رنگین کمان مثلث قدرت در پاکستان بدون مشرف

نواز شریف نخست وزیر سابق پاکستان که در یک کودتای آرام و بدون خونریزی توسط ژنرال پرویز مشرف در سال 1999 از قدرت خلع شد و مشرف به مقام ریاست جمهوری رسیده بود شدیدا با اختیارات ریاست جمهوری که انحلال مجلس وعزل نخست وزیررا در اختیار دارد مخالف است.

اگر به طور دقیق به تحولات چند روز اخیر پاکستان نگاه کنیم پی خواهیم برد دلیل اصلی ائتلاف پاکستان برای عبور از مشرف همین اختیارات ویژه در سمت ریاست جمهوری بود. نواز شریف به دنبال یک سمت ریاست جمهوری سمبلیک در پاکستان است . به همین دلیل موافقت خود را با نامزدی آصف علی زرداری از حزب مردم برای ریاست جمهوری به حذف متمم هفدهم قانون اساسی سال 1973 مشروط کرده است.

تحلیل گران مسائل سیاسی معتقدند آینده پاکستان پس از مشرف با رخدادهای جدید روبرو خواهد بود. پاکستان بعد از مشرف از لحاظ امنیتی ، سیاسی و اقتصادی موقعیت های جدیدی را تجربه خواهد کرد.

از سوی دیگر یارگیری طرف های خارجی در پاکستان بعد از مشرف هم رخداد جدیدی است که این فرایند نقش بسزایی در شکل گیری معادله سیاسی در پاکستان دارد . از یک طرف روابط پاکستان با همسایگان خود تحت تاثیر معادله جدید سیاسی قرار خواهد گرفت از سوی دیگر روابط سنتی و تاریخی آمریکا با پاکستان در دوران مشرف استحاله و مقامات آمریکایی تلاش خواهند کرد تا با دخالت در فرایند انتخابات ریاست جمهوری جبهه را به سمت منافع خود تغییر جهت دهند.

با این وجود در بعد داخلی در گام اول نواز شریف در برابر حزب مردم پاکستان در عرصه جدید سیاسی این کشور به دنبال دوستی عنکبوتی با این حزب برای حذف امتیازات ویژه مقام ریاست جمهوری پاکستان است که زمانی این امتیازات بهای سنگینی را بر وی متحمل کرده بود.

 در گام دوم تقسیم مکانهای قدرت در پاکستان بدون مشرف است . به نظر می رسد اگر آصف علی زرداری با ریاست جمهوری سمبلیک موافقت کند و اختیارات این سمت به نخست وزیر منتقل گردد و نواز شریف خود را برای رسیدن به منصب آماده کند ، مثلث ریاست جمهوری ، نخست وزیری و فرمانده ارتش در پاکستان از اهمیت فراوانی در ترسیم سیاست های داخلی و خارجی برخوردار است . بدین ترتیب شکل گیری فرایند فوق بعد از مشرف در پاکستان طرف های خارجی را ملزم می کند به دنبال یارگیری جدید در این کشور باشند.

در بعد خارجی نیز کشورهای غربی به خصوص ایالات متحده آمریکا با نفوذ در لابی های داخلی احزاب سیاسی پاکستان خط مشی خود را در جریان های سیاسی این کشور در هنگام انتخابات تزریق خواهند کرد تا بتوانند با روی کار آمدن مهره های طرفدار خود منافع طولانی مدت کشورشان را صید کنند.

نکته پایانی اینکه تحولات جدید پاکستان بدون مشرف تحولاتی رنگین کمانی خواهد بود که ممکن است زمان ظهور و سقوط شکل گیری جریان های سیاسی کوتاه مدت باشد که در صورت اتفاق این فرایند بدون شک پاکستان بدون مشرف با چالشهای اساسی به خصوص امنیتی دست و پنجه نرم خواهد کرد.

........................

علی کرمی