به گزارش خبرگزاری مهر، در این دیدار که با مدیریت سفارت فرانسه - رئیس دوره ای این اتحادیه - و هماهنگی وزارت امور خارجه صورت گرفت، قرار شد هیئت رسانه ای ایران از نزدیک با اعضا و ساختار این اتحادیه از جمله کمیسیون، شورا و همچنین پارلمان آن آشنا شود.
همچنین در این دوره علاوه بر آشنایی، گویا طرف اروپایی بیشتر از این آشنایی ، بر آن بود تا نقطه نظرات جدید خود را به روزنامه نگاران - به عنوان نمایندگان جامعه - در خصوص سیاست های خود در قبال جمهوری اسلامی منتقل کند.علاوه بر دو هدف فوق موارد دیگری نیز در این دیدارها مطرح شد که پرداختن به آن در این مقوله خالی از لطف نیست و آن چالش هایی بود که از دید هیئت ایرانی اتحادیه اروپا را برای تحقق آرمان هایش به چالش خواهد کشید.
هیئت رسانه ای ایران در تمامی دیدارهای خود با این موضوع کنکاش فکری داشت که چشم انداز این اتحادیه چیست؟ وآیا یک واحد سیاسی با جغرافیای فرهنگی بسیار متنوع و منافع گاه متضاد می تواند عینیت یابد یا خیر؟
گرچه از اظهار نظر برخی از سخنرانان و کارشناسان بصورت صریح و برخی مقامات بطور ضمنی و با کمی احتیاط و تامل، چنین بر می آمد که اروپای کنونی تشکلی عجیب و غریب و نقطه آرمانی آن بسیار دور است.
مسئله دفاع و امنیت اروپایی، مسئله تامین امنیت انرژی، ایجاد الگوها و فرهنگ مشترک اروپایی و فراملی و همچنین مشکل تبعیت اروپا از آمریکا در زمینه سیاست خارجی از جمله چالش هایی بود که از سوی طرف ایرانی مطرح شد که در ذیل به اختصار می آید.
الف) دفاع و امنیت ملی
دفاع و امنیت اتحادیه اروپا و اینکه این مجموعه تا چه حد می تواند این مسئله را در خارج از چارچوب ناتو انجام دهد یکی از مباحث مهم بود. هیئت رسانه ای ایران عقیده داشت که تاسیس سامانه موشکی آمریکا در اروپا و همینطور اتکا اروپا به آمریکا برای حل مناقشات منطقه ای و بین المللی ، به نوعی که در بالکان و جنگ صربستان صورت گرفت، می تواند ضعف عمده ای برای این قطب اقتصادی باشد.
نبود ارتش مشترک اروپایی به معنای خاص و وابسته بودن آن به آمریکا و ناتو یکی از ضعف های مهم و قابل تامل در این اتحادیه است. در صورتی که اتحادیه بر آن است تا نقش مهمی را در آینده صلح جهان ایفا کند چاره ای جز اندیشیدن به یک توان و ایجاد ظرفیت امنیتی برای خود ندارد.
البته این امر بدون شک با مخالفت آمریکا مواجه خواهد شد، کشوری که در ابتدا با واحد هویت سیاسی اروپا نیز مخالف بود، اما بعدها با تعدیل این دیدگاه در صدد کنترل این اتحادیه با ابزارهای مختلف برآمد.
ب) تامین امنیت انرژی
از دیگر چالش های اتحادیه اروپا تامین امنیت انرژی برای خود است. این اتحادیه همچنان به لحاظ نفت و گاز وابسته است و واقعیت تلخ تر اینکه ب لحاظ گازی وابستگی انحصاری به روسیه دارد . این واقعیتی است که "هری کوپر" مشاور عالی خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از آن به عنوان یک نقطه ضعف عمده یاد کرد. در صورتی که اروپا نتواند گاز مورد نیاز خود را از منابع گوناگون از جمله خط لوله نوبوکو و وارد کردن ایران به این پروژه تامین کند - مسئله ای که هم اکنون با مخالفت جدی آمریکا رو به رو است - آینده اروپا بلحاظ تامین امنیت انرژِی با چالشی مهم رو به رو خواهد بود.
ج) ایجاد الگوهای مشترک اروپایی و فراملی
در اتحادیه اروپا در شرایط فعلی هنوز شهروندان آن خود را وابسته به ملیت خاص و نه یک هویت جمعی یکسان می دانند. بدتر اینکه در بین مقامات اروپایی آنها همچنان در ابتدای سخنرانی و در هنگام معرفی، خود را وابسته به دولت- ملتی خاص معرفی می کنند. در صورتی که اروپای واحد نتواند در آینده برای خود هویتی مستقل از اعضای تشکیل دهنده تدوین کند، این امر سبب خواهد شد تا شهروندان واحدهای عضو همچنان هویت خود را در معرض تهدید از سوی یک هویت کلی ببینند.
د) تبعیت اروپا از آمریکا در زمینه سیاست خارجی
از دیگر چالش هایی که در راه تجسم واقعی اتحادیه اروپایی وجود دارد و در این سفر مطبوعاتی از سوی نمایندگان رسانه های ایرانی مطرح شد ، تبعیت اتحادیه اروپا از سیاست های آمریکا بود.
گرچه این مسئله با توجه به اختلاف آمریکا و اروپا ( به ویژه اروپای غربی در جنگ عراق) شاید با کمی اغراق از سوی هیئت رسانه ای ایران همراه بود، اما وجود کلی این امر واقعیتی است که نمی توان آن را نادیده گرفت.
اتحادیه اروپا بر آن بود تا به نمایندگان رسانه ای ایران این نکته را القا کند که این تبعیت ناشی از منافع مشترک است اما اختلاف نظر در بین برخی از اعضای اتحادیه اروپا درخصوص برخی سیاست های آمریکا و همچنین اختلافاتی که در بین جناحهای مختلف در دولت-ملت ها در این باره به چشم می خورد ، موارد قابل تاملی هستند که نظر هیئت ایرانی را با واقعیت های ملموس تری از آنچه میزبانان می گفتند همراه می کرد.
به هر حال در صورتی که اتحادیه اروپا بخواهد به اهداف خود جامعه عمل بپوشاند و به گفته برخی کارشناسان آن ، از موجودی عجیب و غریب و یا اتومبیلی بدون مقصد مشخص به موجودی شناخته شده و دارای هویت و همچنین اتومبیلی با مقصد معلوم تبدیل شود ، گزینه ای جز تدوین یک سیاست مستقل و برطرف کردن چالش های فوق ندارد.
نظر شما