تناقض گویی در مورد محدوده باستانی زرگان / محوطه باستانی نیروگاه می شود

به گزارش خبرنگار مهر در اهواز، سازمان میراث فرهنگی خوزستان به رغم اینکه پیش از این در اظهار نظرهای کتبی خود که برگرفته از نظریات کارشناسی کارشناسان این سازمان بوده بارها بر باستانی بودن این محوطه از دوره اشکانی تا اسلامی تاکید کرده بود در یک چرخش 180 درجه ای به یک باره همراه با تناقض گویی اعلام کرد که این محوطه باستانی نیست.

برخورداری انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان از اسناد و مدارک به دست آمده بر تناقض گویی های سازمان صحه می گذارد.

جمعی از کارشناسان میراث فرهنگی علاقه مند به محیط زیست معتقدند که پژوهشکده باستان شناسی سازمان میراث فرهنگی عجولانه عمل کرده زیرا تنها با انجام 10 روز کاوش و گمانه زنی چهار نقطه که عمق دو نقطه از آنها 50 سانتی متر بیشتر نیست، نتیجه گرفتند که سازه مکشوفه مربوط به دوره پهلوی و فاقد ارزش تاریخی است و محوطه باستانی محدود به همین سازه فاقد ارزش کشف شده است و بر همین اساس قرار است در بخشی از محل محوطه باستانی نیروگاه احداث شود.

ریاست پژوهشکده باستان شناسی پاسخگوی سئوالات باشد

سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان در این زمینه به خبرنگار مهر در اهواز گفت: سازمان میراث فرهنگی در اقدام عجولانه دیگری نیز تصمیم گرفته که مجوز شروع احداث نیروگاه زرگان را صادر نماید و ما به منظور رفع ابهاماتی که در مورد محوطه باستانی پشت نیروگاه زرگان وجود دارد از ریاست پژوهشکده باستان شناسی سئوالاتی داریم که ایشان باید به طور شفاف به آنها پاسخگو باشد.

مجتبی گسهتونی تصریح کرد: یک عکس منتشر شده در رسانه ها از وجود آثار تاریخی در گمانه ای موسوم به ZD خبر داده است در حالیکه مسئولان سازمان میراث فرهنگی و هیئت کاوش مکرر در کلیه مصاحبه ها و خبررسانی های خود تنها از وجود یک سازه خبر داده اند، لیکن با عکس منتشره مشخص شد که علاوه بر سازه مکشوفه در گمانه ZC که در گزارش نهایی ارائه شده به سازمان بر روی نقشه مشخص شده سازه دیگری وجود دارد که آقای فاضلی نشلی یک بار گمانه ZA را مربوط به دوره پهلوی و بار دیگر آن را فاقد ارزش تاریخی اعلام کرده است با این حال مشخص می شود که سازه دومی نیز وجود دارد.
 
سرنوشت سازه دوم چه شده است؟

سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانای خوزستان اظهار داشت: حال این سئوال پیش می آید که چرا سازه دوم ( گمانه ZC ) از دید افکار عمومی پنهان نگهداشته شده است و چرا سازه دوم در گزارش نهایی ارائه شده به سازمان مشخص و اعلام نشده و به واقع این سازه دوم در کجای محوطه قرار دارد و به چه سرنوشتی دچار شده است.

گهستونی تصریح کرد: با توجه به اینکه در گزارش ارائه شده به سازمان گمانه دیگری به عنوان ZC مشخص شده چگونه دو گمانه، یکی دارای آثار تاریخی و دیگری فاقد آثار تاریخی است؟ آیا سازمان میراث فرهنگی با برداشتن تابلوی یک گمانه دارای اثر تاریخی و گذاشتن آن بر روی یک گمانه فاقد آثار تاریخی قصد پنهان کردن یک سازه مهم تاریخی را دارد؟
 
وی تاکید کرد: سازمان میراث فرهنگی در پاسخ به استعلام جناب آقای فاضلی، معاونت طرح و توسعه شرکت صنایع برق و انرژی صبا ، طی نامه شماره 207 /7295 -129 مورخ 12-8-86 با اعلام اینکه تمامی محوطه باستانی است اجرای هرگونه طرح و ساخت و ساز را در محوطه مذکور را ممنوع و غیر مجاز اعلام می نماید.

