روند خروج فارغ التحصیلان از کشور همچنان صعودی است

به گزارش خبرنگار مهر، وقتی از خروج دانش آموختگان دانشگاهها صحبت می شود بسیاری با این نگاه که سرمایه های انسانی کشور با شکایت از وضعیت کمی و کیفی آموزش عالی و مناسب نبودن شرایط برای ادامه تحصیل از کشور خارج شده اند، شروع به انتقاد می کنند و مسئولان نیز در هر فرصتی عملکرد آماری خود را با ارقامی از ظرفیتهای ایجاد شده در مقاطع مختلف تحصیلات دانشگاهی ارائه می کنند تا تلاش خود جهت ایجاد زمینه های مناسب برای کاهش جریان خروج از کشور داوطلبان آموزش عالی را اعلام کنند.

به هر ترتیب چه خروج از کشور دانش آموختگان دانشگاههای ایران به منزله خروج نخبگان، فرار مغزها، از دست دادن سرمایه های انسانی و ... باشد و چه اینکه بگوییم آنها می روند تا پس از ادامه تحصیل در خارج کشور برای خدمت به کشورمان بازگردند و تکنولوژی روز دنیا را با خود به کشور وارد کنند اما بررسی آماری دانش آموختگانی که دانشگاههای کشور را ترک می کنند چندان هم خالی از لطف نیست. هر چند که آمار دقیقی از این دانش آموختگان در دست نیست اما تعداد قابل اعتنایی برای خروج از کشور جهت تایید مدارک تحصیلی شان به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مراجعه می کنند.

یک مقام رسمی در آموزش عالی اطلاعاتی که درباره خروج دانش آموختگان ایرانی از کشور به قصد ادامه تحصیل وجود دارد را به صورت نمودارهایی تنظیم کرده و نسخه ای از آن را در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است. این نمودار نشان می دهد که شیب نمودار خط شکسته بین سالهای 1384 و 1385 بیشتر از سالهای 1383 و 1384 است.

هر چند که تعداد دانش آموختگان دانشگاههای ایران که قصد خروج از کشور دارند سالانه افزایش پیدا می کند اما سرعت رشد این پدیده پس از سال 85 نسبت به سالهای ماقبلش با کاهش روبرو بوده است اما هنوز هم شیب نمودار خط شکسته مثبت و صعودی است یعنی هنوز هم سال به سال باید در انتظار مشاهده افزایش تعداد دانش آموختگانی در کشور باشیم که قصد خروج از کشور را دارند.

دانشگاه صنعتی شریف در زمینه خروج دانش آموختگانش از کشور مورد توجه قرار دارد. بررسی سهم دانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف در آمار خروج دانش آموختگان از کشور، ابعاد مختلف خروج دانش آموختگان از کشور را روشن می کند.      

در سال 1383 حدود 345 دانش آموخته از کشور خارج شده اند که 104 نفر از آنها دانش آموخته دانشگاه صنعتی شریف بوده اند یعنی حدود 30 درصد از دانش آموختگانی که در سال 1383 قصد خروج از کشور داشته اند، دانش آموخته دانشگاه صنعتی شریف بوده اند اما در سالهای آتی فاصله میان تعداد دانش آموختگانی که از دانشگاه صنعتی شریف تصمیم به خروج از کشور گرفته اند با تعدادی که از دانشگاههای کل کشور به این تصمیم روی آورده اند، زیاد می شود.

در سال 1384 حدود 25 درصد از دانش آموختگانی که از کشور خارج شده اند مربوط به دانشگاه صنعتی شریف بوده اند که این درصد در سال 1385 به کمتر از 23 درصد رسیده و در سالهای بعد نیز سهم دانشگاه دانش آموختگان صنعتی شریف در میان دانش آموختگان دانشگاههای کشور کمتر شده است هر چند که این روند کاهشی در حدی است که هنوز حدود 20 درصد کل دانش آموختگانی که از کشور خارج می شوند مربوط به دانشگاه صنعتی شریف می شوند.

