سمندر لرستان در معرض نابودی/ سمندر ایرانی اروپایی می شود

به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، سمندر کوهستانی لرستان نام گونه ای است بسیار زیبا که با طول 14 سانتی متر در نزدیکی شهبازان لرستان زیست می کند. سمندری که بر پشت خود خالها یا نوارهای زرد یا نارنجی چشمگیر روی زمینه قهوه ای دارد که شاید بتوان گفت زیبایی بیش از حد این موجود موجب مظلوم واقع شدن آن شده است.

صید بی رویه این گونه اندمیک ایرانی باعث شده است که این گونه بی نظیر لرستانی به شدت در معرض انقراض قرار بگیرد و بیان این موضوع تلخ که محیط زیست ایران به زودی سمندر لرستانی خویش را برای همیشه از دست می دهد بسیار وحشتناک و تاسف آور است.

این در حالی است که بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی برای تکثیر و پرورش سمندر لرستان هزینه های بسیار زیادی انجام می دهند. بنابر گزارشی دولت آلمان برای تحقیق و تکثیر این گونه اصیل ایرانی میلیونها دلار به آزمایشگاه ها و دانشگاه های خود کمک کرده تا استادان و دانشجویان کشورش بتوانند با خیالی آسوده روی این گونه با ارزش کار کنند و باید با تاسف گفت که در حال حاضر این گونه زیبا و کم نظیر در برخی کشورهای اروپایی و آسیایی بین 400 تا 900 دلار دست به دست می شود.

حراج میراث طبیعی ایران: سمندر لرستانی تنها 100 تومان!

یک کارشناس ارشد بیوسیستماتیک جانوری در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد اظهار داشت: سمندر لرستان منحصر به فرد ایران است و در نواحی کوهستانی زیست می کند.

فرهنگ ترکی با بیان اینکه این جانور زیبا از جمله دوزیستان محسوب می شود، یادآور شد: تا چند سال پیش تعداد زیادی از این گونه بی نظیر از ایران خارج می شد به طوری که در سال گذشته تعداد زیادی از این افراد دستگیر شدند.

وی استفاده نابجا از این گونه نایاب در مناطق بومی لرستان را از دیگر دلایل انقراض این جانور دانست و عنوان کرد: برخی از مردم به وسیله گونی به جان این موجود خوش آب و رنگ می افتند و با جمع آوری تعداد زیادی از آنها، سمندر لرستانی را به قیمت 100 تومان! برای استفاده در جشن های سال نو می فروشند.

انقراض سمندر لرستان نزدیک است

مسئول مرکز تحقیقات اکولوژی و خزنده - دوزیست شناسی لرستان همچنین تغییرات آب و هوایی را از دیگر دلایل انقراض این گونه عنوان کرد و افزود: طبق پیش بینی هایی که در این مرکز انجام داده ام انقراض سمندر لرستانی در طول دهه آینده حتمی خواهد بود.

ترکی با اشاره به مطالعاتش پیرامون تولید مثل و تکثیر این گونه نادر، یادآور شد: متاسفانه این گونه ها به دلایل متعدد از جمله عوامل طبیعی و انسانی به سن تولید مثل نمی رسد که این امر موجب کم شدن تراکم آنها در طبیعت شده است.

وی با بیان اینکه سن تولید مثل این گونه ها بین 5 تا 7 سال است، خاطر نشان کرد: در خشکسالی های اخیر این گونه ها حتی در منبع شان نیز به ندرت یافت شدند و این امر تاثیر وحشتناکی بر حیات این جانور نهاد و موجب از بین رفتن تعداد زیادی از آنها شد.

این محقق و پژوهشگر لرستانی ادامه داد: این دوزیستان در لرستان بیشتر در نواحی خرم آباد و دورود و آبشارها زندگی می کنند که خشکسالی های اخیر و کاهش سطح آبها موجب شد تعداد زیادی از این گونه کم نظیر تلف شود.

سمندر لرستانی اروپایی می شود!

ترکی با تاکید بر اینکه اگر وضعیت به صورت کنونی ادامه پیدا کند دیگر امیدی به ادامه نسل سمند لرستانی نسیت، یادآور شد: در حال حاضر در اروپا دارند برای سمندر لرستانی زیستگاه درست می کنند.

وی ادامه داد: اگر محیط زیست در این زمینه کاری انجام ندهد باید شاهد ظهور و احیا سمندر لرستانی در اروپا باشیم.

تهدیدات انسانی متوجه سمندر لرستان وحشتناک تر از تغییرات آب و هوایی است

مسئول مرکز تحقیقات اکولوژی و خزنده - دوزیست شناسی لرستان با تاکید بر اینکه تهدیدات انسانی که متوجه این گونه است بسیار وحشتناک تر از تهدیدات آب و هوایی است، بیان داشت: در حال حاضر سمندر لرستانی در بازرهای جهانی به قیمت 350 تا 750 دلار معامله می شود و این در حالی است که در ایران این موجود بی نظیر را به قیمت 100 تومان می فروشند.

ترکی با اشاره به اینکه برخی از ساکنان اندیمشک که با قطار وارد لرستان می شوند سمند لرستان را گونی گونی می گیرند، ابراز تاسف کرد: این گونه به راحتی توسط مردم بومی منطقه گرفته می شود و سپس در آکواریوم های خانگی و یا روی سفره هفت سین سال نو گذاشته می شود!

وی با اشاره به تلقی مردم بومی منطقه از این گونه بی نظیر و در معرض انقراض، عنوان کرد: متاسفانه مردم نام این موجود تلقی مردم منطقه از سمندر لرستان: مارمولک رنگی!
 
د زیبا را "مارمولک رنگی" گذاشته و در حق گونه ای که در لیست قرمز سازمان محیط زیست جهانی قرار دارد به طور وحشتناکی برخورد می کنند.

این پژوهشگر و محقق برجسته لرستانی با تاکید بر اینکه تاکنون طرح های زیادی برای احیا و جلوگیری از انقراض سمند لرستانی ارائه داده که مورد تصویب سازمان حفاظت از محیط زیست قرار نگرفته است، خاطر نشان کرد: با توجه به تحقیقاتی که انجام داده ام می توان تحت شرایط آزمایشگاهی این گونه را تکثیر و به تولید مثل برسانیم که هنوز این ایده با توجه به کمبود امکانات کاربردی نشده است.

به هر حال به نظر می رسد با توجه بیشتر به این گونه بینظیر و اطلاع رسانی پیرامون اهمیت آن باید قدم های بیشتری برای حفظ سمندر لرستانی برداشته شود وگرنه روزی با دیدن این موجود زیبا در دیگر کشورهای اروپایی تنها افسوس خواهیم خورد.