وقوف در عرفات؛ تولد دوباره زائران بیت‌الله الحرام

ز‌ئران روز نهم ذیحجه، روز عرفه، مناسک دینی را به جا ‌آورنده و خود را برای دیگر اعمال این ایام آماده می کنند.

صحرای عرفات در 21 کیلومتری شمال مکه واقع شده و تپه کوچکی است که حدود 250 متر از سطح دریا بالاتر و کوهها آن را احاطه کرده اند. در این روز حجاج بیت الله الحرام استغفار می کنند و پاک و عاری از هر گناه می شوند، همچون کودکی که تازه زاده شده است. در این روز صدای دعا و انابه بنده به درگاه احدیت قطع نمی شود و استغاثه بنده از پروردگارش تا عرش می رود.

زائران پس از اقامه نماز ظهر و عصر در عرفات با تأسی به سنت نبوی، رو به قبله می ایستند و تا زمان غروب خورشید این حالت را حفظ و ضمن دعا، به تفکر و تأمل در اعمال خود پرداخته و توبه و انابه سر می دهند.

آنها پس از وقوف در عرفات از طلوع خورشید تا غروب، به سوی مزدلفه برای شب زنده داری رفته و در آنجا بیتوته می کنند و به عبادت و راز و نیاز می پردازند.  آنها نماز مغرب و عشا را در مزدلفه به جا می آورند و تا صبح فردا (عید قربان) شب زنده داری کرده و به دعا و مناجات می پردازند.

زائران خانه خدا 10 ذیحجه بار دیگر به منی باز می گردند تا قربانی کرده، رمی جمرات و مراسم عید قربان را برگزار کنند تا حج آنها کامل شده و نام حاجی را بر خود نهند.

وجه تسمیه آن را چنین گفته اند هنگامی که جبرئیل مناسک را به ابراهیم می آموخت، چون به عرفه رسید به او گفت "عرفت" و او پاسخ داد بلی. از این رو به این نام خوانده شد و همچنین گفته اند مردم از این جایگاه به گناه خود اعتراف می کنند و بعضی آن را جهت تحمل صبر و رنجی می دانند که برای رسیدن به آن باید متحمل شد. چرا که یکی از معانی "عرف" صبر و شکیبایی و تحمل است.

حضرت آدم (ع) در عرفات:
 
بر اساس روایتی از امام صادق(ع)، آدم (ع) پس از خروج از جوار خداوند و فرود به دنیا، چهل روز هر بامداد بر فراز کوه صفا با چشم گریان در حال سجود بود، جبرئیل در روز هشتم ذیحجه آدم را به منی برد، آدم شب را در آنجا ماند و صبح با جبرئیل به صحرای عرفات رفت، جبرئیل به هنگام خروج از مکه، احرام بستن را به او یاد داد و به او لبیک گفتن را آموخت و چون بعد از ظهر روز عرفه فرا رسید تلبیه را قطع کرد و به دستور جبرئیل غسل کرد و پس از نماز عصر، آدم را به وقوف در عرفات واداشت و کلماتی را که از پروردگار دریافت کرده بود به وی تعلیم داد، حضرت آدم تا غروب آفتاب دستش رو به آسمان بلند بود و با تضرع اشک می ریخت، زمانی که آفتاب غروب کرد همراه جبرئیل روانه مشعر شد و شب را در آنجا گذراند و صبحگاهان در مشعر بپا خاست و در آنجا نیز با کلماتی به دعا پرداخت و به درگاه خداوند توبه کرد.
 
حضرت ابراهیم (ع) در عرفات

در صحرای عرفات، جبرئیل، پیک وحی الهی، مناسک حج را به حضرت ابراهیم (ع) نیز آموخت. 

پیامبر اسلام (ص) در عرفات

دامنه کوه عرفات در صدر اسلام محل درس پیامبر اسلام بود و بنا به گفته برخی مفسران آخرین سوره قرآن در صحرای عرفات بر پیغمبر (ص) نازل شد و پیغمبر این سوره را که از جامع ترین سوره های قرآن است و دارای میثاق و پیمانهای متعدد با ملل یهود، مسیحی و مسلمان و علمای آنها است و قوانین و احکام کلی اسلام را در بر دارد، به مردم آموزش داد.