به گزارش خبرنگار مهر، دکتر مهدی محقق رئیس هیئت مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در مراسم بزرگداشت ویلیام چیتیک مولوی شناسی برجسته که در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد به تجلیل از مقام فکری این اندیشمند آمریکایی پرداخت.
دکتر محقق در آغاز به اهمیت تکریم از علم اشاره کرد و گفت: ما در این انجمن هر ماهه توانستیم مراسم بزرگداشت از یکی از عالمان برگزار کنیم و مجلس حاضر نود و یکمین مجلس ماست و شماری از این بزرگان مانند نقیب العطاس از مالزی و پرفسور ویلیام چیتیک اگر چه ایرانی نبودند اما به فرهنگ ایران خدمت کردند.
وی هدف از این مجالس را ضمن تاکید بر شرف ذاتی علم، آشنا کردن نسل جوان با ادب و فرهنگ این مملکت خواند و گفت : وقتی کسی با شوق فرهنگ ایران با علاقه به مولوی ، جامی، شبستری و ... در غربت زبان فارسی آموخته ومتون فارسی را احیا کرده است باید به نسل جوان معرفی شود.
دکتر محقق در ادامه به اهمیت پرورش فرهنگی و فکری تاکید کرد و گفت: استاد چیتیک و همسر گرامیشان پرفسور ساچیکوموراتا دو دانشمند توانا در فرهنگ و زبان فارسی هستند.
وی تاکید کرد : چهره هایی چون جامی، مولوی، شبستری از کسانی هستند که ایشان به جهانیان معرفی کرده اند. پرفسور چیتیک این شخصیتهای علمی ایرانی را که سراسر حکمت اند به جهان معرفی کرده است.
دکتر محقق سپس به جایگاه شیخ محمود شبستری در عرفان و حکمت اشاره کرد و در ادامه گفت: مطالب حکمی و عرفانی فراوانی در آثار این حکمای ما هستند که پرفسور چیتیک به خوبی آنها را دریافته و در گسترش آنها کمک کرده است.
دکتر محقق گفت: ما ایرانیها مفتخر هستیم که این عرفان قوی در فرهنگ ما وجود دارد و ما باید با برگزاری این مراسم جوانان را تشویق کنیم که در زنده نگه داشتن این فرهنگ بکوشیم .
در ادامه این مراسم دکتر غلامعلی حداد عادل نماینده مجلس شورای اسلامی و مدیر عامل بنیاد دایره المعارف اسلامی درباره مقام علمی ویلیام چیتیک سخنرانی کرد.
این استاد فلسفه دانشگاه تهران در آغاز سخن به اولین سخنرانی خود بعد از اتمام ریاست خود بر مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و گفت : این امر نشانه علاقه بنده به دکتر چیتیک و خانم ساچیکوموراتا است. دکتر محقق با برگزاری این مجلس سبب شدند ما به خاطرات گذشته برگردیم و ایامی را به یاد بیاورم که جوان بودیم.
دکتر حداد عادل سابقه آشنایی اش با دکتر چیتیک را سال 1351 خواند و گفت: در آن سالها در دانشگاه صنعتی شریف با ورود دکتر نصر مرکزی به نام تعلیمات عمومی تاسیس شد که در آن دانشجویان در کنار آموختن علوم فنی و ریاضیات، علوم انسانی و اسلامی نیز می آموختند و بنده و دکتر چیتیک در کنار چهره هایی چون دکتر پورجوادی 7 سال با هم فعالیت کردیم.
وی گفت : یکی از نعمتهای آن دوران دوستی و همکاری با دکتر چیتیک بود. دانشگاه شریف در آن سالها میدان وسیعی برای حرکت به سمت تجدد بود و توجه دانشجویان یکسره به غرب و آمریکا بود. بسیاری از دانشجویان و استادان آن مرکز نیز توجه وافری به تمدن غرب داشتند و درسهای مهندسی و علوم در آن دانشگاه تدریس می شد.
وی افزود: در چنان فضایی همت ما چند نفر این بود که به این دانشجویان یادآوری کنیم که صنعت غربی میوه درختی است که آن درخت ریشه ای دارد و شما باید آن ریشه را بشناسید.
