حذف یارانه ها با یک برنامه ضربتی امکانپذیر نخواهد بود

رضا کلاهی در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد ، با تاکید بر اینکه اگر در قالب طرح تحول اقتصادی بتوان یارانه ها را در کشور هدفمند کرد یکی از آرزوهای دولت فعلی و دولت های قبل تحقق می یابد ، اظهار داشت : امروزه در هر اقتصادی اگر قرار باشد یارانه ای پرداخت شود باید این یارانه به گروه مستحق دریافت آن پرداخت شود .

وی با اشاره به وضعیت اقتصادی جامعه ، تاکید کرد : هدفمنمد کردن یارانه ها در کشور ما حداقل به یک برنامه 10 ساله نیازمند است .

کلاهی با تاکید بر اینکه در این دوره نباید هدف طرح فراموش شود ، افزود : اگر می خواهیم هدفمند کردن یارانه ها بدون عوارض و تبعات باشد باید این طرح را در یک دوره میان مدت 10 ساله اجرایی کنیم .

این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به روش های مختلف پرداخت یارانه در دنیا ، گفت : یارانه ها معمولا یا بر روی کالاها و خدمات و یا بر روی مواد اولیه اعمال و یا به صورت نقدی پرداخت می شود .

وی ادامه داد : پرداخت نقدی یارانه ها با توجه به حجم سنگین انواع یارانه ها در کشور ما قطعا تبعات بعدی را خواهد داشت و می تواند هدف دیگر دولت را که پایین آوردن نرخ تورم است تحت تاثیر قرار دهد .

کلاهی افزود : اگر یارانه ها پس از جمع آوری اطلاعات دقیق افراد جامعه و مطالعه روی دهک های درآمدی در یک دوره 10 ساله با دسته بندی کالاها و خدمات با برنامه زمانبندی دقیق اجرا شود می تواند موفق باشد حتی اگر بخواهند این یارانه ها را به صورت نقدی پرداخت کنند .

هدفمند کردن یارانه ها باید از روی کالاها آغاز شود

وی با اشاره به اینکه طولانی شدن برنامه هدفمند کردن یارانه ها موجب می شود که حجم سنگین یارانه ها به تدریج و در طول زمان توزیع شود ، پیشنهاد کرد : ابتدا بخشی از یارانه ها را نقدی کرده و بخش دیگر را به همان روش فعلی ادامه دهیم تا به تدریج در قالب برنامه زمانبندی بخش دیگر یارانه ها را نیز هدفمند کرد .

وی ادامه داد : به نظر من در گام های اولیه برای اینکه کم ترین آثار تورمی و عوارض را در اقتصاد کشور داشته باشیم باید هدفمند کردن یارانه ها را از روی کالاها شروع کرد و یارانه های بخش تولید را همچنان به روال قبل ادامه داد و سپس دولت به تدریج در یک برنامه جداگانه وقتی بازار متعادل شد نسبت به حذف و هدفمند کردن یارانه های این بخش اقدام کند .

کلاهی افزود : در بخش کالاها نیز ابتدا باید کالاها و خدماتی را که درصد کمی از مردم از آن استفاده می کنند مورد هدف قرار گیرد و سپس به سراغ کالاهایی برویم که درصد بالایی از جمعیت از آن برخوردار هستند .

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد با تاکید بر اینکه اقتصاد ما در وضعیتی است که علامت می دهد نباید دولت سیاست حمایتی خود را در بخش تولید حذف کند ، گفت : یارانه های این بخش می بایست در پایان دوره 10 ساله به تدریج حذف و هدفمند شوند .

کلاهی با اشاره به مقوله یارانه ها در دیگر کشورهای دنیا ، خاطر نشان کرد : در حال حاضر در بیشتر کشورهای در حال توسعه ، دولت برای هدفگذاری که در جهت رشد و توسعه اقتصادی دارد و میدان دار امور اقتصادی است و همچنین وظیفه دارد نرخ رشد اقتصادی را تضمین کند یارانه ها اعمال می شود .

وی افزود : در این کشورها نیز دولت تا هنگامی این برنامه را دنبال می کند که بازار به تعادل نسبی رسیده و سپس این یارانه ها را حذف و هدفمند می کند .

این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه اقتصاد ایران در شرایط خاصی قرار دارد ، بیان داشت : شرایطی که جنگ تحمیلی به اقتصاد ما تحمیل کرده و تبعات پس از آن موجب شده است حذف یارانه ها در کشور ما مشکل تر باشد ولی این کار شدنی است .

