دکتر اکبر ایرانی رئیس مرکز میراث مکتوب در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: پایین بودن شمارگان کتاب معلول است و باید دنبال علتهای آن بود. یکی از علتهای پایین بودن شمارگان کتاب کاهش تقاضا در کشور است و کمبود تقاضای کتاب موجب شده تا ناشران از ترس فروش نرفتن آثارشان شمارگان کتاب را کاهش دهند.
وی آمار پایین کتابخوانی در کشور از علتهای دیگری دانست که ریشه در مشکلات تربیتی دارد و باید ریشه‌های آن را در خانواده و آموزش و پرورش جستجو کرد و افزود: تا زمانی که این دو نهاد اجتماعی کودکانی علاقمند به کتابخوانی پرورش ندهند نباید انتظار داشته باشیم تقاضا برای کتاب افزایش یابد.
ایرانی در ادامه مشکلات اقتصادی مردم را از دیگر عوامل موثر در نبود علاقه به کتابخوانی خواند و خاطرنشان کرد: گران بودن بهای کتاب و دغدغه اقتصادی مردم موجب شده مردم به کتابخوانی کمتر گرایش داشته باشند.
ضعف اطلاع رسانی در معرفی کتاب
وی ضعف اطلاع رسانی در حوزه نشر را از دیگر علتهای پایین بودن شمارگان کتاب خواند و تصریح کرد: با وجود آنکه امکانات زیادی چون اینترنت و مطبوعات در اختیار ما وجود دارد اما کسانی که توانایی و تبحری در معرفی کتاب دارند وجود عده قلیلی هستند بنابراین برای افزایش شمارگان کتاب باید حوزه اطلاع رسانی را هم آسیب شناسی کنیم.
ایرانی ادامه داد: در سالهای اخیر صدا وسیما و مطبوعات تلاش زیادی برای معرفی کتاب می‌کنند اما همه این اقدامات باید با یک سیستم هماهنگ و شیوه مخاطب شناسانه همراه شود و افزایش شمارگان کتاب شاخصی است که نشان دهنده افزایش کتابخوانی در جامعه است اما افزایش فروش کتابهای تستی و کاهش فروش کتابهای آموزشی در کشور نشان می‌دهد که جامعه ما از این رهگذر دچارآسیب جدی شده است.
رئیس مرکز میراث مکتوب در ادامه پیشرفت جامعه را در گرو تربیت مردم شیفته کتاب خواند و افزود: باید پژوهش گسترده‌ای درباره قوه کتاب شناسی مخاطبان، نحوه ارتباط ناشران با مخاطبان، آمار کتاب فروشیها در کشور و آمار صدور مجوزانتشار کتاب انجام شود تا در مرحله بعد بتوان بر اساس آن برنامه ریزی کرد.
امنیت خاطر ناشران را فراهم کنیم
وی در واکنش به پیشنهاد برخی مبنی بر اینکه بیمه کتاب راهکار مناسبی برای خروج از بحران شمارگان کتاب است گفت: باید این طرحها از سوی کارشناسان بررسی شوند اما با طرح چنین راهکاری این سوال پیش می‌آید که آیا می‌توان آثاری را که حاصل ذوق و اندیشه و هنر انسانها است بیمه کرد. فکر نمی‌کنم بیمه بتواند نقشی در افزایش شمارگان داشته باشد. آنچه برای ناشر اهمیت دارد ایجاد امنیت خاطر است و اگر این امنیت خاطر فراهم شود بهترین بیمه برای وی به شمار می‌آید.
ایرانی در ادامه دیگر مشکل پایین بودن شمارگان کتاب را افزایش هزینه انبار(هزینه فایده) برای ناشر خواند و افزود: زمانیکه کتاب فروش نمی‌رود ناشر ناچار است بخشی از درآمد فروش کتاب را به نگهداری کتابهای فروش نرفته اختصاص دهد به همین دلیل زمانی که هزینه انبارداری افزایش می‌یابد ناشر ناگزیر است شمارگان کتاب را کاهش دهد.
رئیس مرکز میراث مکتوب ادامه داد: یکی از مهمترین آسیبها همین افزایش هزینه انبار است. ناشر اگر امنیت خاطر داشته باشد و مطمئن باشد که کتابهایش فروش می‌رود بدون تردید شمارگان کتاب را افزایش می‌دهد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: آخرین راهکار در این حوزه شناسایی موانع ترویج و فروش کتاب است وقتی موانع شناسایی شود ما می‌توانیم فرهنگ مکتوب را مدیریت کنیم.
نظر شما