دکتر حداد عادل گفت: همین که دانشجویان توجه یابند که در کنار علوم ریشه را دریابند کافی بود. زیرا در کنار این توجه به این ریشه، ایشان متوجه فرهنگهای دیگر نیز می شدند. در آن دانشگاه سعی می کردیم در کنار صنعت نامی از سنت را هم ببریم و تلاش کنیم که دانشجوی متخصص صنعت، متوجه سنت هم شود. در چنان فضایی دکتر چیتیک پدیده ای غیر متعارف بود. چون در فضایی که همه متوجه آمریکا بودند فردی را می دیدند که آمریکا را رها کرده و با ادعیه و زبانهای سنتی آشناست
وی گفت: اصولا در ایران نسبت به بسیاری از خاورشناسان و مستشرقان غربی و اسلام شناسان غربی نظر خوبی وجود نداشته است. علت آن اولا شک سیاسی و ثانیا تردید درباره درجه دانش آنها بوده است. هر دو دلیل هم بیهوده نبوده است یعنی هم کسانی بودند که از نظر سیاسی مورد اعتماد نبودند و هم کسانی که از نظر علمی عمیق نبودند.
دکتر حداد عادل گفت : دکتر چیتیک در معرض هیچیک از این دو اتهام قرار نمی گیرد. ایشان نمونه ای هستند از دانشمندانی که اولا غرب را کاملا می شناسد و ثانیا وقوف و ایمان عمیق به فرهنگ ایرانی دارد و آشنایی اش با فرهنگ ایران عمیق است و کسانی که با ایشان حشر و نشر داشته اند، این مسئله را اذعان کرده اند.
دکتر حداد عادل در پایان به شهادت دو استاد شناخته شده در مورد دانش دکتر چیتیک اشاره کرد و گفت: چهره هایی چون دکتر سید حسین نصر و استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی در مورد دانش دکتر چیتیک اظهار نظر کرده اند. این دو گواهی نشان دهنده عظمت فکری آقای دکتر چیتیک است.
وی افزود : شناخت ایشان از عرفان اسلامی و فرهنگ ایرانی و زبان فارسی و عربی بسیار زیاد است زیرا نمی توان کسی را یافت که با عشق به معارف اسلامی 12 سال در این کشور زندگی کرده و با دانشمندان تحقیق کرده باشد و کتابها و آثار ارزنده ای چون صحیفه سجادیه و دعای عرفه امام حسین(ع) را با ترجمه قابل اعتماد منتشر ساخته باشد. ایشان فردی صادق، صریح، صمیمی، عفیف، نجیب و دانش پژوه است . البته تجلیل از دکتر چیتیک باید همیشه همراه با تجلیل از خانم ساچیکو باشد.
همچنین در مراسم بزرگداشت مولوی شناس برجسته، پروفسور ویلیام چیتیک که از سوی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد، دکتر غلامرضا اعوانی رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران پیرامون مقام فکری این اندیشمند آمریکایی سخنرانی کرد.
دکتر اعوانی در ابتدا به سابقه دوستی خود با دکتر چیتیک اشاره کرد و گفت: چیتیک فردی متواضع است و باید خصایل پسندیده وی را بیان کرد. ما یکدیگر را در دانشگاه آمریکایی لبنان، در سخنرانی های دکتر سید حسین نصر می دیدیم.
وی در ادامه به بیان خاطرات خود با چیتیک پیرامون زندگی دانشگاهی اشاره کرد و به مرحوم استاد سید جلال الدین آشتیانی پرداخت و گفت: تصحیح نقش الفصوص از آثار بسیار مهمی است که دکتر چیتیک آن را انجام داده است.
این استاد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی در ادامه گفت: پس از تأسیس انجمن حکمت و فلسفه ایران، یک دوره کامل فصوص الحکم را خواندیم. در آن زمان در حضور مرحوم پروفسور ایزوتسو نیز فلسفه چینی می آموختیم.
دکتر اعوانی سپس به آثار دکتر چیتیک اشاره کرد و گفت: وی مادامی که در ایران بود، نزد مرحوم علامه طباطبایی بود و گلچینی از احادیث شیعه را با انتخاب علامه به انگلیسی ترجمه کرد. وی همچنین صحیفه سجادیه را با استادی به انگلیسی ترجمه کرد. وی لمعات عراقی و لوایح جامی را نیز ترجمه کرده است.
وی در ادامه به فعالیتهای ساچیکوموراتا، همسر ویلیام چیتیک نیز اشاره کرد و گفت: وی از نوادری است که دکترای فقه اسلامی را در دانشکده الهیات در کنار دیگر دانشجویان گذراند.