وی با تاکید بر اینکه با یک برنامه ضربتی امکان حذف یارانه ها وجود ندارد ، حذف یکباره یارانه ها را دارای عوارض و تبعات زیادی دانست .

کلاهی با بیان اینکه کشور ما مجبور خواهد بود با یک هزینه بالایی به اطلاعات دقیق اشتغال و درآمد جمعیت شهری و روستایی دسترسی پیدا کند ، تاکید کرد : دولت باید این هزینه را انجام دهد تا با دسترسی به اطلاعات جمعیتی و اقتصادی بتواند تصمیم گیری در دوره های 10 یا 20 ساله را به راحتی انجام دهد .

این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به طرح سرشماری اقتصادی خانوار ، گفت : گاهی شوق رسیدن به هدف باعث می شود در انجام فعالیت ها تسریع کنیم .

اطلاعات اقتصادی خانوارها مسیر دولت را مشخص می کند

وی با تاکید بر اینکه اگر اطلاعات در این طرح با همان فوریت جمع آوری شود می تواند نقص یا عدم دقت داشته باشد ، یادآور شد : طرح سرشماری اقتصادی خانوار علی رغم کاستی ها می تواند مسیر را برای دولت مشخص کند .

کلاهی پیشنهاد کرد : دولت به همراه طرح سرشماری جمعیتی که هر 10 سال یکبار در کشور برگزار می شود طرح سرشماری اطلاعات اقتصادی خانوار را نیز به اجرا بگذارد تا اطلاعات در این زمینه هر 10 سال یکبار به روز شود .

وی با اشاره به ضرورت تهیه نرم افزار الکترونیکی برای دسترسی به اطلاعات جمعیتی ، ادامه داد : دولت باید جرات کند تا با کمک مجلس علی رغم هزینه بالا اقدام به تهیه طرح ایجاد بایگانی های الکترونیک برای جمع آوری ، نگهداری و پردازش اطلاعات اقتصادی و جمعیتی مردم کند .

وی تاکید کرد : تاخیر در تصمیم گیری در رابطه با تهیه این طرح هزینه های زیادی را در آینده به دنبال خواهد داشت .

کلاهی با اشاره به نواقص موجود در فرم های طرح سرشماری اقتصادی خانوار ، گفت : خانوارها دارایی های متفاوتی در اشکال مختلف دارند که این دارایی ها به مرور زمان تغییر شکل می دهند .

آمار به دست آمده از اطلاعات اقتصادی خانوارها برای کوتاه مدت پاسخگوست

این استاد دانشگاه ادامه داد : اطلاعات به دست آمده از فرم های اطلاعات اقتصادی خانوار به طور قطع برای برنامه های بلند مدت از جمله سند چشم انداز 20 ساله پاسخ گو نخواهند بود ولی برای اهداف کوتاه مدت و میان مدت می تواند مفید فایده باشد .

وی تصریح کرد : دولت باید با استفاده از نظر کارشناسان اقتصادی از هم اکنون کار کند تا به فرمت مورد نیاز در دوره های 10 ساله برسد و حتی این فرم ها در یک جامعه نمونه اجرا و نتایج را تجزیه و تحلیل کند و با شناسایی نقاط ضعف خطاهای آن را مرتفع کند .

این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به روال اجرایی شدن طرح تحول اقتصادی ، خاطر نشان کرد : دولت باید برای اجرای اهدافی که دنبال می کند ابتدا این طرح ها را به صورت لایحه به مجلس ارائه دهد و نمایندگان نیز در مدت زمان کافی با تیم های کارشناسی خود لایحه را تکمیل و تصحیح کند و سپس این لایحه به صورت قانون در بیاید و برای اجرا به دولت ابلاغ شود .

وی با تاکید بر ضرورت اجرای آزمایشی طرح تحول اقتصادی ، یادآور شد : دولت باید در گام اول طرح حذف یارانه ها را برای چند کالا به اجرا بگذارد و بعد پوشش وسیع تری را اعمال کند .

کلاهی با اشاره به تجربه مثبت برنامه های پنج ساله در کشور ، پیشنهاد کرد : دولت طرح تحول اقتصادی را در قالب برنامه پنجم توسعه قرار دهد و برنامه پنجم این طرح را محقق کند تا علاوه بر برداشتن یک گام موثر ، از موازی کاری ها و چندباره کاری ها جلوگیری به عمل آید .