ابهام در آمار و ارقام تولید سینمای ایران

به گزارش خبرنگار مهر، در آخرین گزارش فارابی از تولید سینمای ایران تا اول خردادماه 79 فیلم سینمایی دارای پروانه ساخت در مراحل تولید و پیش‌تولید هستند. وضعیت 79 فیلم به این ترتیب است: شش فیلم آماده نمایش، شش فیلم در مرحله صداگذاری، 14 فیلم در مرحله تدوین، 12 فیلم در مرحله فیلمبرداری و 41 فیلم در مرحله پیش‌تولید.

حیران 

وقتی این آمار را با فهرست اعلام شده تولید سینمای ایران تا اول اردیبهشت مقایسه می‌کنیم، ابهام‌هایی خاص جلب نظر می‌کند. در این فهرست 91 فیلم در حال تولید و پیش‌تولید سینمای ایران معرفی شده که شامل یک فیلم آماده نمایش، یک فیلم در مرحله صداگذاری، 10 فیلم در مرحله تدوین، 16 فیلم در مرحله فیلمبرداری و 64 فیلم در مرحله پیش‌تولید هستند.

همچنین اشاره شده که از میان 64 فیلم حاضر در مرحله پیش‌‌تولید، کار 29 فیلم بین 10 تا 95 درصد پیشرفت داشته و 35 فیلم آماده کلید خوردن در مرحله پیش‌‌تولید است. ابهام ایجاد شده از مقایسه این دو فهرست بیش از هر چیز در ریزش تعداد فیلم‌هایی است که در مرحله پیش‌تولید بسر می‌برند و از 64 فیلم تا اول اردیبهشت به 41 فیلم تا اول خرداد کاهش یافته‌اند.

نکته جالب اینکه به نظر می‌آید تعداد فیلم‌هایی که در مرحله پیش‌تولید بسر می‌برند به خصوص با تکیه بر اینکه همه این آثار پروانه ساخت دارند، نباید و نمی‌تواند در عرض یکماه ریزش داشته باشد. به این ترتیب آمار اعلام شده به نوعی ابهام‌برانگیز به نظر می‌رسد و نیاز به تفسیر و تحلیل دارد.

در فهرست مشابه فارابی که تا دهه اول اسفندماه 86 اعلام شد این رابطه منطقی وجود دارد که می‌توان به حضور 141 فیلم در مرحله تولید و پیش‌تولید به ترتیب زیر اشاره کرد: 9 فیلم اکران شده، 48 فیلم آماده، هشت فیلم در مرحله صداگذاری، 12 فیلم در مرحله تدوین، 15 فیلم در مرحله فیلمبرداری و 54 فیلم در مرحله پیش‌تولید.

شاید بتوان با یک مقایسه با تکیه بر فیلم‌های اعلام شده مراحل مختلف این ابهام را تحلیل کرد. در فهرست تولید سینمای ایران تا اول اردیبهشت "محافظ" کاسه‌ساز آماده نمایش و "10 رقمی" اسعدیان در مرحله صداگذاری و "دعوت" حاتمی‌کیا، "حیران" عارفپور، "کتاب قانون" میری، "صداها" موتمن، "عیار 14" شهبازی و "سوپراستار" میلانی در مرحله تدوین قرار دارند.

"پاداش" تبریزی، "کارناوال مرگ" رضا اعظمیان، "ملک سلیمان" شهریار بحرانی، "زادبوم" ابوالحسن داودی و "دلداده" قدرت‌الله صلح میرزایی به صورت همزمان در مرحله فیلمبرداری و تدوین بسر می‌برند. فیلمبرداری "پاتو زمین نذار" ایرج قادری، "تلخ و شیرین" مسعود اطیابی، "پنالتی" انسیه شاه‌حسینی و "پوسته" مصطفی آل‌احمد نیز پایان یافته است.

فیلم‌های "در شب عروسی" رضا قهرمانی، "می‌زاک" حسینعلی لیالستانی، "لالایی" منیژه حکمت، "تاکسی نارنجی" ابراهیم وحیدزاده، "نطفه شوم" کریم آتشی، "تردید" واروژ کریم‌مسیحی، "قصه عشق" بیژن بیرنگ، "مانگدیم" حسین محجوب، "کودک و فرشته" مسعود نقاش‌زاده و "زخم شانه حوا" حسین قناعت نیز در مرحله فیلمبرداری هستند.

درباره الی ...

اسامی اعلام شده تا اول اردیبهشت‌ماه را با فهرست فیلم‌هایی که تا اول خرداد در مراحل مختلف تولید بسر می‌برند مقایسه می‌کنیم.

