۲۰ مهر ۱۳۸۷، ۹:۱۷

اگر طبق خواسته منتقدان فیلم بسازم سقوط می‌کنم

اگر طبق خواسته منتقدان فیلم بسازم سقوط می‌کنم

ابراهیم حاتمی‌کیا در نشست رسانه‌ای فیلم سینمایی "دعوت" این اثر را متعلق به سینمای خود دانست و از منتقدانش خواست وی را به این شکل که هست بپذیرند و قصد تبدیل او به فیلمساز ذهنی خود را نداشته باشند.

به گزارش خبرنگار مهر، حاتمی‌کیا که همراه عوامل تولید "دعوت" در جمع خبرنگاران حاضر شده بود، درباره تولید فیلم گفت: اوایل سال 1386 تحقیقات در مورد موضوع سقط جنین را برای ساخت یک فیلم سینمایی به گروهی محقق واگذار کردیم. تحقیقات میدانی از جنبه‌های حقوقی و اجتماعی انجام شد و اصل آن رسیدن به قصه‌های اولیه بود. در این زمان بود که چیستا یثربی به ما پیوست و به دلیل نزدیکی دیگاهمان احساس کردم بهتر است کار نگارش را به او بسپارم.

وی با اشاره به اینکه فیلمنامه یثربی شامل هفت قصه بود که شش قصه آن تولید و هنگام تدوین پنج اپیزود شد افزود: دلیل حذف اپیزود دختر دانشجو به متن، بازی‌ها و حتی کارگردانی آن مربوط بود که چندان به نظرم موفق از آب درنیامد. ضمن اینکه ما باید فیلم را در مدت زمان معقول فیلم سینمایی حدود 100 تا 110 دقیقه جمع می‌کردیم. در این شرایط باید یک اپیزیود قربانی می‌شد که با توجه به دلایلی که برشمردم، این اپیزود را از فیلم حذف کردیم.

کارگردان "دعوت" درباره چگونگی چینش اپیزودها به خبرنگار مهر گفت: دغدغه ما این بود قصه‌ها به گونه‌ای در کنار هم قرار بگیرند که هماهنگی داشته باشد. برای رسیدن به چینشی درست از اقشار مختلف دعوت کردیم تا در قالب نمایش‌های خصوصی به دیدن فیلم بنشیند. برای این دو گروه، دو ترکیب از این چیدمان اپیزودها را به نمایش گذاشتیم که در نهایت آنچه روی پرده رفت مورد تایید ما بود.

وی همچنین درباره اسامی اپیزودها که در طول فیلم از ذکر آن خودداری شده گفت: احساس کردم این شکل کار باعث مقطع شدن فیلم می‌شود و یک پیکره بودن فیلم از دست می‌رود. این عنوان‌بندی موجب می‌شد تا ساختاری که قصد داشتیم یکدست باشد از بین برود و مخاطب بین داستان‌ها فاصله احساس کند.

حاتمی‌کیا در پاسخ به این پرسش مهر که شخصیت‌های زن "دعوت" از زنانی مانند فاطمه در "آژانس شیشه‌ای" فاصله گرفته و آن قدرت و اقتدار در آنان دیده نمی‌شود، گفت: به هر حال شخصیت‌های زن "دعوت" در شرایط بسیار ویژه قرار می‌گیرند. آنها با مشکلی ناخواسته مواجه می‌شوند که برخورد قدرتمندانه با آن بسیار دشوار است. البته شخصیت‌های "دعوت" نیز از خود اقتدار نشان می‌دهند.

این فیلمساز ادامه داد: نه در آن فیلم‌ها و نه در "دعوت" نمی‌خواستم در دفاع از موقعیت زنان فیلم بسازم. در مورد فاطمه همسر حاج کاظم "آژانس" که حضور فیزیکی بسیار کمی در فیلم داشت، به هر حال موقعیت به گونه‌ای بود که حتی با یک نامه توانست قدرت خود را بنمایاند. نوع فیلم آنگونه می‌طلبید. زنان "دعوت" برای به دست آوردن آنچه می‌خواهند مقاومت می‌کنند و می‌جنگند. حالا می‌تواند مقاومت آنها از جنسی متفاوت با مقاومت زنان دیگر فیلم‌هایم باشد.

محمد پیرهادی، تهیه‌کننده فیلم سینمایی "دعوت" نیز در این زمینه گفت: دیگر در این دوره وضعیت زنان نسبت به زمانی که فیلم "آژانس شیشه‌ای" ساخته شد تغییر کرده است. نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم حاتمی‌کیا همان شخصیت‌ها را در فیلم‌هایی که در نیمه دهه 80 می‌سازد قرار بدهد.

