امروزه شاهد افزايش آسيبهاي اجتماعي در بخشهاي مختلف مانند كودك آزاري ، همسرآزاري، خشونت عليه زنان، دختران فراري ، زنان خياباني و.. .در جامعه هستيم و در تمامي آنها مشاهده مي شود كه نهادهايي مانند بهزيستي ، شهرداري، نيروي انتظامي و.. . وظيفه جمع آوري وساماندهي آنها را به عهده مي گيرند اما چون يك نهاد به عنوان برنامه ريز و سياست گذار ، متولي اين كار نيست بنابراين به جاي اينكه هر روزه شاهد كم شدن وجلوگيري از آسيبها باشيم ، با افزايش آنها مواجهيم
تحقيقات نشان مي دهد باتوجه به اينكه دستگاههاي فرهنگي وخدماتي زيادي مانند سازمان بهزيستي ، شهرداري ، نيروي انتظامي ، وزارت كشور و... متولي امرساماندهي وجمع آوري آسيب ديدگان اجتماعي وپيگيري امور نيازمندان هستند وهركدام يك مسووليت خاص دارند، كارهايي را بصورت موازي وبدون هماهنگي با يكديگر انجام مي دهند بنابراين در زمينه آسيبهاي اجتماعي نمي توان يك كار جدي وموثر انجام داد.
درحال حاضر عمده ترين آسيب اجتماعي مربوط به كودكان وزنان است كه براساس قانون ، ساماندهي آنها برعهده سازمانهاي دولتي مانند بهزيستي است ، در حالي كه خود اين سازمان نيزبا نهادهايي مثل نيروي انتظامي وشهرداري در تضاد بوده ومعتقد است كه چنانچه همكاري نهادهاي ديگر نباشد نمي توان كار ساماندهي را به نحو مطلوب انجام داد.
كارشناسان علوم اجتماعي بر اين عقيده اند كه تشكيل وزارتخانه اي مانند وزارت رفاه اجتماعي مي تواند از موازي كاري وهدر دادن هزينه ها جلوگيري وپاسخگوي مطالبات مردم باشد وبراين اساس تمامي افراد جامعه و بويژه زنان سرپرست خانوار مورد حمايت وتحت پوشش حوزه هاي بيمه اي ، حمايتي و امدادي قرار خواهند گرفت وشايد به نوعي بتواند عدالت اجتماعي را نيزدر جامعه برقرار نمايد ، اما اين سازمان و ساختار آن تا چه اندازه مي تواند اين وظيفه را به نحو احسن انجام دهد ، چيزي است كه مورد سوال است .
تشكيل نهاد متولي يكي از راههاي مقابله با آسيبها است
نماينده مردم تهران در مجلس هفتم درباره تشكيل نهاد متولي امر ساماندهي آسيبهاي اجتماعي به خبرنگار اجتماعي خبر گزاري مهر مي گويد: يكي از راههاي مقابله با پديده ها وآسيبهاي اجتماعي تشكيل چنين وزارتخانه اي است و روش ديگر آن شناسايي زمينه هايي است كه باعث ايجاد چنين مشكلات ومسايلي در جامعه مي شود.
دكتر محمد خوش چهره مي افزايد: در صورتي كه بپذيريم بروز فقر با گسترش اختلافات طبقاتي وفشارهاي درآمدي در جامعه يك واقعيت است در آن موقع بحث نهادهاي حمايتي مانند تامين اجتماعي وكميته امداد مطرح مي شود .
وي با اشاره به اينكه فقردر اكثر كشورهاي در حال توسعه نشانه نبود فرصتهاي اجتماعي ويا كمبود آن است ، خاطر نشان مي كند: در مورد پديده هاي اجتماعي نيز همين گونه است ، ضعف آموزشهاي اجتماعي و يا رفتارهاي مناسب اجتماعي وبدنبال آن ضعف قوانين حقوقي ونهادهاي تضمين كننده روابط اجتماعي است كه مي تواند باعث ايجاد آسيبهاي اجتماعي شود.
وي مي گويد: در چنين فضايي پيشنهادات كوتاه وبلند مدت بايد در يك فضاي بازدارنده ، با وجود يك متولي صورت بگيرد ، تقويت دادگاهها وكانونهايي كه مشاوره اجتماعي مي دهند در حد نهادهاي محلي وفرا محلي نيزمي تواند در زمينه كاهش مشكلات موثر باشد .
ايجاد يك سازمان تنها در صورت داشتن برنامه ريزي مصوب موفق خواهد بود
وي مستقل عمل كردن يك نهاد متولي را بستگي به نوع نگرش قواي مجريه ، مقننه وقضاييه مي داند ومي افزايد : به هر حال در جامعه ما فقدان سازمان متولي به منظور ارايه خدمات به نيازمندان وكاهش پديده هاي اجتماعي كاملا ملموس است اما اين راه حل برمي گردد به شناخت دلايل بروز وريشه يابي ناهنجاريهاي اجتماعي ، ضعف سيستم نظارتي وكنترل آن ، بنابراين اين كار مستلزم طرح تحقيقاتي وآسيب شناسي علمي است.
