همه ساله با نزديك شدن به ايام برگزاري نمايشگاه بين المللي كتاب تهران ، كتاب كودك و نوجوان و پديد آورندگان اين نوع از آثار مكتوب نيز با بيان موارد و مسائل مختلفي ، سعي مي كنند اين تنور را گرم نگاه دارند ، در همين ايام ، حرف ها و اظهار نظرات مختلفي در رسانه ها و محافل مرتبط با اين حوزه مطرح مي شود اما خيلي زودتر از آن كه تصورش را بكنيم ، همه چيز به حالت اوليه و عادي خودش بر مي گردد ، انگار از اول هم هيچ خبري نبوده است و ...
دراين سالها كه كتاب كودك با بحران هايي جدي و گاه مقطعي دست و پنجه نرم كرد و خيلي از پتانسيل هاي موجود در پديدآورندگان كتاب و عناصر فعال اين حوزه تخصصي به هدر رفت يا از سوي متوليان امر ، به كار گرفته نشد ، راه اندازي مجموعه هايي مانند اتحاديه و انجمن ناشران فرهنگي كودكان و نوجوانان ، انجمن نويسندگان كودك و نوجوان و ساير مجموعه هايي از اين دست هم عملا به تعارف گذشت و سير قهقرايي اين حوزه همچنان تا امروز ادامه يافت ، به طوري كه در حال حاضر تعداد ناشران ، شاعران و نويسندگاني كه به فكر توليد و ارائه آثار خلاق باشند ، به شدت كاهش يافته است ، تعداد محدودي هم كه هنوز از ميدان آفرينش و خلاقيت دور نشده اند ، يا نبايد كتاب خود را منتشر كنند ، يا با شمارگان محدود آن كنار بيايند و ناباورانه چشم به آثار نازل و بي مايه اي بدوزند كه با هزار و يك ترفند تجاري و تصويري ، راه به بازار يافته اند و نسل آتيه ساز اين مرز و بوم ، هدف تهاجمي خاموش و بعضا مرموزانه قرار مي گيرند.
|
در حال حاضر تعداد ناشران ، شاعران و نويسندگاني كه به فكر توليد و ارائه آثار خلاق باشند ، به شدت كاهش يافته است ، تعداد محدودي هم كه هنوز از ميدان آفرينش و خلاقيت دور نشده اند ، يا نبايد كتاب خود را منتشر كنند ، يا با شمارگان محدود آن كنار بيايند |
متاسفانه دوستان فعال در حوزه كتاب كودك و نوجوان وتعداد محدودي از اهالي ادبيات ، وجود نظارتي صحيح بر روند توليد و انتشار كتاب را مميزي و ايجاد محدوديت مي دانند اما همين عده ، رضايت چنداني نيز از وضعيت موجود ندارند ، هر چند برخي از آنها به راحتي خود را با شرايط موجود وفق مي دهند و هر چه را كه بازار مي طلبد ، توليد مي كنند ، علي رغم اين كه خود آنها به كتاب هايي كه با نام و شناسنامه موسسه انتشاراتي شان ، به پيشخوان كتاب فروشي ها راه مي يابد ، معتقد نيستند ...
تدوين و درپيش روشي متعادل و كارآمد درارزشيابي صحيح كتاب كودك و روند توليد و نشر آن ، يكي از مهم ترين كارهايي است كه بايد در اين زمينه صورت بگيرد ، تجربه هاي منسوخ سالهاي گذشته نشان مي دهد كه دستيابي به اين روشنامه با تشكيل باند و برگزاري جشنواره هاي فرمايشي و حضور همزمان عده اي محدود در چندين مركز و موسسه دولتي و خصوصي امكان پذير نيست ، دست كم مي توانم از چهار جشنواره نام ببرم كه عنوان كتاب و ادبيات را يدك كشيدند و كتاب كودك نيز در بخشي از آنها جاي گرفته بود ، با داوران محترمي كه اولين گزينه شان ، آثار خودشان بود و بس ! و در سالهاي ديگر نيز اتفاقي مشابه در سازمان و وزارتخانه اي ديگر رخ داد...
در بحث نشر هم وضعيت بهتر از اين نيست ! وقتي عده اي از ناشران ما توليدات و سفارشات خود را براساس الگو پذيري از كارتون ها و سريال هاي تلويزيوني تنظيم مي كنند و از اين نكته مهم غافل مي شوند كه خود آنها مي توانند در نقش و جايگاه فرهنگ سازي و جريان آفريني در جامعه ظاهر شوند ، چه مي توان گفت ؟ وقتي به كتابي با نام ( ....) كه از تكرار عنوان آن به دلايلي اكراه دارم ، به سهولت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مجوز انتشار مي گيرد و ناشران ديگر احساس افسوس و دريغ مي كنند از اين كه چرا آنها به فكر انتشار چنين كتابي نبوده اند و... آيا حرف ديگري براي گفتن باقي مي ماند؟
شايد بتوان گفت كه براي مهار وضع اسف بار موجود ، راه اندازي نمايشگاهي دائمي براي كتاب كودك و نوجوان مي تواند به عنوان اولين قدم ، مثمر ثمر واقع شود ، نمايشگاهي كه آثار منتخب اين گروه هاي سني در آن عرضه شود و براي عموم مردم اين نكته محرز شود كه مي توانند در اين نمايشگاه دائمي ، آثار قابل قبول خود و فرزندانشان را تهيه كنند ، حال اگرقرارشود اين فكر نيز( مانند بسياري از طرح هاي ديگر كه مي توانست در مقطعي ، اثر بخش و توفيق آفرين باشد و راه بر سوء استفاده هايي كه در اين حوزه مي شود ، ببندد ) سراز بخش نامه و در نهايت بايگاني برآورد ، بهتر است اصولا گفته نشود.
نظر شما