محمدرضا شیخیان در گفتگو با مهر در خصوص انتقادات مطرح شده درباره تعیین ارزش کالاهای وارداتی در گمرک گفت: قیمت گذاری کالا در گمرک به استناد ماده 10 و 11 قانون امور گمرکی و ماده 121 آئین نامه اجرایی همین قانون، تعیین می شود.
وی با بیان اینکه ملاک اصلی گمرک برای تعیین ارزش گذاری کالا، فاکتور صاحب کالا است، افزود: اگر این ارزش به تشخیص گمرک نامناسب باشد، ماده 21 آئین نامه اجرایی قانون امور گمرکی سه روش برای تعیین ارزش مشخص کرده است.
شیخیان اظهار داشت: روش اول این است که اگر در گذشته مثل یا مشابه کالا در گمرک وجود داشته باشد، توصیه این است که ملاک آن باشد. روش دوم اینکه اگر مثل یا مشابه کالا در آرشیو گمرک نبود، ارزش صادراتی کشور مبدا، ملاک است. روش سوم هم اینکه اگر دو روش قبلی قابل دسترس نبود، قیمت عمده فروشی آن کالا در بازار داخلی، ملاک است.
وی در توضیح روش سوم گفت: ما با مراجعه به بازار عمده فروشی، قیمتها را می گیریم و با کم کردن هزینه های گمرکی و حقوق ورودی و همچنین هزینه های مربوط به بعد از ورود نظیر هزینه حمل و نقل، انبارداری و سود عادله( سود برای عمده فروشی) از طریق مهندسی معکوس عمل می کنیم. به عبارت دیگر، از قیمتهای عمده فروشی بازار به قیمت گمرک می رسیم.
مدیرکل دفتر تعیین ارزش گمرک ایران در ادامه با اعلام اینکه 80 درصد کالاها با همان فاکتور صاحب کالا از گمرکات کشور ترخیص می شوند، اظهارداشت: مشکل گمرک با 20 درصد واردات کالاها است.
وی ادعاهای برخی منتقدان مبنی بر اینکه ملاک گمرک برای ارزش گذاری کالا، "سی دی" ارزش است را مطرح کرد و گفت: از اوایل سال 83 واحدهای تولیدی به شدت نسبت به کم اظهاری برخی از واردکنندگان از جمله در مورد کالاهای ساخت چین و کالاهای وارده از طریق امارات اعتراض داشتند و آمارهایی هم مبنی بر تعطیلی چندین هزار واحد و کارگاه تولیدی به علت عدم توان رقابت با قیمتهای وارداتی ارانه می نمودند.
همچنین مدیران وزارت صنایع و معادن هم در جلساتی که با گمرک داشتند همین مسایل را مطرح می کردند و معتقد بودند صنایعی مثل پوشاک، کفش، لوازم خانگی، لوازم التحریر، صنایع چوب و لاستیک، ظروف چینی و ... به علت توان رقابت با قیمتهای وارداتی در شرف تعطیلی و یا بعضا نیز تعطیل شده بودند.
شیخیان ادامه داد: برهمین اساس، گمرک ایران تصمیم گرفت سوابق ارزشهای موجود را بازنگری و با هدف یکسان سازی ارزش و اجرای عدالت مالیاتی و پایان دادن به این چالشها، آنها را پالایش کند.
در همین راستا، طی دو اطلاعیه که به فاصله یک ماه در سال 83 در جراید منتشر شد، از تولیدکنندگان، واردکنندگان و تشکلهای صنفی و صنعتی دعوت به عمل آمد تا در این ارتباط با گمرک همکاری کنند و هر گونه اطلاعات در ارزش کالاها دارند، در اختیار گمرک قرار دهند.
مدیرکل دفتر تعیین ارزش گمرک ایران تصریح کرد: با استفاده از این اطلاعات و استفاده از مکانیزم قیمتهای عمده فروشی در بازار داخلی، موضوع بند 3 ماده 121 آئین نامه اجرایی قانون امور گمرکی نسبت به پالایش 500 هزار آیتم ارزش اقدام شد. در نتیجه قیمتهای نازل در سوابق ارزش می باشد و قیمتهایی که به واقعیت نزدیک بودند، جایگزین شد. برهمین اساس، سوابق موجود به 96 هزار آیتم قابل استناد کاهش پیدا کرد و از تاریخ 20 آذر ماه سال 1383 در گمرکات کشور اجرایی شد.
وی یادآور شد: از آن تاریخ تاکنون به طور متوسط هر سال 4 سی دی ارزش به گمرکات ارسال و نسبت به اصلاح و تکمیل سی دی های قبلی اقدام لازم به عمل می آید.
