اصلاح الگوی مصرف در برنامه پنجم گنجانده شود

باقر صدری در گفتگو با مهر به دو مقوله تولید و مصرف به عنوان دو مقوله تاثیرگذار اقتصادی در روند توسعه اشاره کرد و گفت: در فرآیند توسعه اقتصادی اگر مصرف نباشد، تولید هم رخ نمی دهد، تولید برای تکمیل چرخه فروش است و مصرف یک اصل اساسی این چرخه محسوب می شود.

عضو انجمن اقتصاددانان ایران افزود: با توجه به این تعریف، جامعه مصرفی به جامعه ای گفته می شود که نسبت به تولید توجه اساسی ندارد و در نتیجه روزانه به مقدار مصرف خود می افزاید تا جایی که اقتصاد خود و یا حتی اقتصاد جهانی را دچار بحران کند.

وی یادآور شد: ما از برنامه اول توسعه در کشور، طرحهایی برای کنترل و بهینه کردن مصرف داشته ایم که متاسفانه این برنامه ها شکل عملی به خود نگرفته است.

صدری با بیان اینکه نحوه مصرف در حوزه های مختلف به ویژه حاملهای انرژی بیانگر آن است که مصرف ما فراتر از جمعیت کشور است، گفت: سهمیه بندی بنزین نیز نتوانسته آنچنان که باید مصرف این ثروت ملی را کنترل کند، کما اینکه نگاه تک بعدی نتیجه مطلوب را فراهم نمی کند.

وی در ادامه به بررسی دلایلی که با سهمیه بندی بنزین نتوانستیم به استاندارد جهانی برسیم، پرداخت و گفت: این موضوع دلایل دیگری نیز دارد که از آن جمله تولید و فناوری خودرو است. به عبارت دیگر، امروز مصرف خودروهای چهارسیلندر و تولیدی در جهان 6 لیتر در 100 کیلومتر است، در صورتی که مصرف خودروهای داخلی دو برابر آن است.

این کارشناس مسایل اقتصادی ادامه داد: اگر به این فناوری برسیم 45 میلیون لیتر تولید روزانه پالایشگاههای داخلی کفاف مصرف را می دهد و دیگر نیازی به واردات 6 تا 7 میلیارد دلاری بنزین نداریم.

صدری با بیان اینکه برای اصلاح الگوی مصرف بنزین نگاه تک بعدی موثر نیست، افزود: ما باید برای مهار مصرف این کالا و منفی کردن مصرف آن، الگوی مصرفی چند بعدی داشته باشیم و برای پیاده کردن الگوی مصرف آن باید به مصرف کننده و فناوری کالایی که مصرف کننده آن حامل انرژی است، توجه کنیم.

وی همچنین تصریح کرد: امروزه 30 درصد نان به دلایل مختلف هدر می رود و دلیل آن این است که هنوز ما از الگوی سنتی پخت نان استفاده می کنیم و برای بهبود آن باید هم تولید نان سنتی را بهینه کنیم و هم به تولید نان صنعتی بیافزائیم تا در نهایت مصرف کننده بتواند همه نان را مصرف کند.

عضو انجمن اقتصاددانان ایران افزود: در این راستا به عوامل دیگری همچون تولید گندم، رساندن گندم به انبارها (که در این بین 25 تا 30 درصد افت دارد) توجه داشته باشیم و در نهایت ما باید برای اصلاح الگوی مصرف نان علاوه بر بهینه کردن پخت نان به عوامل دیگر چون کاشت، داشت، برداشت و حمل و نقل این کالای استراتژیک توجه کنیم.

وی گفت: فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص اصلاح الگوی مصرف، ابعاد گسترده ای دارد که اگر به آن نگاه فراگیر نکنیم و تنها نگاهی شعارگونه به آن داشته باشیم، به الگویی مصرفی که بتواند فرآیند توسعه کشور را تداوم بخشیده و ما را اهداف سند چشم انداز 20 ساله کشور برساند، دست نخواهیم یافت.

این کارشناس مسایل اقتصادی ادامه داد: در نتیجه باید اصلاح الگوی مصرف را به طور همه جانبه و در برنامه ای چندین ساله به خصوص در برنامه پنجم توسعه به صورت کارشناسی و اصولی بگنجانیم.

صدری با بیان این نکته که آغاز کار اصلاح الگوی مصرف باید از برنامه های دولت و مصوبات مجلس آغاز شود، گفت: دولت خود یک مصرف کننده بزرگ است و علاوه بر اینکه مسئولیت تدوین و برنامه ریزی اصلاح الگوی مصرف را دارد، باید این کار را از خود آغاز کند.

وی با اشاره به اینکه دولت و خودروهای دولتی و سازمانهای وابسته در حدود 45 تا 50 درصد تولید روزانه بنزین را به خود اختصاص می دهند، گفت: وقتی دولت خود یک مصرف کننده بزرگ است، علاوه بر اینکه می تواند در فرآیند توسعه خللی ایجاد کند، به یکی از عوامل مهم تورم در کشور نیز تبدیل می شود.

این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: دولت به عنوان نهادی که بخش اعظم اقتصاد کشور را در اختیار دارد، باید به عنوان اولین گام، اصلاح الگوی مصرف را از خود آغاز کند.