به گزارش خبرنگار مهر، فصل تابستان برای سینمای ایران با اخبار خوشایند و ناخوشایند همراه بود که مروری بر مهمترین آنها می‌تواند دورنمایی از تصویر سینمای ایران را در پایان نیمه اول سال ترسیم کند.
تابستان برای حوزه فرهنگ و هنر به ویژه سینما از مقاطع تعیین‌کننده و پررونق است. تعطیلی سه ماهه مدارس و افزایش اوقات فراغت خانواده‌ها می‌تواند گزینه سینما رفتن و فیلم دیدن را برای جمع خانواده پررنگتر کند و حتی آمار سینماروها را به ویژه در تهران که میزبان میهمانان شهرستانی است، بالا ببرد.
اولین حضور رسمی برج میلاد در دوازدهمین جشن سینمای ایران
هر چند به طور معمول بهار با تعطیلی نوروزی و تعویق در آغاز به کار بسیاری از مراکز و نهادهای مرتبط با قانونگذاری در سینما همراه است، اما فصل تابستان چنین بهانه‌ای برای کمرنگ شدن فعالیت‌های این حوزه ندارد و علاوه بر پیگیری پروژه‌های کلید خورده در بهار، خود یک نقطه‌گذاری زمانی خاص برای آغاز به کار بسیاری از فیلم‌های سینمایی است.
با توجه به همه وجوهی که سه ماه گرم تابستان می‌تواند برای مخاطبان، هنرمندان، سینماگران و سینمای ایران به ارمغان بیاورد، مروری بر برجسته‌ترین اتفاق‌ها و رویدادهای این حوزه می‌تواند اهمیت خاص خود را داشته باشد. بخصوص که با وعده‌های داده شده قرار بود تابستان نقطه تلاقی چند اتفاق مهم هم باشد.
* تابستان 87 همچون تجربه سال‌های گذشته نقشی تأثیرگذار در چرخه فروش و اکران سینماهای تهران داشت. در میان فیلم‌های متعدد که در گروه‌های پنجگانه سینمایی و همچنین گروه تازه تأسیس آزاد به نمایش درآمدند، یک فیلم پیش‌بینی‌ها را به واقعیت بدل کرد و توانست به آمار فروش بالا برسد.
"همیشه پای یک زن در میان است" یازدهمین فیلم کمال تبریزی است که از نمایش در بیست و ششمین جشنواره فجر فروشی بالا برای آن پیش‌بینی می‌شد. این کمدی فانتزی در جشنواره فجر فیلم برگزیده تماشاگران شد، اما در اکران تابستانی خود که از نهم مرداد در گروه سینمایی قدس آغاز شد، پس از 54 روز نمایش در 22 سینما 000/800/906 تومان فروخت.
هر چند فیلم تبریزی نتوانسته در کنار "دایره زنگی"، "توفیق اجباری"، "اخراجی‌ها" و "آتش‌بس" به عضویت باشگاه فیلم‌های یک میلیارد تومانی دربیاید، اما ادامه اکران آن با توجه به از دست دادن سینمای سرگروه، می‌تواند رسیدن به این مرز را محقق کند.
* حضور جهانی فیلم‌ها و چهره‌های سینمای ایران در جشنواره‌های جهانی تابستان را برای این حوزه از فرهنگ و هنر گرم و جذاب کرد. "به همین سادگی" رضا میرکریمی در جشنواره مسکو جایزه جرج طلایی بهترین فیلم و همچنین بهترین فیلم بخش مسابقه از نگاه هیئت داوران منتقدان فیلم روسیه را به خود اختصاص داد.
این فیلم در روزهای پایانی جشنواره دو بار به نمایش درآمد و جلسه مطبوعاتی آن با حضور فیلمساز و هنگامه قاضیانی بازیگر نقش اصلی برگزار شد. سی‌امین جشنواره مسکو از 30 خرداد تا هشتم تیر برگزار شد. "به همین سادگی" از هشتم تا 14 شهریور نیز در بخش مسابقه شانزدهمین جشنواره فیلم وارنا حضور یافت و قاضیانی جایزه بهترین بازیگر زن را از آن خود کرد.
