خسرو ناقد - نویسنده و مترجم - در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به روند اتمام کتابی که او در آن به ترجمه رباعیات سعدی پرداخته است، گفت: این کتاب که بیش از دو سال آماده سازی آن به طول انجامید ترجمه 92 رباعی از سعدی است که در کنار خوشنویسی متن فارسی آنها به زودی آماده انتشار خواهد شد.
وی افزود: این نخستین بار است که رباعیات سعدی به صورت دوزبانه در کشورهای آلمانی زبان منتشر می‌شود. در اروپا تاکنون چند بار رباعیات خیام بر اساس نسخه‌های مختلف و با ترجمه‌های گوناگون منتشر شده است اما رباعیات دیگر شاعران کلاسیک فارسی زبان به ندرت به صورت مستقل در یک دفتر گردآوری شده است.
ناقد اضافه کرد: من خود در سال ۱۹۹۲ میلادی رباعیات عمر خیام را بر اساس نسخه معروف کتابخانه بودلیان اکسفورد (Bodleian Library) با عنوان "چون آب به جویبار و چون باد به دشت" با همکاری ناشری آلمانی به صورت دوزبانه و با خوشنویسی فارسی و ترجمه آلمانی منتشر کردم. این کتاب در حال حاضر نایاب است و من به سفارش ناشر در حال آماده‌سازی چاپ تازه‌ای از آن هستم.
این مترجم آثار ادبی در ادامه گفت: رباعیات دوزبانه سعدی بر اساس یکی از بهترین و زیباترین ترجمه‌های رباعیات سعدی به زبان آلمانی گردآوری شده است. "فریدریش روکرت" زبان‌شناس و شاعر آلمانی آن رباعیات و شماری از غزلیات سعدی و بخش‌هایی از بوستان را در سال 1847 میلادی ترجمه کرد که به تدریج در مجله شرق شناسان آلمان منتشر شد. عنوان کتاب حاضر "مه را ز فلک به طرف بام آوردن" است که مصرع اول یکی از رباعیات سعدی است.
وی افزود: پیشگفتاری هم به زبان آلمانی نوشته ام که برای آشنایی خوانندگان آلمانی با سعدی و زندگی و زمانه او سودمند است. افزون بر این، واژه‌ها و اصطلاحات غریب را هم در ضمیمه ای که به آخر کتاب افزوده‌ام توضیح داده‌ام.
ناقد درباره هدفش از تدوین چنین کتابی، گفت: هدف من در کوشش برای انتشار چنین آثاری به زبان‌های فارسی و آلمانی و در دسترس قرار دادن آنها در کشورهای آلمانی زبان بیشتر نشان دادن عمق همبستگی های فرهنگی میان شرق و غرب است. چون تصویر و تصوری که چند سالی است اروپائیان و به‌طور کلی مردم غرب از فرهنگ مشرق زمین و کشورهایی چون ایران دارند، متأسفانه همراه با پیشداوری است و با واقعیت‌های تاریخی سازگار نیست. اینکه برای مثال در سده 18 میلادی، فرزانگان و فرهیختگان اروپایی با نام سعدی و گلستان و بوستانش آشنایی و انس و الفت داشته و کسانی چون هِردِر و گوته در آثارشان از سخنان آموزنده و اخلاق گرایانه سعدی بهره بسیار گرفته‌اند، امروز به‌دست فراموشی سپرده شده و تحت الشعاع رویدادهای سیاسی زودگذر و سخنان بحث‌انگیز و وقایع جنجال‌برانگیز قرار گرفته است.
این مترجم آثار ادبی تاکید کرد: من در حد توان خود می‌کوشم تا با آشنا ساختن مردمان سرزمین‌های آلمانی زبان با فرهنگ ایران و زبان و ادب فارسی و نیز نشان دادن جنبه‌های مثبت و مفید فرهنگ و ادبیات آلمان به ایرانیان، گامی هر چند کوچک در راه تفاهم فرهنگی میان مردمان این دو سرزمین بردارم. انتشار فرهنگ زبان دوسویه آلمانی به فارسی و فارسی به آلمانی که من به سفارش انتشارات لانگن شایت تألیف کردم و تاکنون به چاپ ششم رسیده است و کار برای گسترش آن ادامه دارد، نمونه ای از این فعالیتهاست. انتشار ترجمه‌های شاعران کلاسیک فارسی زبان به صورت کتاب‌های دوزبانه در آلمان و همچنین معرفی اندیشمندان و نویسندگان و شاعران آلمانی زبان و ترجمه و انتشار نوشته‌ها و شعرهای آنان در ایران، کمابیش در مسیر تفاهم میان فرهنگ‌ها صورت می‌گیرد.
نظر شما