شیخیان اظهارداشت: باتوجه به اینکه در سی دی ارسالی به گمرکات در خصوص کالاهای ساخت چین و کالاهای وارده از کشور امارات که بعضا با فاکتورهای جعلی هم به گمرکات اظهار می شوند، افزایش ارزشی مشاهد می گردید، این اقدام گمرک در جامعه بازتابهای در پی داشت.
وی افزود: تولیدکنندگان داخلی در این باره عکس العمل مناسبی داشتند. بخشی از واردات کنندگان هم به دلیل یکسان شدن ارزشها و پرداخت حقوق ورودی مشابه در گمرکات از این امر اظهار رضایت کردند.
در همین حال، تعدادی از واردکنندگانی که کم اظهاری را به منظور امکان رقابت با کالاهای قاچاق حق قانونی خود می دانند، از این اقدام گمرک اظهار نارضایتی می کنند و بعضا اطلاعات نادرست هم به مسئولان ارائه می دهند.
مدیرکل دفتر تعیین ارزش گمرک ایران گفت: برهمین اساس، باتوجه به حجم زیاد اقلام کالاهای وارداتی و تنوع بسیار زیاد آنها دسترسی به ارزش واقعی کلیه کالاها غیر ممکن است.
وی در این باره مثال زد: هر خودرو دارای 3 هزار قطعه است و هم اکنون قطعات 40 هزار خودروی مختلف وارد کشور می شود. اگر قطعات فوق الذکر صرفا در 5 کشور مختلف تولید و با قیمتهای متفاوت وارد شود برای ارزش گذاری قطعات خودرو به تنهایی نیاز به یک میلیون ایتم اطلاعات ارزش می باشد تا بشود لوازم خودرو را قیمت گذاری کرد.
شیخیان تصریح کرد: طیف اقلام دیگر مانند لوازم خانگی، مواد شیمیایی، کفش، پوشاک، اسباب بازی، پارچه و مواد اولیه محصولات به همین گستردگی است؛ لذا "سی دی" تهیه شده عمدتا مربوط به 20 درصد کالاهای وارداتی است و در حال حاضر شامل 140 هزار آتیم اطلاعات ارزش است.
خبرنگار مهر پرسید برخی ها مطرح می کنند که بسیاری از اظهارنامه ها فاقد برگ خلاصه ارزش بوده و یا به طور کامل تکمیل نشده و یا کالای وارده و مورد اظهار تطبیق نمی کند که همین اطلاعات ناقص در "سی دی" درج می شود؟
مدیرکل دفتر تعیین ارزش گمرک ایران پاسخ داد: تکمیل فرم خلاصه ارزش و ذکر مشخصات کامل کالا از وظایف صاحب کالا است که بعضا به صورت آگاهانه از ذکر مشخصات کامل به منظور نازل نشان دادن ارزش کالا خودداری می کنند. برخی از این اطلاعات توسط گمرک تکمیل و برخی دیگر به علت حجم زیاد کار ممکن است از دید کارشناسان پنهان بماند.
همچنین در دفتر تعیین ارزش به علت حجم زیاد کار و اینکه پالایش ارزشها به صورت دستی و غیرمکانیزه انجام می شود، ممکن است برخی از اطلاعات به همین صورت ناقص وارد سیستم شود ولی معمولا در پالایش بعدی اصلاح می شود.
وی مطرح کرد: البته من هم معتقدم که در "سی دی" ارسالی به گمرکات ممکن است برخی نارسایی ها وجود داشته باشد که قطعا مربوط به محدودیت پرسنل و امکانات است. شیخیان تاکید کرد: همین "سی دی" علی رغم ایراداتی که دارد توانسته است در جلوگیری از تخلفات و کم اظهاری ها در گمرک موثر باشد.
مدیرکل دفتر تعیین ارزش گمرک در پاسخ به این پرسش که آیا یکی از راههای موثر در تعیین ارزش ، جمع آوری ارزشها و قیمت کالاها با استفاده از بانک اطلاعات ارزشها است؟ گفت: هیچ بانک اطلاعاتی در دنیا وجود ندارد که حاوی ارزش کلیه کالاها و طیفهای گوناگون آن باشد. برفرض اینکه چنین بانکی هم وجود داشته باشد با توجه به تغییر سریع قیمتها به دلایل گوناگون قابل استناد نیست.
وی از تمام سازمانها و ارگانهای ذی ربط خواست با گمرک همکاری کنند تا مرتبا اطلاعات این "سی دی" به روز و پربارتر شود.
نظر شما