"آواز گنجشک‌ها" در بخش افق و "بودا از شرم فروریخت" حنا مخملباف در بخش چشم‌انداز چهل و سومین جشنواره کارلووی به نمایش درآمدند که از 14 تا 22 تیر برگزار شد. فیلم مجید مجیدی در بخش مرواریدهای زابالتگی پنجاه و ششمین جشنواره سن سباستین که از 28 شهریور تا ششم مهر برگزار شد حضور پیدا کرد و رضا ناجی بازیگر فیلم مورد قدردانی ویژه قرار گرفت.
"آواز گنجشک‌ها" همچنین در بخش غیررقابتی چهلمین جشنواره بین‌المللی آکلند (20 تیر تا ششم مرداد) و سی و هفتمین جشنواره غیررقابتی ولینگتن (28 تیر تا 13 مرداد) در نیوزیلند حضور داشت. همچنین فیلم مجیدی در هجدهمین جشنواره فوکوئوکای ژاپن که از 24 شهریورماه با تمرکز بر سینمای آسیا آغاز به کار کرده نیز به نمایش درآمد.
"اسب دوپا" سمیرا مخملباف در بخش رقابتی پنجاه و ششمین جشنواره سن سباستین برای دریافت جایزه صدف طلایی به نمایش درآمد و موفق شد جایزه ویژه هیئت داوران را به خود اختصاص دهد. این فیلم همراه با "وگاس" امیر نادری در بخش مسابقه جشنواره ونیز هم حضور داشت.
"شیرین" عباس کیارستمی در بخش خارج از مسابقه شصت و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز حضور داشت که از ششم تا 16 شهریور برگزار شد. کیارستمی جایزه افتخار فیلمساز این دوره جشنواره را گرفت که هر سال به استادان به‌گزین دنیای سینما تعلق می‌گیرد.
فیلم‌های "سه زن" منیژه حکمت و "روایت‌های ناتمام" پوریا آذربایجانی در ششمین جشنواره فیلم اروپایی بروکسل به نمایش درآمدند که از هشتم تا 17 تیر در بلژیک برگزار شد. "لالایی‌ها" حکمت و "عروس" مونا زندی حقیقی نیز به یازدهمین دوره بخش عرضه و ارتقا پروژه‌های سینمایی جشنواره فیلم پوسان راه پیدا کردند.
"4+10" مانیا اکبری در برنامه ویژه نمایش فیلم‌های مستقل موسسه لاسید در جشنواره کن 2008 به عنوان فیلم افتتاحیه به نمایش درآمد. فیلم کوتاه داستانی "آرایشگر بغداد" مسعود بخشی نیز در بخش مسابقه "یوزپلنگ‌های فردا" و "سرزمین افسانه" رحیم ذبیحی در جشنواره بین‌المللی فیلم لوکارنو سوئیس حضور داشتند که از ششم تا 26 مردادماه برگزار شد.
"آن سه" نقی نعمتی در جشنواره فیلم تایپه و همزمان در جشنواره گرانادا اسپانیا حضور پیدا کرد که از اول خرداد تا 16 تیر برگزار شد. "برف" آیدا بگیچ جایزه هیئت داوران دومین جشنواره چونگ مورو کره جنوبی را به مبلغ پنج هزار دلار به خود اختصاص داد.
"اتوبوس شب" کیومرث پوراحمد از اول تا هفتم شهریور در نخستین جشنواره فیلم‌های آسیایی خانه آسیا در لندن به نمایش درآمد. این فیلم دو جایزه اصلی بهترین کارگردانی و بهترین بازیگری از نگاه مردم هفدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم خروس طلایی و صد گل چین را به خود اختصاص داد.
"هر شب تنهایی" رسول صدرعاملی نیز در بخش "سینمای دنیا" سی و دومین جشنواره بین‌المللی مونترال که از 31 مرداد تا یازدهم شهریور برگزار شد حضور یافت. این فیلم در هفدهمین جشنواره "خروس طلایی و صد گل" چین که از 19 تا 24 شهریور برگزار شد به نمایش درآمد.
"ژانی گه‌ل" جمیل رستمی در بخش مسابقه اصلی جشنواره بین‌المللی فیلم موندنس به نمایش درآمد که از هشتم تا یازدهم شهریور در ایالت کلرادو آمریکا برگزار شد. این فیلم موفق شد جایزه صلح کلمباین را به خود اختصاص دهد که به فیلم یا فیلمسازانی اهدا می‌شود که مبلغ صلح و ضد خشونت باشند.
