به گزارش خبرنگار مهر، فیلم "اثبات" جذابیت اصلی خود را از ترسیم بخشی پنهان از زندگی یک نابغه ریاضی می‌گیرد و در لایه‌های درونی خود عقل و جنون را به چالشی عمیق وامی‌دارد.
در سینمای جهان فیلم‌های متعدد درباره زندگی نوابغ ریاضی ساخته شده که به وجوهی پنهان چون جنون در زندگی واقعی و شخصی آنها می‌پردازد و "ذهن زیبا" با بازی راسل کرو نمونه ای از آنهاست. فیلمی که در آن تأثیرات جنون یک نابغه ریاضی به زندگی شخصی و حرفه‌ای‌اش مورد توجه قرار گرفته و در انتها نیز توهم و دیوانگی همچون یک همزاد و همراه همیشگی در کنار قهرمان فیلم باقی می‌ماند.
اما "اثبات" یک ویژگی دیگر علاوه بر نکات اشاره شده دارد و آنهم اینکه می‌تواند از ورای این تصویر آشنا و تا حدی تکراری به تقابل میان عقل و دیوانگی بپردازد و این وجه را نه لزوماً در کاراکتر اصلی بلکه در شخصیتی وابسته و تأثیرگرفته از او ترسیم کند. رابرت (آنتونی هاپکینز) یک ریاضیدان نابغه است که در اواخر عمر دچار اختلالات روانی شده که زندگی او را تحت تأثیر قرار داده است.
فیلم بدون پیشزمینه‌ای خاص از سکانسی آغاز می‌شود که با پایان گرفتن آن مخاطب هم غافلگیر شده و در عین حال درگیر برای پیگیری ماجرا می‌شود. سکانس اول اختصاص یافته به گفتگوی دو نفره رابرت و کاترین (گوئینت پالترو)، دخترش که به گونه‌ای به بروز اختلال ذهنی پدر در طی همین گفتگوی کوتاه پرداخته می‌شود. اما نقطه جذاب این سکانس جایی است که در انتها معلوم می‌شود این یک گفتگوی خیالی در ذهن کاترین بوده و رابرت تازه از دنیا رفته است.
با این آغاز در مقطعی پس از مرگ رابرت، علاوه بر طرح موقعیت او تا هنگام مرگ، پرداخت پررنگ فیلنامه متوجه کاراکتر کاترین می‌شود که به نظر می‌آید میراث‌دار جنون پدر است. این میراث‌داری به تدریج و با پیشرفت داستان، پتانسیل بخش اعظم فیلم را به خود اختصاص می‌دهد چرا که کاترین هم اختلال ذهنی و هم نبوغ پدر را در خود دارد و این آغاز ماجرا برای اوست که باید متحمل نگاه و رفتارهای مشابه اطرافیان باشد.
هر چند تلاش شده بروز بیرونی کاترین همچون پدرش به طور برجسته سوال برانگیز و ... نباشد، اما انتخاب زاویه دید او در ترسیم بخش عمده ماجراها و اتفاقات که به نوعی هوشمندانه از طرف نویسنده و کارگردان انجام شده موجب می‌شود تا او به عنوان قهرمان اصلی هم وامدار موقعیت و مصائب پدر باشد و در عین حال پویایی جذاب را برای اثبات خودش به همراه داشته باشد.
با این تمهید روایت فیلم چرخشی بدون نظم دارد در واقعیت جاری در زندگی روزمره و ذهنیات او که این وجه همچون ذات جنون ادواری گاه و بیگاه به سراغش می‌آید و کاترین را به مرور خاطرات گذشته و یا حتی توهم حضور واقعی پدر در موقعیت زمان حال وامی‌دارد.
این شیوه کمک می‌کند تا روایت خطی فیلم به گونه‌ای غیر ساختارمند شکسته شود که ویژگی ذهن آشفته قهرمان فیلم است. بعلاوه انتخاب مقطعی که رابرت از دنیا رفته و حضور ناگهانی خواهر کاترین (کلر) که از نیویورک برای مراسم خاکسپاری آمده، موقعیتی فراهم می‌کند تا جایگاه و موقعیت کاترین و به نوعی پدر در مناسبات خانوادگی هم مورد توجه قرار بگیرد و فیلم تنها بر محور ریاضی و مسائل متأثر از آن محدود نشود.
پرداخت رابطه این دو خواهر وجهی از شخصیت کاترین را برجسته می‌کند که درگیر و دار وابستگی به پدر حتی تحصیلات دانشگاهی خود را نیمه‌تمام رها کرده و نگهداری و پرستاری از او را بر هر چیز ارجحیت داده است. با چنین پیشزمینه‌ای است که می توان واکنش افسار گسیخته او را در مراسم خاکسپاری پدر که همه را مورد اتهام قرار می‌دهد، تنها واکنش یک ذهن بیمار و مجنون تلقی نکرد بلکه آن را بازتاب همه آنچه دانست که کاترین متحمل شده و او را در شرایطی بحرانی قرار گرفته است.
گریزهایی که در فیلم گاه و بیگاه بر حواس‌پرتی کاترین و فراموشی برخی بدیهیات زده می‌شود، پیشزمینه‌ای ایجاد می‌کند تا وقتی کاترین مدعی می‌شود دستنوشته نهایی و اثبات یک فرمول تازه، کار اوست نه پدر، دانشجوی پدر (هان - جیک جیلنهال) و کلر و مهمتر از آنها خود کاترین هم در صحت آن تردید کنند و در واقع فیلم بدل شود به کنکاشی برای اثبات خود کاترین.
در واقع در کنار مسیر علمی که هان برای اثبات اهمیت فرمول ریاضی و تعلق این دستنوشته به رابرت یا کاترین طی می‌کند، این کاترین است که با مرور خاطرات گذشته خود در پیچ و خم‌های تردید به خود فرو می‌رود و درست جایی که جنون خود را می‌پذیرد و آماده رفتن و زندگی مطابق برنامه‌های خواهرش می‌شود، تحقیقات هان او را به بازبینی در تعبیراتش وامی‌دارد.
فیلم "اثبات" هر چند بر محور آشنا همجواری عقل و جنون در زندگی یک نابغه ریاضی حرکت می‌کند اما می‌تواند از این تعریف اولیه فراتر رفته و به نوعی این محور را بر بستری خاصتر مورد توجه قرار دهد. در واقع تصویری که از رابرت در گذشته تصویر می‌شود در تعاملی چند جانبه با زندگی دختر جوانش در زمان حال قرار می‌گیرد.
"اثبات" ساخته جان مدن پنجشنبه 13 تیرماه ساعت 22 در قالب برنامه سینمایک از شبکه یک پخش شد. این فیلم محصول سال 2005 آمریکا بر مبنای نمایشنامه برنده جایزه پولیتزر نوشته دیوید اوبرن است. آنتونی هاپکینز، گوئینت پالترو و جیک جیلنهال در این فیلم نقش آفرینی می‌کنند.
"اثبات" یکی از چند فیلمی است که درباره ریاضیدان‌های نابغه ساخته شده و با رویای کاترین، دختر ریاضیدانی نابغه به نام رابرت که به تازگی مرده آغاز می شود. مدن فیلم تحسین‌شده "شکسپیر عاشق" را در کارنامه دارد که پالترو برای بازی در آن سال 1999اسکار را به خانه برد در حالیکه مدن نیز نامزد اسکار کارگردانی بود. "خانم براون" و "ماندولین کاپیتان کورلی" دیگر ساخته‌های این فیلمسازهستند.
نظر شما