به گزارش خبرنگار مهر در اهواز، پدیده گرد و غبار که امروز بر خلاف سال قبل و سال های گذشته که به عنوان یک معضل استانی(خوزستان) و یا به عبارتی منطقه ای مطرح بود به یک بحران ملی تبدیل شده است، از سال 1380 در شهرهای مرزی آبادان، خرمشهر همچنین شادگان در استان خوزستان آغاز شد ولی متاسفانه هیچ یک از سازمان های مرتبط با آن برای کاهش و یا رفع آن پیشقدم نشدند و بدین گونه در سال 1388 بحران گرد و غبار در کشور همه گیر شد و حالا مسئولان به فکر حل مسئله افتاده اند در حالیکه در سال 1380 وقوع گرد و غبار شش بار با ماندگاری یک روزه و میزان گرد و غبار حداکثر 2010 میکروگرم بر مترمکعب یعنی حدود هفت برابر حد مجاز در شهرهای پیش گفته آغاز شد.
بروز گرد و غبار در 16 شهر
این پدیده مخرب زیست محیطی به سرعت پیشرفت کرد به گونه ای که در سال 1385 یعنی پنج سال بعد 19 بار در 16 شهر استان خوزستان با ماندگاری 48 ساعت و میزان غلظت حداکثر 2700 میکروگرم بر مترمکعب یعنی بیش از 10 برابر حد مجاز پدیده گرد و غبار تشکیل و سه پرواز در این استان لغو شد.
از همان موقع زنگ خطر گسترش این پدیده به سراسر کشور به صدا درآمد ولی گوش مسئولان مرتبط با این موضوع سنگین تر از آن بود که این صدای هشدار را بشنوند به همین دلیل آنقدر در برخورد با آن تعلل ایجاد شد که خشکسالی آمد و بر سینه آب و هوای خوش زد.
شاپور رستمی، مدیرکل حوادث غیر مترقبه استان خوزستان در این خصوص به خبرنگار مهر در اهواز گفت: همان موقع و با توجه به نشانه های به وجود آمده از پدیده گرد و غبار مشخص شد که این پدیده در حال گسترش است و در این رابطه به دادن هشدارهای لازم به مسئولان امر در مرکز اقدا شد که امروز سه شهر خوزستان درگیر هستند و فردا ممکن است کل کشور در بحران این پدیده مخرب فرو برود.
گرد و غبار کل خوزستان را فرا گرفت
سال 1386 که رسید تمام شهرهای استان خوزستان وارد این بحران شد به طوریکه در این سال پدیده گرد و غبار 31 نوبت با ماندگاری 72 ساعت و میزان غلظت حداکثر 8360 میکروگرم بر مترمکعب یعنی 32 برابر حد مجاز در استان به وقوع پیوست که منجر به تعطیلی سه روزه مدارس، یک روزه دستگاه های اجرایی و لغو 30 پرواز در خوزستان شد.
رستمی تصریح کرد: بعد از این سال که کل استان درگیر این پدیده شد علاوه بر اینکه هشدارهای لازم به سازمان های مرتبط تکرار شد همایشی در این راستا با دعوت از سایر استان ها در خوزستان برگزار شد ولی در آن همایش هیچ یک از استان ها مسئله فراگیر شدن گرد و غبار را جدی نگرفتند و با استان خوزستان برای ایجاد یک عزم ملی همکاری نکردند.
وی ادامه داد: پیش بینی می شد در صورتیکه با این پدیده مقابله نشود در چند سال آینده کل کشور درگیر این بحران شود و زیان های فراوانی را به جامعه وارد می کند زیرا هرچه به جلو می رفت سه عامل "تعداد وقوع، زمان ماندگاری و غلظت" در وقوع پدیده گرد و غبار در حال افزایش بود و این موضوع بسیار خطرناک به نظر می رسید ولی باز هم هیچ یک از سازمان های مرتبط با این بحران، گامی اساسی برای حل این معضل برنداشتند.
به گفته وی، در سال 1387 خوزستان وارد یک خشکسالی بسیار شدید و گسترش بیابان های خود شد. از طرفی این خشکسالی در کشورهای همسایه مثل عراق هم به نوعی برزو پیدا کرده بود و باعث شد بحران گرد و غبار بسیار پیچیده تر شود. در همان
| با گذر زمان، سه عامل "تعداد وقوع، زمان ماندگاری و غلظت" در وقوع پدیده گرد و غبار در حال افزایش بود و این موضوع بسیار خطرناک به نظر می رسید ولی باز هم هیچ یک از سازمان های مرتبط با این بحران، گامی اساسی برای حل این معضل برنداشتند |
| مدیرکل حوادث غیر مترقبه استان خوزستان |
گرد و غبار به خارج از خوزستان رسید
رستمی در این خصوص با اشاره به ادامه پیشرفت این پدیده اظهار داشت: فرق اساسی این سال در این بود که متاسفانه پیش بینی ما در حال تحقق بود به طوریکه هفت استان پیرامون خوزستان نیز برای اولین بار گرفتار این پدیده مخرب زیست محیطی شدند و آن موقع آن استان هایی که هشدارهای سال گذشته ما را جدی نگرفتند به پیش بینی ما یقین پیدا کردند. از همان سال تکاپویی بین مسئولان ملی برای حل این موضوع به وجود آمد.