"سبز کوچک" غلامرضا رمضانی در دهمین جشنواره بین‌المللی فیلم نوجوانان سئول به نمایش درآمد که از 26 تیر تا اول مرداد برگزار شد. این فیلم همچنین به بخش مسابقه رسمی جشنواره بین‌المللی فیلم "لولا" در نایروبی راه یافت که از 21 تا 26 مردادماه برگزار شد.
"انتهای زمین" ابوالفضل صفاری در پنجمین جشنواره زردآلو طلایی ارمنستان دیپلم افتخار برد و از داریوش مهرجویی با جایزه یک عمر دستاورد حرفه‌ای تقدیر شد. ابوالفضل جلیلی و سعید ابراهیمی‌فر داوران دهمین جشنواره فیلم سینه‌فن اوسیان شدند که 20 تا 30 تیر در دهلی‌نو برگزار شد.
جلیلی همچنین به عنوان رئیس هیئت داوران جشنواره فیلم دوربان آفریقای جنوبی انتخاب شد که دوم تا 13 مردادماه برگزار شد. کامران شیردل به عنوان داور بخش DBA این جشنواره انتخاب شد تا طرح و فیلمنامه‌های بخش مسابقه تولیدات مشترک منطقه‌ای را داوری کند. این جشنواره از 23 تا 30 تیرماه در ارمنستان برگزار شد.
مریلا زارعی جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره "کشتی نوح" شد که در چچن برگزار شد. زارعی این جایزه را برای بازی در فیلم سینمایی "آفتاب بر همه یکسان می‌تابد" عباس رافعی از آن خود کرد و تنها ایرانی حاضر در جشنواره بود که موفق به دریافت جایزه شد.
پستچی سه بار در نمی‌زند
عباس کیارستمی یکی از آثار مهم موتزارت را در جشنواره شعر و موسیقی شهر اکس آن پرووانس روی صحنه برد. این اپرا از 15 تا 29 تیر هشت بار به روی صحنه رفت. کیارستمی در این جشنواره اپرای معروف "زن‌ها همگی همان‌جورند" موتزارت را روی صحنه برد.
* دوازدهمین جشن بزرگ سینمای ایران 25 شهریور با چند روز تأخیر نسبت به زمان برگزاری همیشگی در فضای باز برج میلاد برگزار شد. با تغییر مدیر عامل خانه سینما، علی معلم از دبیری جشن استعفا کرد و امین تارخ به جای وی انتخاب شد. انتشار فهرست نامزدهای جشن هم با داوری شدن چند فیلم بدون پروانه نمایش جنجال‌هایی ایجاد کرد.
از جمله این فیلم‌های می‌توان به "خاک آشنا" بهمن فرمان‌آرا، "کتاب قانون" مازیار میری و "صد سال به این سال‌ها" سامان مقدم اشاره کرد. در نهایت فرمان‌آرا با دریافت تندیس بهترین کارگردانی و "فرزند خاک" با دریافت شش تندیس از جمله تندیس بهترین فیلم و فیلمنامه خوش اقبال‌ترین گزینه در این دوره جشن خانه سینما بودند.
از جشن‌های مرتبط با جشن خانه سینما می‌توان به جشن فیلم کوتاه 27 مرداد، جشن انیمیشن اول شهریور، جشن مستند 13 شهریور، بزرگداشت بهرام بیضایی، جمشید مشایخی، سیف‌الله داد و کاظم فریبرزی 16 شهریور اشاره کرد. در دومین جشن مستقل فیلم کوتاه نخستین نشان جام جهان‌نما از سوی انجمن فیلم کوتاه خانه سینما به عباس کیارستمی اهدا شد.
بیست و دومین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوان از اول تا پنجم تیر در همدان برگزار شد. این جشنواره در هفت بخش رقابتی و 9 بخش غیررقابتی برپا شد و در مراسم پایانی "زمانی برای دوست داشتن" ابراهیم فروزش جوایز اصلی را برد.