مرحله آماده نمایش:

"محافظ" (آماده نمایش بوده)، "10 رقمی" (در مرحله صداگذاری بوده)، "دعوت" (در مرحله تدوین بوده)، "حیران" (در مرحله تدوین بوده)، "یک اشتباه کوچولو" (در فهرست اردیبهشت نبوده و اسفندماه در مرحله تدوین بوده) و "چشمک" (در فهرست اردیبهشت نبوده و اسفندماه در مرحله تدوین بوده). به این ترتیب دو فیلم آماده نمایش مبتنی بر فهرست اعلام شده قبل نیستند.

مرحله صداگذاری:

"چهره به چهره" (در فهرست اردیبهشت نبوده و اسفندماه در مرحله تدوین و صداگذاری همزمان بوده)، "کتاب قانون" (در مرحله تدوین بوده)، "نامزد آمریکایی من" (در فهرست اردیبهشت نبوده و اسفندماه در مرحله تدوین بوده)، "صندلی خالی" (در فهرست اردیبهشت نبوده و اسفند در مرحله تدوین بوده). "تلخ و شیرین" (در مرحله پایان فیلمبرداری بوده) و "یک وجب از آسمان" (در فهرست اردیبهشت نبوده و اسفند در مرحله تدوین). به این ترتیب چهار فیلم در مرحله صداگذاری بر اساس فهرست قبلی نیستند.

مرحله تدوین:

"صداها" (در مرحله تدوین بوده)، "نیلوفر" (اردیبهشت نبوده و اسفند در تدوین و صداگذاری بوده)، "فرزند صبح" (اردیبهشت نبوده و اسفند در مرحله تدوین و صداگذاری بوده)، "عیار 14" (در مرحله تدوین بوده)، "دلداده" (در مرحله فیلمبرداری و تدوین همزمان بوده)، "می‌زاک" (در مرحله فیلمبرداری بوده)، "هفت و پنج دقیقه" (در اردیبهشت نبوده و اسفند در مرحله تدوین بوده)، "سوپراستار" (در مرحله تدوین بوده)، "پنالتی" (در مرحله پایان فیلمبرداری بوده)، "پوسته" (در مرحله پایان فیلمبرداری بوده)، "تاکسی نارنجی" (در مرحله فیلمبرداری بوده)، "پاداش" (در مرحله فیلمبرداری و تدوین همزمان بوده)، "پاتو زمین نذار" (در مرحله پایان فیلمبرداری بوده) و "آن سوی رودخانه" (در دو فهرست قبل نبوده). به این ترتیب سه فیلم در حال تدوین مبتنی بر فهرست اعلام شده قبل نیستند و یک فیلم با اولین حضور در فهرست تدوین بسر می‌برد.

مرحله فیلمبرداری:

"زادبوم" (در مرحله فیلمبرداری و تدوین همزمان بوده)، "لالایی" (در مرحله فیلمبرداری بوده)، "نطفه شوم" (در مرحله فیلمبرداری بوده)، "ملک سلیمان" (در مرحله فیلمبرداری و تدوین همزمان بوده)، "دو خواهر" (در فهرست قبل نبوده)، "کودک و فرشته" (در مرحله فیلمبرداری بوده)، "درباره الی ..." (در فهرست قبل نبوده)، "وقتی همه خوابیم" (در فهرست قبل نبوده)، "پسر تهرانی" (در فهرست قبل نبوده)، "چارچنگولی" (در فهرست قبل نبوده)، "دوزخ، برزخ، بهشت" (در فهرست قبل نبوده) و "بی‌پولی" (در فهرست قبل نبوده). به این ترتیب هفت فیلم جدید وارد چرخه تولید سینمای ایران شده‌اند.

بهرام بیضایی پشت صحنه "وقتی همه خوابیم"

با توجه به این آمار باید این هفت فیلم از تعداد 64 فیلمی که ماه گذشته در مرحله پیش‌تولید بودند کم شود و با توجه به اینکه در سال جدید تنها دو پروانه ساخت به "آل" و "یک حبه قند" صادر شده، فیلم‌های در مرحله پیش‌تولید سینمای ایران تا اول خرداد باید به تعداد 59 برسد. اما در آمار اعلام‌شده این آثار شامل 41 فیلم است. این اختلاف 18 فیلمی و کم شدن تعداد فیلم‌هایی را که با وجود داشتن پروانه ساخت هنوز وارد مرحله تولید نشده‌اند چگونه می‌توان تحلیل و توجیه کرد؟