شروین مهاجر نوازنده کمانچه با بیان این مطلب درخصوص چگونگی شکل گیری ایده اولیه کوارتت زهی کمانچه در گروه موسیقی "اشتیاق" در گفتگو با خبرنگار مهر ،گفت : ایده اولیه تشکیل کوارتت زهی کمانچه ،مبحثی بود که در گذشته توسط آقای اردشیر کامکار مطرح شده بود که من به همراه ، سهراب پورناظری و سینا جهان آبادی با نظارت استاد کامکار روی این مقوله کار کرده بودیم که حاصل آن آلبوم "نا شکیبا" به سرپرستی ایشان بود که قرار شد درصورت تداوم تمرین ها کنسرتی در همین زمینه برگزار شود اما بنابر دلایلی این اتفاق نیفتاد.
وی در ادامه افزود : بعدها ایده تشکیل ارکستر زهی ایرانی با ساز کمانچه را طی همکاری هایی که با علی قمصری داشتم بیان کردم چراکه معتقد بودم برای تشکیل چنین گروهی علاوه بر اینکه به وجود نوازنده خوب و آگاه به کار نیاز است باید آهنگسازی وجود داشته باشد که از فکر و ذهن موسیقایی خوب و ذوق سرشاری برای کار آهنگسازی برخوردار باشد و از آنجا که علی قمصری را از قبل می شناختم و او هم به تشکیل این نوع آنسامبل فکر کرده بود این ایده را با او مطرح کردم و قرار شده با تمرین بسیار این طرح را به مرحله اجرا بگذاریم.
این نوازنده در ادامه به تنظیم قطعات موجود در این اجرا اشاره کرد و گفت : تنظیم این آثار به گونه ای است که نه تنها در سازبندی بلکه در نوع تنظیم از مناطق صوتی مختلف موسیقی ایرانی استفاده شده و درعین حال مناطق مختلف ساز کمانچه نیز مورد استفاده قرار گرفته است ؛ در واقع در این اجرا استفاده نوینی از این ساز کرده ایم چراکه این ساز در گذشته به محدودیت هایی مانند استفاده نکردن از انگشت چهارم و مسائلی از این دست مواجه بوده است اما خوشبختانه با مکتبی که آقای اردشیر کامکار پایه گذاری کرد و همچنین نسلی از موزیسین ها که پرورش داد این ساز به طور بنیادین متحول شد.
مهاجر با اشاره به پیچیدگی های آواز در اجرای کوارتت زهی کمانچه گروه "اشتیاق" گفت : مجموع قطعات موجود در قسمت اول کنسرت "اشتیاق" ریتم های پیچیده و بافت خاصی دارد که از عهده هر خواننده ای بر نمی آید و واقعا کسی را می خواهد که جسارت و ذهن جوانی در حوزه آواز داشته باشد و خوشبختانه آقای قربانی به درستی از عهده این کار برآمد و گروه هم به لحاظ ریتم و کوک در بحث خوانندگی بسیار راضی است؛ از سوی دیگر بحث سازهای کوبه ای بسیار اهمیت داشت که با آمدن همایون نصیری و رشید کاکاوند این مبحث هم در مسیر خوبی افتاد.
این نوازنده در پاسخ به سؤالی مبنی بر وجود مخالفت هایی برای تغییر شیوه در نوازندگی ساز کمانچه گفت : قرار نیست به ماهیت کمانچه خدشه ای وارد شود ما در این اجرا قصد داریم ضمن احترام به موسیقی ردیف دستگاهی ایران صداها و فرکانس های اضافی را از این ساز حذف کنیم و به نوعی حرف امروز را بزنیم اگرچه همین لحن تازه درشیوه بیان ساز کمانچه ریشه در تلاش های اساتید این ساز دارد؛ ولی به هر تقدیر به نظرمن هنرمندی که تغییرات جهان را احساس نمی کند آثارش قبل از او مرده است.
وی در پایان افزود : چه بخواهیم و چه نخواهیم ساز کمانچه هم به لحاظ ساختار و هم به جهت اجرا تغییر خواهد کرد و این اتفاقی است که در سازهای دیگر مانند ویولن رخ داده است؛قطعا روی این ساز تغییرات بسیاری صورت گرفته تا به شکل امروزی درآمده است و قرار نیست که ما هم به شیوه استادی چون بهاری ساز بزنیم چراکه معتقدم استاد بهاری هم در زمان خود به شیوه گذشتگان خود چون اسماعیل خان کمانچه کش ، حسین یاحقی و یا باقرخان رامشگر ساز نزده و همین عامل هم موجب تحول این ساز از سوی او شده است بنابراین در این دوره نوازنده هایی که کمانچه را به عنوان ساز تخصصی خود انتخاب کرده اند نباید شیوه نوازندگی قدیم را ادامه دهند بلکه بایستی با ریشه در موسیقی اصیل ایرانی دست به نوآوری بزنند.
کوارتت زهی کمانچه توسط گروه کوارتت زهی ایران به همراه کنسرت گروه اشتیاق 7 و 8 شهریور در فضای باز مجموعه فرهنگی نیاوران برگزار می شود.
نظر شما