اعوانی به تخصص ویلیام چیتیک در زمینه تصوف اسلامی اشاره کرد و گفت: برگزیده ای از فتوحات و سایر آثار وی با بیان بسیار دقیق به معرفی عرفان اسلامی و وحی محمدی پرداخته است. عالم خیال ، ابن عربی به عنوان وارث انبیا از آثار برجسته پروفسور چیتیک است.
دکتر اعوانی در پایان به آثار مختلف ویلیام چیتیک در مورد مولانا پرداخت و گفت: ترجمه ها و آثار دکتر چیتیک در مورد مولوی بسیار راهگشاست.
عصر دیروز در مراسم نکوداشت پرفسور ویلیام چیتیک، مولوی شناس برجسته آمریکایی استاد بهاءالدین خرمشاهی عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی پیرامون زندگی و آثار علمی دکتر چیتیک سخنرانی کرد.
خرمشاهی در ابتدا به فعالیتهای دانشگاهی چیتیک اشاره کرد و گفت: موطن روحانی و اصیل وی ایران است. وی نقد النصوص را به شیوه ای چندان علمی تحقیق کرده که بنده کاری بدین طراز علمی ندیده ام و هنوز هم بعد از سی سال چنین است.
خرمشاهی در ادامه به کتاب دکتر چیتیک در مورد مولانا گفت: ترجمه وی از شمس به انگلیسی چنان است که هم سنت را می شناسند و آن را مقدم می دارد و هم ابتکار دارد.
وی افزود: این کتاب در سه فصل، در مورد زندگی ، سیر و سلوک و ارتباط شمس با مولانا با نظم و ترتیب به خوبی نوشته شده ، در این کتاب حتی زندگی تاریخی شمس نیز به خوبی رعایت شده است.
خرمشاهی در ادامه به مقاله دکتر موحد در مورد ترجمه های ویلیام چیتیک از آثار شمس و مولانا اشاره کرد و گفت: در این مقاله که در کتابی به کوشش علی دهباشی نگاشته شده، دکتر موحد ضمن بررسی این ترجمه، اهمیت و زیبایی و دقت کار چیتیک را ستوده است.
به گزارش خبرنگار مهر، در ادامه این مراسم لوح تقدیری جهت فعالیتهای پرفسور ساچیکو موراتا همسر دکتر ویلیام چیتیک به وی اهدا شد.
در مراسم بزرگداشت پروفسور ویلیام چیتیک مولوی شناس برجسته که از سوی انجمن میراث و مفاخر فرهنگی برگزار شد، این اندیشمند آمریکایی و استاد به ارائه سخنرانی پرداخت و گفت: خیلی خوشحالم و انتظار چنین مراسمی را نداشتم ، زیرا ما در آمریکا این گونه مراسم نداریم. از دیدن دوستان قدیمی ام خوشحالم ، ایران را خیلی دوست دارم و حیف است که بیشتر نمی توانم بیایم. ایران باغی است که از میوه های آن استفاده می کنیم .
وی در ادامه گفت: وقتی دانشجو بودم نمی دانستم درچه رشته ای ادامه تحصیل بدهم، تا اینکه پس از سفرهای مختلف به ژاپن و دیگر کشورها و تغییر رشته های بسیار، رشته تاریخ و در دانشگاه آمریکایی بیروت را انتخاب کردم و در طول مطالعه این رشته به مسئله تصوف برخوردم و پس از تحقیقات فراوان در این مسئله در کلاسها و سخنرانیهای دکتر نصر متوجه شدم که از این موضوع چیزی نمی دانم.
دکتر چیتیک با اشاره به سفر خود به ایران افزود: در ایران و در دانشگاه تهران سالها ادبیات فارسی را نزد بزرگانی چون مرحوم بدیع الزمان فروزانفر و جلال الدین همایی آموختم و با ادبیات فارسی، عرفان ایرانی و اسلامی و اندیشه های فلسفی آشنا شدم .
وی با یادآوری چگونگی یادگیری زبان عامیانه نزد بازاریان تهران ، به سالهای فعالیت خود در زمینه تصحیح متون عرفانی و سختی هایی که در این زمینه متحمل شده اشاره کرد و از خاطرات خوش خود در ایران از جمله آشنایی اش با ساچیکو موراتا و ازدواج با او اشاره کرد.
وی در پایان گفت: به هر حال بسیار خوشحالم که در جمع دوستان قدیمی اینجا هستم. در آمریکا به اساتید دانشگاه جز زمانی که در رشته ای چون فیزیک اتمی نوبل می دهند اهمیتی نمی دهند و به رشته هایی چون مطالعات اسلامی کمتر توجه می شود .
نظر شما