دکتر سید یحیی یثربی که با خبرنگار مهر گفتگو میکرد در پاسخ به این سؤال که اگر ما میان فلسفه اسلامی با فلسفههای غربی مقایسه کنیم فلسفه اسلامی به فلسفه قارهای نزدیکتر است یا به فلسفههای تحلیلی ؟ گفت: ممکن است شما این مقایسه را از نظرهای مختلف متفاوت بیابید. اما آنچه مسلم است حال و هوای فلسفههای تحلیلی با حال و هوای فلسفه اسلامی متفاوت است.
وی افزود: این فلسفههای جدید نوپدید هستند یعنی فلسفههای تحلیلی زیربنایشان کانت است. یعنی اینها از محصولات فکری بعد از کانت هستند. اما ما هنوز در حال و هوای سنتی خودمان هستیم. البته من دیدگاه کانت را قبول ندارم و این موضوع را بهتفصیل در کتاب "فلسفه چیست " و"ازیقین تا یقین" توضیح دادهام.
این استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: اشکال کانت را بر تفکر سنتی فلسفی قبول دارم اما راهحل کانت را نمیپذیرم. در اینجا ما رشتههای فلسفی تطبیقی داریم و در مراکزمختلف آموزشیامان مانند دانشگاه تربیت مدرس و یا شهید مطهری و یا اخیراً دانشگاه علامه طباطبایی این فلسفههای تطبیقی تدریس میشوند.
این استاد فلسفه اسلامی افزود: منظور ما از تطبیق این است که مثلاً یک دیدگاهی از آنان را با یک دیدگاهی از خودمان مقایسه کنیم مثلاً مقولات کانت را با مقولات ثانویه فلاسفهای خودمان مقایسه کنیم. البته به نظر من این کار درست نیست.
دکتر یثربی در پاسخ به این سؤال که آیا کارهای تطبیقی باعث بهرهمندی بیشتر ما از فلسفه اسلامی و غربی نمیشود؟ گفت: نه، برای اینکه ما در جامعهمان فلسفه را به صورت تاریخ آداب و سنن تدریس میکنیم. انگار که اقوام مختلف آداب و سنن مختلف دارند و میتوانند فلسفههای مختلف هم داشته باشند.
وی افزود: این در حالی است که فلسفه مانند فیزیک شناخت جهان را هدف گرفته است و این هدف تعارف و تکثر و تطبیق را تحمل نمیکند. ما باید مشکلمان را و مسئلهمان را در شناخت جهان مطرح کنیم و همگی به دنبال پاسخ آن باشیم. نه اینکه هر کس هر چی گفت قبول کنیم و بگوییم فلسفه خودش است و برای ما قابل احترام است.
دکتر یثربی در پاسخ به این سؤال که شما در فلسفههای غربی بیشتر به فلسفه تحلیلی علاقه دارید یا به فلسفههای قارهای؟ گفت: من بیشتر به فلسفه تحلیلی علاقهمندم. من به فلسفه جدید غرب علاقهمندم و تحلیل منطقی برتراندراسل را می پسندم همچنانکه دقتهای هیوم و کانت و امثال اینها را میپسندم اما مقلد آنها نیستم.
نظر شما