* روند صدور پروانه ساخت در سه ماه تابستان روندی رو به رشد داشت که کاستی فصل بهار را تا حدی جبران کرد. "آناهیتا" عزیزالله حمیدنژاد و "زمهریر" به تهیه‌کنندگی سیدضیا هاشمی و کارگردانی علی روئین‌تن، "بیرون آوردن مردگان" به تهیه‌کنندگی محمود فلاح و کارگردانی جواد افشار و "طلا و مس" به تهیه‌کنندگی منوچهر محمدی و کارگردانی همایون اسعدیان از آن جمله‌اند.
"یک چکه باران" مجید جوانمرد، "چینوت" حسن کاربخش، "قبل از دعوت" به تهیه‌کنندگی محمد پیرهادی و کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا، "باغ قرمز" امیر سمواتی، "پای پیاده" به تهیه‌کنندگی علی لدنی و کارگردانی فریدون حسن‌پور و "آرزوهای بایگانی‌شده" به تهیه‌کنندگی مرتضی و کارگردانی مصطفی رزاق‌کریمی دیگر پروانه های ساخت صادر شده هستند.
"طول موج" به تهیه‌کنندگی غلامرضا آزادی و کارگردانی فرامرز شهبازیان، "دلخون" به تهیه‌کنندگی موسسه سوره و کارگردانی محمدرضا رحمانی، "به کبودی یاس" به تهیه‌کنندگی ابراهیم اصغری و کارگردانی جواد اردکانی و "زندگی با چشمان بسته" به تهیه‌کنندگی محمدرضا تختکشیان آخرین گروه پروانه‌های ساخت صادره در تابستان هستند.
* در تابستان چند پروژه به مرحله تولید رسید. سامان سالور ساخت فیلم کوتاه "بازی نهایی" را به سفارش سازمان ملل متحد به پایان رساند. این فیلم درباره دو دختر نوجوان فوتبالدوست است که برای بازی فوتبال دنبال جای مناسب می‌گردند. پروژه ناکام "تردید" واروژ کریم‌مسیحی هم در تابستان وارد مرحله بازفیلمبرداری شد.
دومین فیلم سینمایی امید بنکدار و کیوان علیمحمدی پس از "شبانه" با فهرستی رنگین از بازیگران کلید خورد و "بیست" عبدالرضا کاهانی با حضور بازیگرانی چون پرویز پرستویی، علیرضا خمسه، فرشته صدرعرفایی، مهتاب کرامتی، حبیب رضایی، مهران احمدی و ... و به تهیه کنندگی پوران درخشنده به پایان مرحله فیلمبرداری رسید.
"اخراجی‌ها 2" مسعود ده‌نمکی آخر ماه رمضان با حضور جواد رضویان، شیلا خداداد و مهراوه شریفی‌نیا کلید می‌خورد. امین حیایی، محمدرضا شریفی‌نیا، اکبر عبدی، نگار فروزنده، نیوشا ضیغمی و منوچهر آذر که در "اخراجی‌ها" حضور داشتند نیز در این فیلم بازی می‌کنند.
"پستچی سه بار در نمی‌زند" حسن فتحی نیز در این فصل کلید خورد. این فیلم که در ژانر وحشت تولید می‌شود دومین کار سینمایی فتحی پس از "ازدواج به سبک ایرانی" و جواد نوروزبیگی تهیه‌کننده آن است. "طاووس‌های بی‌پر" جواد مزدآبادی با بازی هنگامه قاضیانی و فریبرز عرب‌نیا نیز وارد مرحله فیلمبرداری شد.
* گمانه‌زنی‌ها برای انتخاب مدیر عامل جدید خانه سینما و جایگزینی محمدمهدی عسگرپور به جای رضا میرکریمی به تحقق پیوست. هیئت مدیره جدید خانه سینما 12 تیرماه در مجمع عمومی این نهاد انتخاب شد و عسگرپور به عنوان رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل، فرهاد توحیدی نایب رئیس، امین تارخ سخنگو و کامران ملکی به عنوان دبیر انتخاب شدند.