يك جامعه شناس نيز در اين باره مي گويد: سازمان بهزيستي متولي ساماندهي وجمع آوري برخي ازناهنجاريها وآسيب ديدگان اجتماعي است اما اين نهاد به تنهايي نمي تواند جلوي افزايش آسيبها را در جامعه بگيرد.
دكتر حسين سراج زاده مي افزايد: تشكيل يك نهاد متولي به منظور كاهش مشكلات وارايه كارهاي خدماتي وحمايتي مانند وزارت رفاه تنها درصورت وجود برنامه ريزي مصوب وجامع در اين زمينه موفق عمل خواهد كرد.
نهاد متولي امر ساماندهي آسيب اجتماعي وجود ندارد
معاون امور اجتماعي وزارت كشور نيزدرباره نبود نهاد متولي امر ساماندهي آسيبهاي اجتماعي مي گويد: در كشور ما هيچ نهاد و سازمان مشخصي به عنوان متولي خاص وجود ندارد و همين مساله موجب شده كه آسيبهايي مانند كودك آزاري ، همسر آزاري و... در جامعه افزايش يابد .
اشرف بروجردي مي افزايد: آنچنان كه بايد بستر سازي مناسبي درزمينه كاهش آسيبهاي اجتماعي صورت نگرفته وچنانچه همه نهادها و دستگاههاي ذي ربط خود را مسئول دانسته و هماهنگ عمل مي كردند ، شايد امروز تا اين اندازه شاهد افزايش آسيبها ومعضلات اجتماعي در جامعه نبوديم .
موازي كاري نهادها مشكلي را برطرف نمي كند
يك جامعه شناس نيز دراين باره مي گويد : دركشور ما تعريف درستي از امر ساماندهي وجود ندارد وهنگامي كه صحبت ازمبارزه با آسيبي مي شود چند نهاد به صورت موازي به فكر جمع آوري آسيب ديدگان ونگهداري آنها مي افتند وهركدام هزينه اي جدا صرف مي كنند.
دكترانورصمدي راد مي افزايد: هرچند وقت يكباردر جامعه ما يكي از آسيبها ، از سوي مسوولين مطرح و نهادي نيزوظيفه ساماندهي آن را برعهده مي گيرد اما بدليل اينكه هيچ فكر اساسي پشت اين كاروجود ندارد و فعاليتها بدون تحقيقات صورت مي گيرد، بعد ازمدتي آن را رها مي كنند لذا اين عمل نه تنها فايده اي ندارد بلكه باعث افزايش بيشتر آسيبها نيز خواهد شد بنابراين چنانچه يك نهاد وظيفه ساماندهي ومبارزه با اين امر را به عهده بگبرد تا حدودي مي توانيم در كاهش آسيبها موفق شويم .
نيازي به تشكيل يك نهاد متولي نداريم
امارييس شوراي فرهنگي اجتماعي زنان در اين باره نظر ديگري دارد ، او مي گويد: كاهش ومبارزه با آسيبهاي اجتماعي مربوط به يك بخش نيست وتمام دستگاهها بايد بطورهماهنگ با برنامه ريزي مشخص در اين زمينه فعاليت كنند.
منيره نوبخت ضمن مخالفت با تشكيل يك وزارتخانه براي ساماندهي آسيبهاي اجتماعي مي افزايد: چنانچه دولت سياستگذاري وبرنامه ريزي واحدي در اين زمينه داشته باشد و وظيفه اجرايي كردن برنامه ها را براي هر سازماني بطور واضح مشخص كند در آن صورت احتياجي به تشكيل يك نهادي براي ساماندهي احساس نمي شود.
وي خاطر نشان مي كند: در حال حاضربا توجه به شرايط فعلي جامعه وساختاري كه در تمام امور مشاهده مي شود تشكيل يك سازمان يا وزارتخانه مشكلي را برطرف نخواهد كرد.
وزارت رفاه از موازي كاري سازمانها جلوگيري مي كند
نماينده دوره ششم مجلس درباره تشكيل وزارت رفاه و تامين اجتماعي به خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر مي گويد: مراكز متعددي كه به عنوان متولي در عرصه هاي حمايتي و امدادي فعاليت مي كنند باعث شده تا منابع اعتباري زيادي در كشور به هدر رود .
سليم مرعشي مي افزايد : امروزه در جهت رفع معشيت برخي خانوادها كميته هاي مختلفي وجود دارد ولي مركز تصميم گيري واحدي نداريم تا بتواند يك سياست گذاري و ساماندهي جامعي را در اين زمينه اعمال كند .
وي خاطر نشان مي كند: تداخل موازي كاري ها در جهت فعاليتهاي امدادي و حمايتي باعث شده تا طرحي به نام تشكيل وزارت رفاه و تامين اجتماعي مطرح شود اما تصويب اين طرح در مجلس ششم اتفاق نيفتاد وبه دور بعد موكول شد.
نظر شما