به گزارش خبرگزاری مهر، جشن های سال نو و نوروز ایرانی جشن هایی هستند که در بین بسیاری از ملت های آسیای میانه از جایگاهی ویژه برخوردارند.
این جشن ها به سبب مصادف شدن آن با آغاز بهار و همچنین به سبب ارتباط آن با طبیعت از ویژگی های خاصی برخوردار است. مردم این مناطق نوروز را بیشتر در دامان طبیعت سپری می کنند.
جشن نوروز در ترکمنستان
در ترکمنستان طبق رسم قدیم و جدید، دوبار در سال جشن نو گرفته می‌شود. یکی از این جشن‌ها با استناد به تقویم میلادی که به تائید سازمان ملل رسیده به عنوان جشن بین المللی (سال نو) شناخته می‌شود و دیگری برگزاری عید نوروز به نشانه احیای دوبارهٔ آداب و رسوم دیرینه مردم ترکمنستان است.
عید نوروز در ترکمنستان جشن کشاورزانی است که آذوقه مردم را تامین می‌کنند و به همین دلیل کشاورزان دامنه‌های کوه "کپت داغ" و کناره‌های آمودریا با عظمت خاصی نوروز را جشن می‌گیرند. به اعتقاد مردم ترکمنستان، زمانی که جمشید به عنوان چهارمین پادشاه پیشدادیان بر تخت سلطنت نشست، آن روز را نوروز نامید.
پس از استقلال کشور ترکمنستان رییس جمهوری این کشور به منظور احیای رسم دیرین کشور که از نسلهای پیش وجود داشته، سال نو را «نوروز» اعلام نمود و هرساله در 21 مارس، این روز جشن گرفته می‌شود. و عید نوروز به عنوان جشنی ملی به رسمیت شناخته شد واکنون همه مردم از هفت تا هفتاد ساله از چگونگی مراسم این جشن مطلع هستند.
مردم ترکمنستان دراین ایام با پختن غذاهای معروف نوروزی مانند: نوروز کجه، نوروز بامه، سمنی (سمنو) و اجرای بازی‌های مختلف توسط جوانان ترکمن حال وهوای دیگری به این جشن می‌‌دهند.
در ایام نوروز مسابقات مختلفی در ترکمنستان برگزار می‌شود که می‌توان به مسابقات اسب دوانی، کشتی، پرش برای گرفتن دستمال از بلندی اشاره نمود.
دید و بازدید از یکدیگر در ایام نوروز در میان مردم ترکمن از جایگاه و منزلت خاصی برخوردار می‌‌باشد.
در موقعیت فعلی که کشور ترکمنستان در صدد احیای دوباره آداب و رسوم قدیمی‌می‌باشد، برگزاری عید نوروز به عنوان جشن ملی در این کشور نشان از توجه مقامات ترکمنستان به این امر دارد.
نوروز در ازبکستان
مردم ازبکستان پس از فروپاشی شوروی ( ۱۹۹۱میلادی) و از بین رفتن نظام سوسیالیستی، ۲۱مارس میلادی هرسال مصادف با اول فروردین ماه هجری خورشیدی را به عنوان عید نوروز، جشن می‌گیرند.
آنان همانند مردم سایر کشورهای آسیای میانه نوروز را با حضور در پارکها و مراکز فرهنگی به شادمانی پرداخته و پس ازآن با پوشیدن لباسهای سنتی به دیدار بزرگترهای خود رفته و به یکدیگر شادباش می‌گویند. اقوام مختلف ازقبیل تاتارها، آذریها، روسها و ... نیز در کنار ازبکها با برگزاری جشنهای سنتی نوروزی جلوه خاصی به این عید باستانی می‌بخشند.
نوروز در بین ازبک ها از خانه تکانی آغاز می گردد. زنان و دختران وسایل خود را از خانه ها بیرون آورده و آن را در آفتاب پهن می کنند تا بوی آفتاب نوروزی به خانه و کاشانه آنها دمیده و هوای آن را گوارا سازد. بعضا هر طبق، بشقاب و یا کوزه و کاسه شکسته خود را دور افکنده دیگ ها را از آب باران فروردین پر می کنند تا باشد که تمام سال رزق خانواده آنها فراوان و پر و پیمان باشد.
آنها از شیره گندم نو رسته به طور دسته جمعی و با سرود و ترانه سمنک های تنوری می پزند. مردم ازبک نوروز را با عبور لک لک ها تشخیص می دهند و بعضی ها فال پرنده می بینند و پیشگویی ها می کنند.
در این روزها دختران قفلها را به اشخاص معتبر و سیراولاد ( دارای فرزند زیاد) می دهند که بگشایند تا بختشان گشاده گردد. زنهای بی فرزند برای حامله شدن بر لب آب روان می نشینند و کلوخ در آب می اندازند و دعا می کنند. جوانان در زمین های چمن کشتی گیری می کنند و در بزکشی ها شرکت می ورزند.
اسلام کریم اف رئیس جمهوری این کشور در یکی از پیام های نوروزی خود خطاب به مردم گفت:"در نوروز نیرویی نهفته است که هر انسان را با هر گرایش دینی و ملیت نسبت به هم متحد و مهربان" می‌کند.
عید نوروز از چنان جایگاه ویژه‌ای در ازبکستان برخوردار است که دولت به مناسبت این عید، یک روز را در این کشور تعطیل رسمی اعلام کرده است.
پرفسور "شوکت عثمان اف" استاد زبان فارسی دانشگاه تربیت معلم نظامی گنجوی می‌گوید: نظام سوسیالیستی می‌خواست قداست و طراوت اسلام را از بطن جامعه ملل آسیای مرکزی بزداید، اما مردم با وجود بیش‌از ۷۰سال تلاش دین زدایی از سوی حزب کمونیست و ممانعت‌های وحشتناک پلیسی از دین جدا نشدند.
"رحمان علی‌اف" یکی از شهروندان ازبک با اشاره به اهمیت آداب و رسوم سنتی می گوید: قوانین و آداب سنن گذشته در هر سرزمین و هر کشوری که باشد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. وی گفت: یکی از این آداب و سنن گذشته احترام به بزرگترهاست که در اولین روز عید نوروز کوچکترها به احترام بزرگترها به دیدارآنها می‌روند.
به گفته وی عیدنوروز در همه کشورهای آسیایی برگزار می‌شود و این‌امر باعث انسجام و همبستگی ملتهای این منطقه می‌شود.
نظر شما