* در این فصل چاپ و پخش تصاویر هنرمندان، ورزشکاران و شخصیت‌های فرهنگی برای تبلیغ و معرفی کالا و خدمات ممنوع شد. علیرضا کریمی مدیر کل دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی ارشاد از تمام فدراسیون‌های ورزشی، چهره‌های فرهنگی، ورزشی و فعالان عرصه تبلیغات خواست با رعایت قوانین و ضوابط نسبت به صیانت از حریم فرهنگی ورزشی کوشا باشند.
* گمانه‌زنی کارشناسان و سینماگران برای معرفی نماینده سینمای ایران به هشتاد و یکمین مراسم اسکار به فهرستی چهار فیلمی "آواز گنجشک‌ها" مجیدی، "به همین سادگی" میرکریمی، "اتوبوس شب" پوراحمد و "فرش ایرانی" انجامید و در نهایت فیلم مجیدی با اکران در شهر سلماس توانست حق حضور در اسکار هشتاد و یکم را از آن خود کند.
* آخرین مهلت شرکت در بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر روز پایانی مهرماه اعلام شد. امسال 40 سیمرغ بلورین به برگزیدگان اهدا می‌شود و جز سیمرغ زرین جایزه ویژه سینمای ایران به نگاه ملی، 16 سیمرغ در بخش سودای سیمرغ، هفت سیمرغ در جام جهان‌نما، سه سیمرغ در جستجوی حقیقت و سه سیمرغ بخش جلوه‌گاه شرق به برگزیدگان اهدا خواهد شد.
* تابستان 87 برای اهالی فرهنگ و هنر فصلی غمبار و همراه با از دست دادن چند نفر از بزرگان بود. خسرو شکیبایی بازیگر برجسته سینما، تئاتر و تلویزیون تیرماه بر اثر ایست قلبی درگذشت. او 49 فیلم سینمایی و مجموعه‌هایی چون "خانه سبز"، "سفر سبز"، "مدرس"، "روزی روزگاری"، "کاکتوس" و ... را در کارنامه بازیگری خود داشت.
احمد ابراهیمی فیلمبردار باسابقه سینمای ایران نیز به دلیل نارسایی قلبی دار فانی را وداع گفت. از جمله کارگردانانی که وی با آنها همکاری کرده می‌توان از مرحوم ساموئل خاچیکیان، احمدرضا درویش، مسعود کیمیایی، شاپور قریب، داریوش مهرجویی، محمدرضا اصلانی، سهراب شهید ثالث و ... نام برد.
عبدالحسین اسکندری مجری و سردبیر رادیو و تلویزیون به علت ابتلا به سرطان کبد در 52 سالگی درگذشت. آن مرحوم که در رشته ارتباطات از فرانسه فارغ‌التحصیل شده بود، در اواخر عمر ساخت و اجرای برنامه‌هایی در رادیو پیام، رادیو تهران و رادیو گفتگو را انجام می‌داد.
خداحافظی دوستداران با خسرو شکیبایی
مهرداد فخیمی فیلمبردار برجسته سینمای ایران به دلیل بیماری ریوی در 69 سالگی درگذشت. او به عنوان فیلمبردار با بهرام بیضایی، علی حاتمی، محسن مخملباف، محمدرضا هنرمند، ابوالحسن داودی، شهرام اسدی و... همکاری کرده و برای فیلمبرداری "مسافران" برنده سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجر شده بود.
رضا آقاربی نیز پس از 25 سال حضور در عرصه سینما، تئاتر و تلویزیون در سن 50 سالگی به دلیل ایست قلبی از دنیا رفت.جواد خدادادی که با مجموعه پربیننده "آینه" در اوایل دهه 60 به چهره‌ای محبوب تبدیل شد، به دلیل عارضه قلبی در آلمان از دنیا رفت. خدادادی علاوه بر حضور روی صحنه تئاتر، در مجموعه تلویزیونی "ازدواج پرماجرا" هم بازی کرده بود.
محسن رسول‌اف، عکاس جوان ایرانی، در سانحه سقوط هواپیمای مسافربری قرقیزستان در بیشکک درگذشت. وی عکاسی چند پروژه سینمایی چون "آتش سبز" محمدرضا اصلانی و "لالایی‌ها" منیژه حکمت را در کارنامه خود داشت. عطاءالله کاملی دوبلور قدیمی نیز پس یک دوره بیماری دار فانی را وداع گفت.
نظر شما