اولین پیگری جدی در سطح ملی
وی ادامه داد: اولین پیگیری جدی در 18 تیرماه سال 1387 در ستاد خشکسالی کشور به ریاست علی سعیدلو، معاون اجرایی رئیس جمهور انجام و مصوب شد که یک کارگروه تشکیل و وزارت امور خارجه موظف شد با همکاری کشورهای همسایه جلوی گسترش این پدیده را بگیرد. در آذرماه همان سال این موضوع در جلسه هیئت دولت در استان خوزستان مطرح و دو مصوبه در این خصوص به تصویب رسید.
مدیرکل حوادث غیرمترقبه استان خوزستان اضافه کرد: بر اساس مصوبات هیئت دولت قرار شد اداره کل منابع طبیعی استان خوزستان با همکاری وزارت نفت نسب به مالچ پاشی 200 هزار هکتار از عرصه های شنی استان اقدام کند همچنین 10 دستگاه سنجش پیشرفته آلودگی هوا خریداری و در اختیار سازمان حفاظت محیط زیست استان برای سنجش غلظت گرد و غبار قرار بگیرد.
رستمی افزود: در دی ماه سال 1387 نیز وزارت خارجه کارگروهی برای بررسی این موضوع تشکیل داد و استان خوزستان هم دعوت شد که ما در آن کارگروه گزارش جامعی از آغاز این پدیده، گسترش و شیوه مقابله با آن ارائه کردیم و قرار شد وزارت امور خارجه رایزنی با کشورهای منشا آلودگی را آغاز کند.
البته تا پایان سال 1387 هیچ یک از موارد و مصوبات فوق شکلی عملی به خود نگرفت تا با ادامه و تشدید خشکسالی در سال 1388 افزایش میزان گرد و غبار و غلظت آن همچنان ادامه داشته باشد. در همان سال تا روز 19 تیرماه در استان خوزستان پدیده گرد و غبار 27 بار با ماندگاری بیش از 84 ساعت به وقوع پیوست و روز 27 خرداد شهر آبادان با میزان غلظت 9880 میکروگرم بر مترمکعب رکورد شدت گرد و غبار در این سال ها را بشکند.
گرد و غبار به 17 استان رسید
مدیرکل حوادث غیرمترقبه استانداری خوزستان در این خصوص گفت: امسال همانگونه که در همین ماه شاهد بودیم پدیده گرد و غبار با ادامه گسترش خود، 17 استان کشور را در برگرفت و حتی به پایتخت کشور نیز رسید و باعث تعطیلی دستگاه های اجرایی در استان تهران و چند استان دیگر شد. با توجه به مطالعاتی که در چند سال اخیر در این خصوص داشتیم در صورتیکه جلوی این پدیده گرفته نشود تا چند سال آینده نه تنها کل کشور بلکه کشورهای همسایه که تاکنون با این پدیده درگیر نبوده اند نیز باید مضرات آنرا تحمل کنند.
رستمی اضافه می کند: خوشبختانه اکنون عزمی جدی در بین مسئولان کشور برای برخورد با پدیده گرد و غبار به وجود آمده و ما امیدواریم به زودی با ادامه رایزنی ها با کشورهای منشا گرد و غبار به خصوص عراق و عربستان این مشکل حل و یا حداقل کاهش یابد. همچنین درصورتیکه مصوبات هیئت دولت در استان خوزستان در خصوص مقابله با گرد و غبار اجرایی شود نیز شاهد کنترل این پدیده در داخل مرزها خواهیم بود.
به هرحال با ورود گرد و غبار به شهر تهران این معضل که حدود چهار سال زندگی مردم خوزستان را به شکلی جدی با تنگنا مواجه کرده بود، توسط مسئولان کشور به خصوص سازمان محیط زیست و وزارت امور خارجه در حال پیگیری است ولی اگر در سال 1380 که این پدیده تنها در سه شهر خوزستان به وقوع می پیوست با کمی همت و تلاش مسئولان مرتبط با بحران های زیست محیطی جلوی آن گرفته می شد اکنون این معضل به یک بحران اساسی زیست محیطی در کشور تبدیل نمی شد.
نظر شما