل مقطع لیسانس اسلام نیز از ادیان مورد توجه و تدریس این دپارتمان به شمار می رود.