۲۰ خرداد ۱۳۸۳، ۱۴:۱۸

تاريخ هنرهاي تجسمي ايران (2)

در سومر چه آفريده شد

تمدن ايلامي به عنوان قديمي ترين تمدن موثر شناخته شده در شكل گيري فرهنگ وتمدن در ايران تحت تاثير تمدن هاي منطقه بين النهرين بوده است . لذا بررسي آثار هنري اين تمدنها مي تواند راهگشاي خوبي براي شناخت ريشه هاي فرهنگ ايراني باشد .

به گزارش خبرنگار تجسمي خبرگزاري مهر ، پيوند متقابل بين تمدن ايلامي وتمدن هاي اكدي ، سومري و بابلي در منطقه بين النهرين چنان قوي و استوار بوده است كه بسياري از هنرشناسان و مورخان تمدن هاي ايران باستان را مجزاي از تمدن هاي منطقه بين النهرين نمي دانند و همه آنها را در يك طبقه واحد بررسي مي كنند .


يكي از الواح بدست آمده از تمدن سومر


در اين ميان تمدن سومر به عنوا ن قديمي ترين تمدن ناحيه بين النهرين از اهميت خاصي برخوردار است . دراين تمدن براي نخستين بار شاهد هستيم جادوي كهن ( اعتقاد به نيرو هاي جادوئي طبيعت كه درعصر پارينه سنگي رايج بود ) جاي خود را به پرستش خدايان داد . هنرمندان سومري براي ساخت پيكره هاي اين خدايان ازقواعد زيباشناختي خاص خود پيروي مي كردند . پيكره هائي كه از معابد سومري در دو ناحيه تل اسمر و واركا  بدست آمده اند همگي درحالتي رسمي و باچشماني بسيار بزرگتر از حد طبيعي ساخته شده اند .
از جمله ويژگي هاي هنري اين دوره خلق الواح پيروزي است كه در آنها همانند يك نوار فيلم ، صحنه هاي نبرد و پيروزي به شكل متوالي پشت هم تصوير شده اند . در اين الواح صورت اكثر پيكره ها نيمرخ است در حالي كه چشم به شكل تمام رخ و بسيار بزرگ نقاشي شده است . همچنين بدن در تما پيكره هاي تصوير شده در اين الواح تمام رخ است .


لوح بدست آمده از تمدن سومر كه در آن خورشيد مركز منظومه خورشيدي است


به گزارش خبرنگار تجسمي خبرگزاري مهر ، اين شيوه تصوير كردن نيم رخ انسان كه در الواح بدست آمده از سومر كشف شده است ، تا مدت هاي مديد به عنوان تنها روش مقبول در منطقه خاور ميانه رايج بوده است . نمونه هاي بدست آمده از تمدن سومر ،  برپيشرفت قابل ملاحظه علوم و معارف مختلف در اين سرزمين دلالت دارد . براي مثال در برخي از الواح بدست آمده از اين تمدن ، خورشيد در مركز منظومه شمسي نشان داده شده است . اين الواح مربوط به 4500 سال پيش از ميلاد مسيح اند ، درحالي كه در اروپا حتي در زمان محاكمه و انكار گاليله زمين همچنان مركز كائنات تلقي مي شد .
از جمله ديگر ويزگي هاي هنري سومرخلق و ارائه مدل جانداران افسانه اي براي اولين بار در تاريخ هنر است كه تا سالها مورد استقبال بقيه تمدن ها از جمله تمدن مصر و ايران قرار گرفت .

 
گاو سومر با استفاده از آجر لعابدار

اين جانداران افسانه اي تركيب از چند جاندار از جمله عقاب ، گاو و شير در يكديگر بودند و براي القاي قدرتي مافوق تصور قدرت هاي موجود در طبيعت ساخته مي شدند . افسانه هاي سومري كه از الواح كشف شده در بيم النهرين بازخواني شده اند ، نشانگر اين مطلب اند كه فرهنگ سومر بعد ها در تمدن ها و ادياني همانند يهوديت نيز تاثير بسياري بجاي گذاشته است و رد بسياري از قصص ذكر شده درتورات را  مي توان در اين افسانه ها جست . از اين جمله مي توان به طوفان نوح اشاره كرد كه مشابه آن درافسانه هاي سومري نيز موجود است .
همچنين سومري ها از معماري پيشرفته اي برخوردار بودند و در نمونه هاي برجاي مانده از ايشان استفاده از آجر لعابدار نيز متداول بوده است . اين نوع آجر بعد ها دراثر خلاقيت ايرانيها تبديل به كاشي مي شود .

کد خبر 85520

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha