به گزارش خبرنگار مهر، در حال حاضر یکی از مهمترین چالشهای پیش روی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس (به استثنای قطر) نیاز شدید به گاز طبیعی است اما به نظر می رسد ایران به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر گاز و موقعیت استراتژیک جغرافیایی به عنوان دو مزیت نسبی تاکنون در صدور گاز به همسایگان جنوبی خود موفق نبوده است.
خبرگزاری مهر در گزارشی آخرین وضعیت مذاکرات گازی ایران با کشورهای حاشیه خلیج فارس را بررسی کرده است.
توقف مذاکرات صادرات گاز به عمان
مذاکرات جدید فروش گاز ایران به عمان از حدود سه سال گذشته آغاز شد و پیش بینی می شد که با توجه به نیاز عمانی ها به گاز طبیعی برای تامین خوراک صنایع و واحدهای LNG خود اولین خریدار رسمی گاز ایران در خلیج فارس باشد.
از سوی دیگر، وجود میادین بزرگ گازی همچون کیش و پارس جنوبی که از نظر مسافت انتقال گاز آنها از طریق خط لوله زیر دریایی نیز صرفه اقتصادی دارد نیز این باور را تقویت می کرد.
اما در حال حاضر مذاکرات مربوط به توسعه میدان گازی کیش و صادرات گاز به عمان به دلیل اختلاف نظر فاحش طرفین در فرمول قیمت گاز صادراتی فعلا متوقف مانده است.
در این رابطه علیرغم عدم پیگیری مذاکرات از جانب طرف عمانی، شرکت ملی صادرات گاز ایران تا کنون چندین بار آمادگی خود را برای ادامه مذاکرات بر اساس قیمتهای منطقی اعلام کرده و خواستار از سرگیری مذاکرات شده است.
امتناع بحرین از بازگشت به مذاکرات گازی
بحرین نیز یکی از مشتریان گاز ایران است که از شهریور ماه سال 1386 تاکنون پنج جلسه مشترک کاری با طرف بحرینی در تهران و منامه تشکیل شده که در آخرین جلسه ضمن اعلام فرمول قیمت گاز پیشنهادی، توضیحات کاملی درخصوص چگونگی تعیین قیمت گاز بر اساس بازارهای بین‌المللی به هیئت بحرینی ارائه شده است.
پس از این نشست، مقرر شد بحرینی ها حداکثر تا اواسط بهمن ماه سال گذشته نقطه نظرات خود را در این خصوص و در رابطه با چگونگی سرمایه‌گذاری در فازهای 15 و16 پارس جنوبی اعلام و جهت ادامه مذاکرات به تهران سفر کنند که تاکنون با گذشت نزدیک به هشت ماه از تاریخ مقرر، آنها به میز مذاکره باز نگشته اند.
در این رابطه پیش بینی می شد مذاکرات انجام شده با طرف بحرینی درارتباط با سرمایه گذاری آن کشور در توسعه بالادستی فازهای 15 و 16 پارس جنوبی به میزان چهار میلیارد دلار در قبال دریافت حدود یک میلیارد فوت مکعب در روز گاز (تا سقف 3/28 میلیون مترمکعب در روز) به مدت 25 سال به امضای قرارداد منجر شود.
کویت LNG قطر را جایگزین گاز ایران می کند
کویت هم یکی دیگر از کشورهای علاقمند به گاز ایران بود و حتی مقدمات انتقال گاز ایران با ساخت خط لوله ششم سراسری فراهم شد اما پس از برگزاری نشست فروردین ماه سالجاری تاکنون طرف کویتی در رابطه با بازگشت به مذاکرات اظهار نظری نکرده است.
در این رابطه پیشتر کویت تمایل زیادی برای واردات سالیانه 3 الی 4 میلیارد متر مکعب گاز از ایران داشت و در اواخر فروردین ماه سالجاری مذاکراتی توسط مسئولان شرکت ملی صادرات گاز ایران با نمایندگان کویت در تهران انجام و توافق شد که طرف کویتی ظرف مدت دو هفته نسبت به اعلام نظر در خصوص فرمول قیمت جدید (بر مبنای فرمول قیمت ترکیه و کسر هزینه انتقال تا عسلویه) و نیز بند تجدید نظر در قیمت در توافقنامه پیشنهادی، اقدام کند.
در حال حاضر در حالی حدود 5 ماه از این مذاکرات می گذرد که تاکنون طرف کویتی از اعلام نظر خود در این خصوص امتناع کرده است.
این در حالی است که اخیرا طرف کویتی قراردادی با یکی از شرکت های خارجی فعال در قطر برای وارداتLNG تولید شده از میدان گنبد شمالی را نهایی کرده و پیش بینی می شود اولین محموله تا پایان ماه جاری میلادی وارد کویت شود.
کلاف سردرگم کرسنت
در این میان، بدون شک یکی از پیچیده ترین قراردادهای گازی ایران فروش گاز طبیعی به شرکت الهلال امارات بوده که حدود یکسال است که مذاکرات دو طرف مسکوت باقی مانده است به طوری که مقامات نفتی ایران همچنان بر اصلاح قرارداد اولیه در این باره اصرار دارند.
اما به موازات طولانی شدن مذاکرات با اماراتی ها، قرارداد فروش گاز قطر به دوبی موسوم به قرارداد "دلفین" که گاز شیرین پالایش شده گنبد شمالی را به دوبی می فروشد اجرایی شده که در این بخش هم شریک قطری گوی سبقت را از ایران ربوده است.
در این راستا مدیرعامل شرکت ملی صادرات گاز ایران مدعی است که تاکنون با سه شرکت اماراتی برای فروش گاز مذاکره و با یکی از آنها تفاهم نامه امضا کرده است.
به گزارش مهر، امروز نیز برخی از منابع خبری از امضای تفاهم نامه میان شرکت ملی صادرات گاز ایران و شرکت "میدل ایست انرژی " برای صادرات گاز به امارات خبر داده اند که صحت و سقم نیز خبر هنوز تایید نشده است.
در همین حال بر اساس طرح پیشنهادی وزارت نفت، پیش بینی می شود تا سال 1393، کویت با دریافت 6/8 میلیون متر مکعب، عمان با 28 میلیون متر مکعب، بحرین با 28 متر مکعب و امارات با 3/12 میلیون متر مکعب گاز در روز به جمع خریداران گاز ایران بپیوندند.
اما به نظر می رسد با وضعیت فعلی مذاکرات گازی با طرفهای مورد اشاره دسترسی به این اهداف برنامه کمی دور از دسترس باشد و شریک قطری همچون برداشت گاز از پارس جنوبی در تجارت گاز خلیج فارس نیز به یکه تازی های خود ادامه دهد.
نظر شما