گهسوتی ادامه داد: پس از اعلام نظر سازمان میراث فرهنگی ظاهرا ابر و باد و مه و خورشید و فلک متحد شده اند تا هر طور شده مجوز ساخت نیروگاه اخذ شود به همین دلیل مشاهده شد که پس از مدتی هیئتی به سرپرستی خانم تراکمی با استقرار در منطقه بررسی دقیق تر محوطه را آغاز نمود که خانم تراکمی در پایان بررسی های خود، وجود چند محوطه عظیم باستانی در محدوده ساخت نیروگاه دوم زرگان محرز و مسلم دانست که آقای دکتر فاضلی نشلی طی نامه شماره 993- 208- 872 مورخ 2-4-1387 با استناد به گزارش باستان شناختی بررسی محدوده نیروگاه زرگان، چهار محوطه 1001- 1002- 1005- 1008 که دارای آثار تاریخی هستند را تاریخی اعلام می کند و عملیات گود برداری و ساخت و ساز در سایر نقاط محدوده نیروگاه را با نظارت کارشناس باستان شناسی بلا مانع اعلام می نماید.
 
گهستونی افزود: ظاهرا نتیجه کار به مذاق بعضی ها در سازمان میراث فرهنگی خوش نیامده و دوباره ابر و باد و مه و خورشید و فلک متحد شده و به کمک مجریان طرح احداث نیروگاه دوم زرگان آمده و پس از آنکه به یکباره و ناگهانی و به طرز عجیبی کلیه آجرها و سفال های اشکانی تا سلجوقی موجود در نیروگاه محو می شود که بعدها معلوم شد عده ای با اجیر کردن چند کارگر و دادن 15 هزار تومان به هر کدام کلیه آجرها و سفال های محوطه را جمع آوری و به دره کم عمقی در نزدیکی محل احداث نیروگاه برده و پنهان کرده اند.

حال این سئوال مطرح است که به راستی چرا سازمان میراث فرهنگی خوزستان هنگامی که عده ای به صورت سرخود و بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی اقدام به جمع آوری آجرها و سفال های تاریخی پراکنده شده بر روی محوطه کردند هیچ اقدام حقوقی انجام نداده است؟  

وی بیان داشت: چگونه است که سازمان میراث فرهنگی بار اول طی نامه دوازدهم آبان ماه سال 1386 تمامی محوطه نیروگاه زرگان را باستانی اعلام کرده و سپس با گذشت 14 ماه این محوطه را به یک سازه با ارزش دوره پهلوی محدود می نماید. با این سردرگمی به وجود آمده به نظر می رسد که پژوهشکده به صلاحیت هیئت باستان شناسی خود نیز شک دارد.

گهستونی تصریح کرد: به واقع اگر کارشناسان هیئت باستان شناسی فاقد تخصص و تبحر لازم در زمینه باستان شناسی هستند که وای به حال ملتی که هویت ، تاریخ و تمدن خود را به دست افرادی فاقد صلاحیت داده و اگر این کارشناسان دارای تخصص و تبحر لازم می باشند کوچک نمودن محوطه عظیم باستانی و محدود نمودن آن به دو نقطه کوچک چه معنایی دارد؟
 
سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانای خوزستان بیان داشت: با توجه به اخبار منتشره در خبرگزاریها و مطبوعات مبنی بر وجود تنها چهار هکتار محوطه باستانی آیا این چهار هکتار کل منطقه زرگان را در بر می گیرد یا صرفا محدود به 45 هکتار محوطه ای است که قرار است نیروگاه بر روی آن ساخته شود؟

وی در پایان خطاب به ریاست پژوهشکده باستان شناسی که آیا در سازمان میراث فرهنگی جزیره ای تصمیم گرفته می شود یادآورشد: موضوع محوطه باستانی نیروگاه زرگان همانند محوطه باستانی هرمز اردشیر در محدوده اهواز فعلی نشان از این واقعیت تلخ دارد که برای حفاظت از تاریخ ، تمدن و فرهنگ با شکوه ایران زمین نباید به کسانی امید بست که پشت درهای بسته تاریخ یک ملت را به مصالحه می نشینند. از آنجایی که آثار و محوطه های باستانی زنجیره ای به یکدیگر متصل هستند انجام کاوش های اصولی باستان شناسی و نجات محوطه باستانی زرگان بخشی از مجهولات را پاسخ می دهد.