بنیاد تمدن غرب بر فلسفه جدید استوار است

به گزارش خبرنگار مهر، در نشستی که پیرامون نقد و بررسی مجموعه "رهیافتهای فکری فلسفی معاصر در غرب" ، عصر دیروز 12 آذر ماه با حضور دکتر حسین کلباسی اشتری و کریم مجتهدی برگزار شد، در ابتدا دکتر حسین کلباسی از باب یک معلم فلسفه میان غرب‌شناسی و شرق‌شناسی وجه تمایز قایل شد و اظهار داشت: امروز، روشهای سنتی شرق‌شناسی زایل شده و حوزه‌های تازه‌ای گشوده شده است.

وی واژه شرق‌شناسی  Orientalism را با قدمتی 400 ساله دانست و اینگونه بیان کرد که شرقی که 4 قرن نزد غربیان قدمت دارد، این قدمت فقط حیثیتی یا فرهنگی یا تاریخی نیست بلکه شرق‌شناسی با برخی اغراض سیاسی گره خورده و پیوند زده شده است. با این همه سنتهای غربی در شرق، هنوز به یک استنتاج قطعی نرسیده‌اند.

وی در ادامه، غرب‌شناسی را به عنوان یک رشته یا تخصص دانشگاهی در آغاز راه دانست و کتاب دکتر مجتهدی را در زمینه آشنایی ایرانیان با سنتهای فکری و فلسفی غرب بسیار روشنگر و جالب توجه دانست.

کلباسی  در پایان گفت :  تلقی ما از غرب ، غرب جغرافیا و سیاسی نیست. غرب ، یک پدیده است. غرب ، پازل و جدول نیست. غرب یک پیکره کلی است. اگر قرار است غرب‌شناسی اتفاق افتد باید از سطحی‌نگری و برداشتهای شتابزده ، فاصله بگیرد و رنگ فلسفه بگیرد. غرب ریشه در تراوشهای فیلسوفان دارد. ریشه‌های نظری و بنیادهای معرفت‌شناختی غرب جدید، از کانت ناشی می‌شود. فیلسوفان، معماران تاریخند و اگر فرهنگ و تمدنی، ریشه فلسفی بگیرد، تداوم بیشتری دارد. 
  
دکتر مجتهدی نیز در ابتدای سخنان خود شرق‌شناسی را گفتگو درباره شرقی‌ها دانست یعنی درباره شرق، قضاوت کردن و آن را بررسی کردن.

وی در ادامه اشاره‌ای داشت به کتاب معروف "شرق‌شناسی" ادوارد سعید (نویسنده فلسطینی‌الاصل ) که شرق‌شناسی را نوعی سبک فکری بر مبنای تمایز شناختی و معرفت‌شناختی بین شرق و غرب اعلام کرده است.

دکتر مجتهدی شناخت غرب از شرق و شناخت احتمالی شرق از غرب را مستلزم قصد و هدفی دانست و سابقه 4 قرنی شرق‌شناسی را نشاندهنده غنای فرهنگهای شرق و از جمله آنها فرهنگ ایران و هوشیاری غربیان دانست.

این استاد فلسفه همچنین به معرفی مجموعه "رهیافتهای فکری فلسفی معاصر در غرب" پرداخت و منظور از کلمه معاصر را در این عنوان، استفاده از منابع و متون در اختیار امروز، دانست. این مجموعه چهار جلدی، غرب را از حیثیتها و رهیافتهای گوناگون بررسی می‌کند؛ همچون حیثیت فرهنگی ، دینی ، اسطوره ای و . . .
 
علی اصغر محمد خانی –مجری نشست – در تکمیل این مباحث گفت : ما غرب را همیشه از نگاه غربیان شناخته‌ایم و هرگز تلاش نکرده‌ایم تا بفهمیم با چه کسانی رو به رو هستیم و اگر بخواهیم مکتبهای غربی را تقسیم‌بندی کنیم، در ابتدای این راه قرار داریم.