بول در کتاب جامعه آنارشیک به بررسی امکانات بدیل برای جایگزینی نظام موجود دولتی، احتمالات موجود برای تحقق آنها و ارزیابی این راهها میپردازد.
بول معتقد است که میتوان پنج بدیل اصلی را برای نظام دولتی در نظر گرفت: بقای نظام دولتها بدون وجود عنصر جامعه در سطح جهانی (یعنی بدون قواعد و نهادهای مشترک جهانی)؛ بقای دولتها بدون وجود نظام (یعنی کاهش تعاملات به حدی که دولتها بر هم تاثیرگذاری عمدهای نداشته باشند)؛ شکلگیری یک حکومت جهانی و از میان رفتن واحدهای حاکمه (که میتواند از راه فتح جهان توسط یک دولت یا توافقی میان دولتها باشد)؛ ظهور قرون وسطاگرایی جدید به شکل واحدهای کوچکتر با وفاداریهای متقاطع؛ و سرانجام با شکلگیری بدیلهایی که سابقه تاریخی ندارند.
هیچ گونه شواهدی برای واگذاری قدرت از سوی دولتها وجود ندارد
شواهد تاریخی دال بر افول اجماع در مورد منافع و ارزشهای مشترک میتوانند (نه لزوما) به افول عنصر جامعه در میان دولتها منجر شوند. نابود شدن نظام مرکب از دولتها با توجه به وابستگیهای متقابل موجود تنها در شرایطی محتمل است که نوعی فروپاشی تمدنی به شکل فاجعهآمیز شکل گیرد.
هیچ گونه شواهدی دال بر تمایل دولتهای حاکم به واگذاشتن قدرت خود به یک حکومت جهانی وجود ندارد و احتمال تسخیر جهان از سوی یک دولت نیز اندک است.
عواملی چون همگرایی منطقهای، تجزیه دولتها، احیای خشونت بین المللی خصوصی (توسط گروههای غیر دولتی)، وجود سازمانهای فراملی، و "وحدت فناورانه جهان" میتوانند نشانههای قرون وسطاگرایی جدید باشند اما هنوز این عوامل تا آنجا که تغییری کیفی در جامعه بین الملل ایجاد کنند پیش نرفتهاند.
امکان تحقق اشکال بدیل جامعه بین المللی موجود اندک است
بر این اساس از نظر بول، امکان تحقق اشکال بدیل جامعه بین المللی موجود (صرف نظر از مطلوب یا نامطلوب بودن آنها) اندک است.
بول از کاستیها و نواقص جامعه موجود که خصوصا در ناتوانی دولتها در حفظ و گسترش منافع، قواعد، و نهادهای مشترک آشکار میشود آگاه است و میداند که اینها میتوانند به معنای کژکارکردی شدن این نظام و در نتیجه افول عنصر نظم در آن باشند.
در نتیجه این نظام باید اصلاح و تعدیل شود. به اعتقاد وی اگر قرار است ساختار نظام دولتها استحکام داشته باشد، باید اجماع بیناذهنی در مورد حداقل لوازم صلح، عدالت، و مدیریت زیست محیطی وجود داشته باشد.
در مقابل، آنچه میتواند به پایداری نظم و موجودیت جامعه بین الملل کمک کند، اجتماعی گسترده و فراتر از اجماع میان قدرتهای بزرگ، توجه به تقاضاهای کشورهای جهان سوم و جهانی کردن فرهنگ بین المللی از طریق گنجاندن عناصر فرهنگی غیر غربی در این فرهنگ است.
نظر شما