حاتمی‌کیا "دعوت" را فیلمی اخلاقگرا دانست و گفت: چندان مایل نیستم کودکان به تماشای این فیلم بنشینند و مایل بودم در تبلیغات آن ذکر می‌شد فیلم برای بالای 18 سال است. اما چون این کار را فریدون جیرانی برای یکی از فیلم‌هایش کرده و وجهه تبلیغاتی بدی گرفته بود، از آن صرف نظر کردم. گرچه معتقدم "دعوت" بسیار پاستوریزه‌تر از برنامه‌های تلویزیون جمهوری اسلامی ایران است و می‌توان آن را فیلمی اخلاقگرا دانست.

کارگردان "دعوت" درباره دوری از سینمای جنگ و انتقاد برخی منتقدان از این رویکرد گفت: من در هیچ مقطع بر تعریف و تمجیدهای منتقدان از فیلم‌هایم تکیه نکرده‌ام. برخی فیلمسازان به این شکل ارتفاع  گرفته و وقتی هم منتقد آنها را رها کرده زمین خورده‌اند. اما من هیچگاه با هیچ منتقدی رابطه نزدیک ایجاد نکردم. در دوره‌ای با مسعود فراستی کار می‌کردم و پس از مدتی او چوب تکفیر را بر فیلم‌های من زد. اما هیچیک از اینها اهمیتی برایم نداشت.

وی ادامه داد: دنیای فیلم‌های من همواره متعلق به خودم بوده و تحت تاثیر حرف کسی جهت کارم را عوض نکرده‌ام. من زاییده تفکر دوستان منتقد نبوده‌ام. از دوران "از کرخه تا راین" برخی انتقاد را به فیلم‌هایم شروع کردند. "آژانس شیشه‌ای" هم مخالف‌های مدنی بسیاری داشت. فراستی نیز در تلویزیون وقتی حرف سینمای جنگ می‌شد پای "آژانس" را وسط می‌کشید و آن را ضعیف می‌دانست. در حالی که مطمئنم تماشاگران میلیونی تلویزیون همه مخالف نظر او بودند.

حاتمی‌کیا با اشاره به اینکه 13 فیلم درباره جنگ ساخته گفت: 13 فیلم درباره لایه‌های مختلف سینمای جنگ ساخته‌ام و متاسفم که همچنان از من به عنوان سردار سینمای جنگ یاد می‌شود. هنوز نام فیلمسازی که اسم او پررنگتر از من در سینمای جنگ باشد ظاهر نشده و این مسئله برایم تاسف‌برانگیز است. البته فیلمسازی مانند محمدعلی آهنگر با نگاهی تازه که به سینمای جنگ دارد امید ورود نسلی تازه را به این سینما به وجود می‌آورد.

وی "دعوت" را فیلمی شخصی دانست و افزود: من سراغ موضوع‌هایی می‌روم که رنگ و بویی از من داشته باشند و نمی‌توانم طبق خواسته منتقدان مسیرم را در سینما تغییر دهم. منتقدانی که واقعاً چیزی غیر از تصویر خود در آینه نمی‌بیند و با چشمان کور به سالن سینما می‌روند. من در "دعوت" خطر کردم و پنج قصه را کنار هم قرار دادم به گونه‌ای که مخاطب زمان اتمام فیلم با تامل و سکوت همچنان روی صندلی می‌نشیند. من خودم را آدمی حکیم ندیدم که بخواهم درباره سقط حکم صادر کنم.

این فیلمساز "دعوت" را از آن خود دانست و گفت: این نظر برخی منتقدان است که "دعوت" را متعلق به سینمای من نمی‌دانند. این فیلم از آن من است. من حق دارم سراغ هر موضوعی که دوست دارم بروم و نباید برای آن به کسی جواب پس بدهم. من ابراهیم حاتمی‌کیا "دعوت" را ساخته‌ام و نمی‌خواهم پشت مخاطب باشم. من تمام تلاشم را می‌کنم به آنچه در ذهن دارم وفادار باشم.

حاتمی‌کیا در پایان تاکید کرد اگر طبق خواسته منتقدان فیلم بسازد آینده‌ای خوشایند نخواهد داشت و دچار سقوط می‌شود: من قبله خودم را می‌شناسم و قطب‌نمایم را در دست دارم تا مسیر فیلمسازی‌ام را طبق نظر خودم تشخیص دهم و پیش بروم. 

کد خبر 762699

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha