به گزارش خبرگزاری مهر، پروفسور ریچارد فالک استاد حقوق بین الملل دانشگاه پرینستون و پروفسور استفان زونس استادعلوم سیاسی و مطالعات بین الملل دانشگاه سن فرانسیسکوی آمریکا در گفتگو با شبکه جهانی جام جم به بررسی سیاست های مداخله جویانه آمریکا درایران به ویژه درقالب کودتای 28مرداد پرداختند.
فالک در این باره گفت : من همواره مخالف شدید سیاستهای سرکوبگرایانه شاه و آمریکا در ایران و براندازی دولت مصدق در سال 1953 بوده ام .
وی افزود: زیرساخت سیاست خارجی آمریکا ترکیبی از ضد کمونیسم ایدئولوژیک و منافع دولت آمریکا در صنعت نفت ایران بوده است. یکی از نتایج کودتای 1953 حضور منفعت طلبانه شرکتهای نفتی آمریکایی در صنعت نفت ایران بود.
زونس نیز در تحلیل خود از ماجرای کودتای 28 مرداد در ابتدا با اشاره به اهداف و مطامع آمریکا در ایران گفت: بلافاصله پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا پی برد که انگلستان به قدرت برتر منطقه تبدیل شده است. البته مسئله مهم برای آمریکا متوقف کردن سیستم شوروی بود. بسیاری ازافراد ریشه جنگ سرد را از جنگ داخلی یونان نمی دانند بلکه منشا اصلی آن را مقابله اولیه استالین با ایران می دانند که طی آن نیروهای شوروی در قسمت شمال غربی کشور مستقر شدند، اما به طور کلی ایالات متحده آمریکا تاحدودی از نفوذ انگلستان هراس داشت.
وی در ادامه افزود: درابتدا هری ترومن، رئیس جمهوری وقت آمریکا، انگلیسی ها را تشویق کرد تاعقب نشینی کنند واین موضوع مربوط به مقابله های اولیه با مصدق بر سر ملی گرایی بود. زمانی که دولت آیزنهاور روی کار آمد، درترکیب دولت تغییراتی ایجاد شد وافرادی روی کار آمدند که دیدگاههای افراطی ومداخله جویانه داشتند و علاوه بر آن تغییراتی نیز در درک کلی پیش آمد. این تحولات درحالی بود که بسیاری ازموتلفین مصدق درحال جداشدن ازهم بودند. همان روزها بود که عملیات آژاکس از سوی(کیم) روزولت نوه رئیس جمهوری اسبق آمریکا ترتیب داده شد تا شاه را از تبعید بازگرداند و مصدق را برکنار کند. بلافاصله پس از این وقایع یک توافقنامه به امضا رسید که جوامع آمریکایی 60 درصد ازسود نفتی ایران را دریافت می کردند. بنابراین می توان گفت منافع نفتی ایران قطعاً بخشی ازاهداف آمریکا دراین کودتا بود.
نظر شما