نمودار خط شکسته ای که بر اساس (سال - تعداد فارغ التحصیلان خارج شده دانشگاه صنعتی شریف) در دست است نشان می دهد که سرعت افزایش تعداد دانش آموختگانی که سالانه از دانشگاه صنعتی شریف از کشور خارج می شوند خیلی کمتر از سرعت رشد آمار خروج سالانه فارغ التحصیلانی است که از کل کشور برای خروج از ایران اقدام می کنند.

بر طبق این نمودارها از سال 1383 تا پایان 1386 تعداد کل دانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف برابر 6 هزار و 600 نفر بوده و این تعداد در نیمه های سال 1387 برابر یک هزار و 197 اعلام شده است. نمودارهای میله ای که آمار فارغ التحصیلان 5 سال گذشته دانشگاه صنعتی شریف را نشان می دهد حاکی است که تعداد فارغ التحصیلان این دانشگاه یک سیر همواره صعودی بوده به صورتی که به طور متوسط سالانه 200 نفر به تعداد فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف افزوده می شود.

آمارها نشان می دهد که سالانه بین 7 تا 8 درصد از فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف برای ادامه تحصیل از کشور خارج می شوند. با توجه به افزایش سالانه تعداد فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف بنابراین شیب خروج از کشور دانش آموختگان این دانشگاه نیز روندی رو به رشد دارد.

درصد آمار خروج از کشور دانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف نشان می دهد از سال 1383 تا 1385 سالانه حدود 40 نفر به آمار دانش آموختگان این دانشگاه که از کشور خارج می شوند، افزوده می شود. این 40 نفر یعنی 40 درصد دانش آموختگان خارج شده در سال 1383 و نزدیک 20 درصد دانش آموختگان خارج شده در سال 1385. البته تعداد دانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف که در سال 1386 از کشور خارج شده اند فقط 16 نفر بیشتر از این آمار در سال 1385 است.

نمودارها حاکی است تعداد دانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف که تا نیمه های سال 1387 از ایران خارج شده اند حدود 10 نفر از تعداد کل دانش آموختگانی که طی سال 1386 از این دانشگاه قصد خروج از کشور کرده اند، بیشتر است. این 10 نفر حدود 5 درصد از آمار دانش آموختگان خارج شده از کشور این دانشگاه در سال 1386 را تشکیل می دهد.

بر طبق این گزارش، مقام مسئول آموزش عالی که آمارها و نمودارهایی را در اختیار خبرگزاری مهر قرار داد خاطرنشان کرد: آمار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هر چند آمار دقیقی از تعداد دانش آموختگان خارج شده از کشور نیست اما این آمار از این جهت قابل اعتنا است که دانش آموختگانی که قصد خروج دارند یک سلسله اقدامات جهت وثیقه نظام وظیفه و تأئید مدارکشان را توسط وزارت علوم باید انجام دهند.

به گزارش مهر، اظهارات رئیس دانشگاه صنعتی شریف درباره بازگشت قابل توجه فارغ التحصیلان این دانشگاه که به خارج رفته و اکنون در این دانشگاه به تدریس مشغول شده اند نیز حائز اهمیت است. بر اساس اظهارات سعید سهراب پور تعداد قابل توجهی از دانش آموختگان سابق دانشگاه صنعتی شریف پس از تحصیل در دانشگاههای معتبر دنیا اکنون به کشور بازگشته و در این دانشگاه به عنوان استاد مشغول فعالیت هستند.

هر چند که گزارش خبرگزاری مهر درباره خروج دانشجویان به هیچ عنوان نقد یا تایید خروج دانشجویان از کشور نیست اما ضروری است نگاه ویژه ای از سوی مسئولان برای ایجاد شرایط لازم برای بازگشت دانش آموختگان ایرانی دانشگاههای کشور که برای ادامه تحصیل به دانشگاههای مطرح دنیا رفته اند، وجود داشته باشد.