دکتر عیسی ابراهیم زاده در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به تجربه کشورهای دنیا در زمینه انتقال پایتخت گفت: انتقال پایتخت در دنیا سابقه طولانی دارد از آن جمله می توان به تجربه کشورهایی چون برزیل از ریودوژانیرو به "برزیلیا"، هند از دهلی به دهلی نو، پاکستان از راولپندی به اسلام آباد و عربستان از بندر جده به ریاض اشاره کرد.
وی با بیان اینکه این انتقال پایتخت به دلیل تراکم جمعیت و مشکلات زیست محیطی بوده است، افزود: اینکه در شرایط فعلی انتقال پایتخت امکانپذیر است یا خیر طرحی است که نیاز به بررسی و ارزیابی های علمی همه جانبه و گسترده دارد.
ابراهیم زاده به سابقه طرح انتقال پایتخت اشاره کرد و اظهار داشت: این طرح در 15 سال پیش به یک باره مطرح شد و در دستور کار قرار گرفت و حتی در آن زمان وزارت کشور و برخی از دانشگاهها طرحهای مطالعاتی وسیعی انجام دادند و مقالات زیادی نیز به چاپ رسید ولی این طرح از ادامه راه باز ماند.
رئیس پژوهشکده علوم زمین و جغرافیای دانشگاه سیستان و بلوچستان ادامه داد: در روزهای اخیر از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام مجددا طرح انتقال مرکز سیاسی کشور مطرح شد و در راستای بهبود و اصلاح استقرار جمعیت تا پایان چشم انداز به تصویب این نهاد نیز رسید. این طرح، هر چند که طرح بدی نیست ولی اجرایی کردن آن به مکانیزمهای خاصی نیاز دارد که تنها با مطالعه زیرساختها می توان آن را عملیاتی کرد.
وی با بیان اینکه همه نگاهها و توجهات متوجه تهران شد و سایر نقاط کشور مظلوم واقع شدند خاطرنشان کرد: این امر باعث شد تا هزینه های زیادی صرف توسعه زیرساختهای ارتباطی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی تهران شود و این روند آن قدر ادامه یافت که امروزه شاهدیم همه مسیرها از تهران می گذرد.
ابراهیم زاده با اشاره به تجمیع امکانات در تهران یادآور شد: در حال حاضر به جز چند شهر بزرگ مانند تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و اراک سایر نقاط کشور به ویژه شهرهای مرزی و شهرهای جنوبی توسعه نیافتند. برای تعدیل این وضعیت قبل از انتقال پایتخت باید به فکر توسعه متوازن مناطق مختلف کشور بود.
دانشیار گروه برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان با بیان اینکه در این زمینه باید برنامه توسعه پایدار ملی به صورت منطقه ای داشته باشیم در این باره توضیح داد: منطقه سیستان و بلوچستان را به عنوان توسعه نیافته ترین منطقه کشور در نظر بگیرید. این منطقه از لحاظ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و غیره رشد و توسعه لازم را نیافته است این در حالی است که اگر با توچه به پتانسیلها توسعه می یافت هرگز جاذبه های تهران دیده نمی شد و جلوی مهاجرتها به پایتخت گرفته می شد.
وی با اشاره توانمندیهای منطقه سیسان و بلوچستان گفت: در این منطقه به دلیل دسترسی به آبهای آزاد در جنوب و دسترسی به آسیای میانه در شمال از طریق منطقه مرزی "میلک" می توان با ایجاد کریدور ترانزیتی موقعیت ترانزیتی مناسبی را ایجاد کرد که ضمن ایجاد توسعه اقتصادی باعث رونق کشاورزی شود.
ابراهیم زاده، سیستان و بلوچستان را به عنوان بزرگترین تولید کننده خرما در کشور توصیف کرد و ادامه داد: با اجرایی کردن این طرح علاوه بر صادرات این محصول می توان نسبت به صادرات سایر محصولات چون "پاپایا" (نوعی خریزه درختی)، موز و انبه نیز اقدام کرد.
دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان ادامه داد: طرح آمایش سرزمین در خلال سالهای 53، 63 و 88 مطرح شده است ولی هیچگاه به توسعه منطقه ای توجه نشده است و نتیجه این غفلت این شده است که تهران مانند سری بزرگ بر روی تن نحیف قرار گرفته است که نه می تواند مشکل خود را حل کند و نه می تواند مشکل سایر شهرها را رفع کند.
ابراهیم زاده با تاکید بر اینکه در حال حاضر برنامه پنجم توسعه در حال تدوین است و به زودی به مجلس ارائه می شود، یادآور شد: توسعه پایدار منطقه ای باید در این برنامه مورد توجه قرار گیرد. این توجه باعث می شود که ولو اینکه انتقال پایتخت به صورت فیزیکی صورت گیرد به گونه ای برنامه ریزی شود که در پایتخت جدید مشکلاتی که در تهران با آن مواجه هستیم پیش نیاید.
رئیس پژوهشکده علوم زمین، مکان یابی برای پایتخت جدید را در گروه مطالعات گسترده منابع طبیعی و انسانی چون ژئومورفولوژی منطقه، زلزله خیزی، شیب و جنس زمین، چگونگی منابع آب و راههای دسترسی دریایی، هوایی و زمینی دانست و تاکید کرد: اگر در اجرا کردن این پروژه درست برنامه ریزی و مطالعه شود علاوه بر دستابی به اهداف سند چشم انداز، توسعه سایر مناطق نیز فراهم می شود.
نظر شما